«Οι καταστροφικές πυρκαγιές είναι αποτέλεσμα της χρεοκοπημένης αντιλαϊκής πολιτικής της ΝΔ και των συμφερόντων που στηρίζει. Το έγκλημα για την βιβλική καταστροφή στην Αττική και σε όλη την Ελλάδα έχει ονοματεπώνυμο. Κυριάκος Μητσοτάκης, κυβέρνηση ΝΔ. Το πρωτοφανές γεγονός να ξαναπιάσει φωτιά μια μέρα μετά στο ίδιο σημείο, μέσα στην Αττική, δεν έχει προηγούμενο!!!».
Οχι, δεν πρόκειται για απόσπασμα από ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ, όπως πιθανότατα νομίσατε, αλλά για τον τίτλο και την πρώτη παράγραφο από ανακοίνωση της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. Η οποία διέγραψε μεμιάς τις διαχρονικές ευθύνες σύμπαντος του αστισμού, όλων των αστικών κυβερνήσεων, και τις φόρτωσε αποκλειστικά στην κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Ολόκληρη η ανακοίνωση είναι γραμμένη σ’ αυτό το πνεύμα. Ενα αλαλούμ θέσεων, δανεισμένων από τη φιλολογία του αστικού Τύπου τις ημέρες των πυρκαγιών.
Γίνεται αναφορά στο «δασοκτόνο νομοσχέδιο Χατζηδάκη», με τρόπο που αποκαλύπτει ότι οι συντάκτες της ανακοίνωσης κάπου διάβασαν κάτι γι’ αυτό, ενώ αγνοούν πλήρως το περιεχόμενό του και κυρίως τη συνέχειά του με σειρά δασοκτόνων νομοθετημάτων που θεσπίστηκαν από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Τα στελέχη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ αγνοούν ότι ο Χατζηδάκης απλά συνέχισε από εκεί που είχε σταματήσει το δίδυμο Σταθάκη-Φάμελλου του ΣΥΡΙΖΑ και προηγουμένως οι επίσης συριζαίοι Λαφαζάνης, Σκουρλέτης, Τσιρώνης, οι οποίοι πήραν τη σκυτάλη από την κυβέρνηση των Σαμαροβενιζέλων (δείτε αναλυτικά εδώ).
Η ίδια ανακοίνωση αναφέρει ότι «ο φετινός προϋπολογισμός προέβλεπε για την πυροσβεστική μόλις 1,7 εκατομμύρια ευρώ, από τα 17 εκατομμύρια που ζητούσαν οι υπηρεσίες της», αποδεικνύοντας ασχετοσύνη και σύγχυση. Κάπου διάβασαν αυτά τα νούμερα και τα «κοτσάρισαν» στην ανακοίνωση, χωρίς να μπουν καν στον κόπο να κοιτάξουν λίγο περί τίνος πρόκειται.
Δεν ζήτησε η Πυροσβεστική 17 εκατομμύρια, αλλά οι Διευθύνσεις Δασών όλης της χώρας (για την ακρίβεια, ζητήθηκαν για έργα πυροπροστασίας και δασικούς δρόμους 17.696.538 ευρώ). Πράγματι, η κυβέρνηση Μητσοτάκη ενέκρινε το ένα δέκατο, δίνοντας μόνο 1,7 εκατ. ευρώ. Αυτό, όμως, είναι πάγια τακτική όλων των κυβερνήσεων εδώ και κάμποσα χρόνια. Στις 4 Αυγούστου του 2020 είχαμε δημοσιεύσει άρθρο με τίτλο Ιδού οι πυρπολητές των δασών, στο οποίο παραθέσαμε όλα τα έγγραφα που αποδεικνύουν ότι την πολιτική του 1:10 (ζητούν δέκα οι δασικές υπηρεσίες, δίνει ένα η κυβέρνηση) εφάρμοζε και η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ στα χρόνια που κυβέρνησε. Στην ανακοίνωση δε γίνεται καμία αναφορά στη μη πρόσληψη δασεργατών (ούτε καν εποχιακών), χωρίς τους οποίους δεν μπορούν να γίνουν ούτε τα ελάχιστα αναγκαία έργα.
Από την άλλη, όλο το ύφος της ανακοίνωσης δείχνει ότι τα στελέχη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχουν «φάει» την «παραμύθα» που εδώ και χρόνια πουλάει ο αστικός Τύπος, ότι το πρόβλημα είναι η ενίσχυση του μηχανισμού δασοπυρόσβεσης. Επειδή δεν έχουν καμιά τριβή με το θέμα, δεν είναι σε θέση να ερμηνεύσουν ούτε τις απόψεις που αποσπασματικά εξέφρασαν δασολόγοι και άλλοι ειδικοί, για το ενιαίο σύστημα της δασοπροστασίας, στο οποίο η καταστολή των πυρκαγιών παίζει τον τελευταίο ρόλο. Οτι το βασικό ρόλο παίζει η δασοπροστασία και η ανάπτυξη των δασών, για τις οποίες υπάρχει όλη η απαραίτητη τεχνογνωσία, όμως δεν υπάρχουν λεφτά και άνθρωποι
Μολονότι δεν κατάλαβαν την ουσία, διατυπώνουν… προγραμματικά αιτήματα: «Αμεσα μέτρα αναδιοργάνωσης της πυροπροστασίας. Η πυροπροστασία είναι κοινωνικό αγαθό, ούτε σκέψη για ιδιωτικοποίηση. Ανασυγκρότηση της δασικής υπηρεσίας και πέρασμα της δασοπυρόσβεσης στο υπουργείο αγροτικής ανάπτυξης και όχι στο “προστασίας του πολίτη”».
Οταν δεν μπορείς να ξεχωρίσεις τη διαφορά δασοπροστασίας (που είναι κάτι ευρύτερο) και πυροπροστασίας, ευνόητο είναι να ζητάς το πέρασμα της δασοπυρόσβεσης στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Πού να ξέρεις εσύ ότι η αρμοδιότητα της δασικής πολιτικής έχει περάσει εδώ και χρόνια στο υπουργείο Περιβάλλοντος, στο οποίο ανήκει η γενική διεύθυνση Δασών και Δασικού Περιβάλλοντος. Κακώς πέρασε η δασική υπηρεσία στο ΥΠΕΝ (έπρεπε να παραμείνει στο ΥΠΑΑΤ), όταν όμως μια πολιτική οντότητα διατυπώνει… προγραμματικά αιτήματα θα πρέπει να ξέρει τι ζητάει. Γιατί δεν μπορεί να ζητάς να περάσει η δασοπυρόσβεση στο ΥΠΑΑΤ, όταν η δασική υπηρεσία ανήκει στο ΥΠΕΝ. Θα έπρεπε να ζητήσεις να περάσει η δασοπυρόσβεση στη δασική υπηρεσία και να επιστρέψει η δασική υπηρεσία στο ΥΠΑΑΤ. Αλλά πού να τα ξέρεις αυτά, όταν δεν έχεις ασχοληθεί ποτέ με το θέμα και το κάνεις τώρα ευκαιριακά και αρπακολλατζίδικα;
Μετά από τα παραπάνω… προγραμματικά αιτήματα, δε θα μπορούσε να λείψει το μείζον: όλα να γίνουν «με κοινωνικό και εργατικό έλεγχο»! Αυτό, βέβαια, είναι ένα λεκτικά υπεραριστερό σύνθημα-αίτημα, που στην πράξη λειτουργεί καθαρά ρεφορμιστικά, διότι ο εργατικός έλεγχος είναι ένα μεταβατικό σύνθημα-αίτημα, που μπορεί να λειτουργήσει μόνο σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης (αλλιώς μετατρέπεται σε σύνθημα ενσωμάτωσης των εργατών στο καπιταλιστικό σύστημα, όπως συνέβη με το πρώιμο ΠΑΣΟΚ που έπαιξε αρκούντως με τέτοια συνθήματα). Αναρωτιόμαστε, όμως: αυτοί που δεν μπορούν να μοιράσουν δυο γαϊδουριών άχυρα, που μιλούν ως ειδήμονες για ζητήματα στα οποία είναι εντελώς άσχετοι, θα ασκήσουν… εργατικό έλεγχο;
Παρακαλώ, μην με ρωτήσετε: «μα καλά, τι τα βάζεις με την ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αυτή φταίει για τα δάση;». Η εφημερίδα μας και η οργάνωσή μας ξέρει ποιοι φταίνε για τη συστηματική καταστροφή των δασών και με ποιους πρέπει να τα βάλει. Και το κάνει εδώ και πολλά χρόνια, έχοντας μόνιμα ανοιχτό το μέτωπο της προστασίας των δασών μας από τους καταπατητές και τους κάθε είδους καταστροφείς (καπιταλιστές και αστικές κυβερνήσεις). Αλλης τάξης είναι το ζήτημα με το οποίο ασχολείται η στήλη: όταν δυνάμεις που αυτοπροσδιορίζονται ως αντικαπιταλιστικές και επαναστατικές πολιτεύονται με τον αρπακολλατζίδικο τρόπο του αστικού Τύπου (που έχει τους λόγους του να ασχολείται αρπακολλατζίδικα) και με τον λαϊκίστικο τρόπο της αστικής αντιπολίτευσης (του ΣΥΡΙΖΑ εν προκειμένω), πώς θα αναπτυχθεί πραγματικά περιβαλλοντική συνείδηση στο ευρύτερο κίνημα της κοινωνικής ανατροπής; Πώς θα μπει ο αγώνας για την προστασία του δάσους στην ατζέντα αυτού του κινήματος, με ουσιαστικές παρεμβάσεις και όχι με φραστικά πυροτεχνήματα και διαδηλώσεις ευκαιριακού χαρακτήρα; To μόνο που μπορεί να διαμορφώσει ένας τέτοιος τρόπος του «πολιτεύεσθαι» είναι ένα ρεύμα αβανταρίσματος του ΣΥΡΙΖΑ, ως «ρεαλιστικής κυβερνητικής διεξόδου» (ιδιαίτερα όταν ο ΣΥΡΙΖΑ μένει εντελώς στο απυρόβλητο και στοχοποιείται μόνο η κυβέρνηση Μητσοτάκη).
Δεν είναι η πρώτη φορά που έχουμε καταστροφικές ή και φονικές δασικές πυρκαγιές. Κι όμως, πλην ελάχιστων εξαιρέσεων, ο «χώρος» ουδέποτε ασχολήθηκε με τα ζητήματα της προστασίας των δασών. Ψηφίζονταν νόμοι και δεν έπαιρνε καν χαμπάρι. Αν βγεις σε μια διαδήλωση και ρωτήσεις «τι είναι οι οικιστικές πυκνώσεις;», οι 99 στους 100 θα σου απαντήσουν ότι δε γνωρίζουν. Δε γνωρίζουν γιατί οι διάφορες συλλογικότητες του «χώρου» δεν έχουν ασχοληθεί ποτέ μ’ αυτά τα θέματα, μολονότι μέσα στο κίνημα υπάρχουν άνθρωποι που δίνουν αγώνες για να προστατέψουν δάση και άλλα οικοσυστήματα από την καταστροφική επέλαση των βαρβάρων της καπιταλιστικής «ανάπτυξης» και «αξιοποίησης». To ξέρουμε από τις συνεργασίες που κάνουμε μαζί τους.
Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Τα ζητήματα της προστασίας των δασών και δασικών εκτάσεων, του περιβάλλοντος γενικότερα, να παραμείνουν στα χέρια των επαγγελματιών της οικολογίας, των ΜΚΟ που εξασφαλίζουν το παντεσπάνι τους απ’ αυτά και εκείνων που χτίζουν πολιτικές καριέρες μ’ αυτά. Να μην υπάρχει ταξική αντιπολίτευση στις αστικές κυβερνήσεις, όχι μόνο για τα προγραμματικά ζητήματα που αφορούν την προστασία των δασών και του περιβάλλοντος ευρύτερα, αλλά ούτε για ζητήματα άμεσης διεκδίκησης, που θα έπρεπε να είναι οργανικά ενταγμένα στους καθημερινούς αγώνες του κινήματος.
Μεγάλες κουβέντες για το περιβάλλον ακούγονται συνέχεια. Είναι, όμως, κούφια λόγια. Ενα πουκάμισο αδειανό που το παίρνει ο αέρας στο πρώτο φύσημά του. Μια πολιτική λαϊκίστικου τύπου: έχουμε καταστροφικές πυρκαγιές; Βγάζουμε ανακοινώσεις, μπορεί να κάνουμε και καμιά πορεία με αντικυβερνητικές αιχμές (ειδικά άμα… μυρίζει εκλογές) και μετά… πάμε γι’ άλλα.
Μεγάλες κουβέντες για… κομμουνιστικά προγράμματα και άλλα τέτοια ηχηρά ακούγονται, επίσης, συνεχώς. Είναι, όμως, αμφίβολο αν αυτοί που τις εκφωνούν γνωρίζουν τι σημαίνει πρόγραμμα. Ευνόητο είναι πως άμα δε γνωρίζεις τι σημαίνει πρόγραμμα μετάβασης από τον καπιταλισμό στον κομμουνισμό, να είναι και αυτές οι διακηρύξεις αδειανά πουκάμισα. Περίτεχνες ρητορικές εκφράσεις, χωρίς κανένα ουσιαστικό περιεχόμενο.
Το κίνημα της επαναστατικής ανατροπής δε χρειάζεται πομπώδη ρητορική, αλλά τη διαλεκτική ενότητα θεωρίας – προγράμματος – στρατηγικής – τακτικής. Που θα αγκαλιάζει όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής και θα ασκεί σκληρή αντιπολίτευση στον καπιταλισμό και το πολιτικό του σύστημα. Με το όραμα μιας νέας μορφής κοινωνικής οργάνωσης, χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, με αποκατάσταση της ενότητας του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον (μακριά από εμάς κάθε πριμιτιβιστική αντίληψη «επιστροφής στη φύση»), να νοηματοδοτεί την πολιτική ενότητα της πρωτοπορίας του προλεταριάτου και να σηματοδοτεί την πορεία ολόκληρης της τάξης και ολόκληρης της εκμεταλλευόμενης κοινωνίας προς το μέλλον. Και με άμεσες διεκδικήσεις, επίσης σε όλα τα πεδία, επί των οποίων θα μπορέσει να συγκροτηθεί ένα μέτωπο αγώνων.
Πέτρος Γιώτης