Αν ζούσαν ο Αλτουσέρ και ο Πουλαντζάς θα αισθάνονταν πολύ άβολα διαβάζοντας το άρθρο με την υπογραφή του Τσίπρα*, που δημοσιεύτηκε στην «Εποχή» της προηγούμενης Κυριακής («Κυβέρνηση της Αριστεράς: Κράτος, τάξεις και συμμαχίες»). Εντάξει, «ευρωκομμουνιστές ήταν, όμως τόση χυδαιότητα δεν αντέχεται. Οταν, όμως, πρέπει να γίνει «μασάζ» σε μια μερίδα της «προεδρικής πλειοψηφίας» του ΣΥΡΙΖΑ, που κινείται γύρω από τη συγκεκριμένη εφημερίδα (ΑΚΟΑ, ΡΟΖΑ κ.ά.), τότε εκχυδαΐζονται ακόμη και οι απόψεις των τοτέμ του λεγόμενου αριστερού ευρωκομμουνισμού.
Επειδή εμείς δεν σκοπεύουμε να πέσουμε στην παγίδα της ευρωκομμουνιστικής αμπελοφιλοσοφίας, θα αποκωδικοποιήσουμε τους θεωρητικούς ρεμβασμούς και θα τους μεταφράσουμε σε πολιτικό λόγο. Γιατί πολιτικές επιδιώξεις κρύβονται πίσω απ’ όλη αυτή την αμπελοφιλοσοφία.
1. Το πρώτο που σημειώνει το άρθρο είναι πως «οι κυριαρχούμενες τάξεις διαισθάνονται ότι οποιαδήποτε κοινωνική κινητοποίηση είναι δύσκολο να αποσπάσει υλικά ανταλλάγματα προς όφελός τους χωρίς μια ριζική αλλαγή στο πολιτικό επίπεδο, στην κυβέρνηση της χώρας» και «είναι ακριβώς αυτή την πραγματικότητα που έχει σήμερα να διαχειριστεί ο ΣΥΡΙΖΑ». Με απλά λόγια, ο λαός δεν έχει καμιά εμπιστοσύνη στους ταξικούς αγώνες και περιμένει μια κυβέρνηση ν’ αλλάξει τα πράγματα. Κι αφού αυτό περιμένει ο λαός, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να του χαλάσει το χατίρι. Ετσι, «σήμερα το δίλημμα είναι: άμεση πτώση της κυβέρνησης και ανάληψη της εξουσίας από την Αριστερά και τους συμμάχους της ή εξάντληση της τετραετίας από την κυβέρνηση Σαμαρά με ό,τι συνέπειες πρόκειται αυτό να έχει για τις κυριαρχούμενες τάξεις».
2. Ποιοι είναι οι σύμμαχοι της «Αριστεράς», αφού είναι ευνόητο πως μόνη της δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση; Οι σύμμαχοι είναι όλοι αυτοί με τους οποίους το σύστημα προσπαθεί να αναστηλώσει την Κεντροαριστερά, «ώστε να λειτουργήσει ως εφεδρεία αλλά και ως ανάχωμα απέναντι στην άνοδο του Σύριζα και την αλλαγή του κοινωνικού και πολιτικού συσχετισμού δύναμης». ‘Η θα τους αφήσουμε να πάνε στην Κεντροαριστερά ή θα τους πάρουμε εμείς είναι το «ρεζουμέ» του άρθρου με την υπογραφή Τσίπρα, που ανακαλύπτει και έναν άλλο κίνδυνο: «Τη συγκρότηση μιας παράταξης που θα παίξει το ρόλο ενός αμφίπλευρου συνομιλητή με στόχο την ενσωμάτωση του ΣΥΡΙΖΑ στο κυρίαρχο πολιτικό μπλοκ εξουσίας».
Απορεί κανείς με την πρωτοτυπία του ιδεολογήματος. Ο ΣΥΡΙΖΑ εξαρτά τη δική του πορεία από τις εξελίξεις στο χώρο της λεγόμενης Κεντροαριστεράς. Αν συγκροτηθεί ένας σχετικά ισχυρός πόλος εκεί, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να ενσωματωθεί! Τι είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, φτερό στον άνεμο; Ετσι φαίνεται.
3. Εκείνο που λέγεται μέσα από περικοκλάδες είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει οπωσδήποτε να κυβερνήσει και γι’ αυτό ή θα μαζέψει τα μπάζα της σοσιαλδημοκρατίας ή θα συρθεί σε συμμαχία με το νέο φορέα που θα καταφέρει να συγκροτήσει η μνημονιακή σοσιαλδημοκρατία! Περίπτωση να μείνει στην αντιπολίτευση δεν εξετάζεται. Το άρθρο θέτει ωμά το δίλημμα στον «ΣΥΡΙΖΑ του 4%», δηλαδή σ’ αυτούς που δεν πολυγουστάρουν το μάζεμα των μπάζων: «Οποιος αυτό το αγνοεί, κάνει πως δε το βλέπει ή το υποτιμά και μάλιστα στο όνομα της προτεραιότητας στη συγκρότηση της κοινωνικής συμμαχίας με τους «από κάτω» δεν καταλαβαίνει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για να υπηρετήσει η αριστερά το σχέδιό της για τη εξυπηρέτηση των συμφερόντων των «από κάτω», είναι να αποτρέψει το σχέδιο του αντίπαλου μπλοκ για την ανάσχεση, τη φθορά ή τον εξαναγκασμό σε επιλογές ενσωμάτωσής της. Και ειδικότερα η στρατηγική ανασυγκρότησης του κέντρου και της κεντροαριστεράς μόνο αδιάφορους στο όνομα μιας δήθεν ιδεολογικής καθαρότητας και ταξικής ιεράρχησης προτεραιοτήτων, δε μπορεί να μας αφήνει».
4. Οπότε το έδαφος είναι στρωμένο για να πέσει η πρακτική πολιτική πρόταση: «Ο μόνος τρόπος για να αποτρέψουμε αυτή την διαδικασία ανασυγκρότησης είναι μια ανοιχτή πολιτική συμμαχιών (…) Και με στόχο αυτή η πλατιά συσπείρωση να οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ και τους συμμάχους του στην κατάκτηση της αυτοδυναμίας στις επόμενες εθνικές εκλογές».
5. Επειδή ο «ΣΥΡΙΖΑ του 4%» (ένα κομμάτι του για την ακρίβεια, που συμμετέχει στην «προεδρική πλέιοψηφία») έχει κάποιες δυσκολίες στο χώνεμα της γραμμής «να κυβερνήσουμε με όποιο κόστος» (έχουν ακόμη κάποιες ντροπούλες, από την εποχή που ανέμιζαν κόκκινες σημαίες), επιστρατεύονται οι θεωρητικοί του «αριστερού ευρωκομμουνισμού»: «Φυσικά η ανάληψη της κυβερνητικής εξουσίας ακόμη και με αυτοδυναμία δεν σημαίνει αυτόματα και την κατάκτηση της κρατικής εξουσίας. Είναι δεδομένο ότι η κατάκτηση ενός οχυρού στο εσωτερικό του στρατηγικού πεδίου του κράτους όσο σημαντικό και αν είναι αυτό δεν σημαίνει την κατάκτηση του συνόλου του πεδίου. Η διαδικασία της κατάκτησης λοιπόν της κρατικής εξουσίας θα είναι μια μακρά διαδικασία αγώνων και συγκρούσεων η έκβαση των οποίων θα εξαρτάται και από τη δυνατότητα του ΣΥΡΙΖΑ να αποσπά τις ευρύτερες δυνατές συναινέσεις και να δημιουργεί τις ευρύτερες δυνατές κοινωνικές και πολιτικές συσπειρώσεις γύρω από συγκεκριμένα διλήμματα που θα προκύπτουν από τις ίδιες τις προγραμματικές του δεσμεύσεις αλλά και την έκβαση των προηγούμενων συγκρούσεων».
Μετάφραση: αφού έχουμε αποκηρύξει τη στρατηγική της «εφόδου στα χειμερινά ανάκτορα», δηλαδή την επανάσταση και το σάρωμα του καπιταλισμού, δεν πρέπει να περιμένουμε θαύματα. Βήμα-βήμα θα προχωρούμε! Αυτό, βέβαια, δε θυμίζει σε τίποτα τη θεωρία των «διαδοχικών ρήξεων» του «αριστερού ευρωκομμουνισμού», θυμίζει σοσιαλδημοκρατία σε συντηρητική εκδοχή (αρκεί να κάνουμε σύγκριση με το ΠΑΣΟΚ των πρώτων μεταχουντικών χρόνων) αλλά ποιος ασχολείται με τέτοιες λεπτομέρειες; Σημασία έχει να φτιαχτεί ένας ιδεολογικός φερετζές για τους… ντροπαλούς Συριζαίους. Να ‘χουν να επικαλούνται τον Αλτουσέρ και τον Πουλαντζά, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεργάζεται με όλα τα μπάζα της σοσιαλδημοκρατίας, με στόχο να σχηματίσει μια κυβέρνηση που θα διαχειριστεί τον ελληνικό καπιταλισμό της μνημονιακής περιόδου.
Ολ’ αυτά τα ιδεολογήματα αποκαλύπτουν μια άκρατη εξουσιολαγνεία. Ως εκ περισσού τα σχολιάζουμε, γιατί η εξουσιολαγνεία του ΣΥΡΙΖΑ ξεπηδά από κάθε πόρο της πολιτικής του. Αλλωστε, όταν ο Τσίπρας επισκέπτεται τις ιμπεριαλιστικές μητροπόλεις και πραγματοποιεί τις πολυπόθητες συναντήσεις με στελέχη των ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων και οργανισμών, δεν κάνει τίποτ’ άλλο από το να δίνει διαβεβαιώσεις για τη νομιμοφροσύνη του έναντι του υπάρχοντος status quo. Κι όταν απευθύνεται σε αστικό κοινό, όπως πρόσφατα στο συνέδριο του Eco-nomist, παρουσιάζει την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ ως ανάλογη της πολιτικής του Ρέντσι. Οποιος θέλει να παραμυθιαστεί παραμυθιάζεται.
ΥΓ: Μεταξύ των άλλων, το άρθρο με την υπογραφή Τσίπρα γράφει, ότι υπήρξε «οργανική σύνδεση του ΣΥΡΙΖΑ με τους αγώνες που κορυφώθηκαν στις πλατείες». Κι εμείς που νομίζαμε ότι στις πλατείες άνθιζε η… άμεση δημοκρατία και όλοι ήταν… ανεξάρτητοι, που απαγόρευαν μάλιστα την παρουσία των κομμάτων και εν γένει την οργανωμένη πολιτική ζύμωση!
Πέτρος Γιώτης
• Μιλάμε για «άρθρο με την υπογραφή του Τσίπρα, γιατί ο Τσίπρας δεν έχει ιδέα απ’ αυτά τα πράγματα. Είναι γνωστό το χαμηλότατο θεωρητικό επίπεδό του. Το διαπιστώνει κανείς από τις συνεντεύξεις του.