Η μεγαλύτερη ήττα του Εργατικού Κόμματος από το 1935. Σάρωμα των Τόρις στις εκλογικές περιφέρειες του «Κόκκινου Βορρά», εκεί όπου η εργατική πλειοψηφία δεν επέτρεπε να εκλεγεί υποψήφιος άλλος απ' αυτόν των Εργατικών. Κάπως έτσι θριάμβευσε ο Τζόνσον στις βρετανικές εκλογές της προηγούμενης εβδομάδας. Μπορεί να νικούσε έτσι ή αλλιώς, όμως το θρίαμβό του τον εξασφάλισε το βρετανικό προλεταριάτο στα παραδοσιακά προπύργιά του, γεγονός στο οποίο ο Τζόνσον έκανε ειδική μνεία, ευχαριστώντας αυτούς που εγκατέλειψαν την παραδοσιακή εκλογική τους συμπεριφορά και υποσχόμενος ότι δε θα τους απογοητεύσει.
Δε θα τους απογοητεύσει σε τι; Στην υλοποίηση του Βrexit, το οποίο σφράγισε καθοριστικά την προεκλογική ατζέντα. Γιατί κατά τα άλλα, το βρετανικό προλεταριάτο δεν πρόκειται να εισπράξει τίποτ' άλλο εκτός από ανεργία, φτώχεια και μιζέρια, την οποία διασκεδάζει με τα πενιχρά κοινωνικά επιδόματα.
Δεν είναι η συμμετοχή στην ΕΕ που καταδικάζει το βρετανικό προλεταριάτο σε μαρασμό, αλλά ο βρετανικός καπιταλισμός. Μέσα ή έξω από την ΕΕ, το αποτέλεσμα για το βρετανικό προλεταριάτο θα είναι το ίδιο. Οι οπαδοί του Βrexit, όμως, κατάφεραν να μετατρέψουν το αίτημα ενός τμήματος της αστικής τάξης για μια διαφορετική οικονομική σχέση με τις χώρες της ηπειρωτικής Ευρώπης, σε αίτημα της πλειοψηφίας του προλεταριάτου. Πώς; Αναμοχλεύοντας το ρατσισμό και το τρύπιο όραμα της άλλοτε κραταιάς βρετανικής αυτοκρατορίας και τάζοντας ψεύτικους κοινωνικούς παραδείσους. Η προπαγάνδα του Τζόνσον, του Φάρατζ και των υπόλοιπων Brexiteers υπήρξε όλα αυτά τα χρόνια εξαιρετικά απλή: «Εξω από την ΕΕ θα οικοδομήσουμε μια δυναμική οικονομία, χωρίς δεσμεύσεις, όπως υπήρξε η Βρετανική Αυτοκρατορία, της οποίας θα ξανακατακτήσουμε το ζωτικό οικονομικό χώρο. Δε θα έρχεται ο πολωνός υδραυλικός και η σλοβένα καθαρίστρια να παίρνουν τις δουλειές από τους Βρετανούς. Και τα λεφτά που δίναμε στην ΕΕ θα χρησιμοποιηθούν για κοινωνικές δαπάνες, πρωτίστως για την Υγεία».
Το βρετανικό προλεταριάτο έχαψε το παραμύθι και έστειλε τους Εργατικούς στα τάρταρα. Δε θέλουμε να πούμε πως αν ψήφιζε Εργατικούς θα άλλαζε η ζωή του. Εκείνο που θέλουμε να σημειώσουμε είναι η αντιφατικότητα. Το βρετανικό προλεταριάτο δεν πολέμησε την ΕΕ από τ' αριστερά, από τη σκοπιά των ταξικών του συμφερόντων, αλλά από τα δεξιά. Από θέσεις ιμπεριαλιστικές, ρατσιστικές, ξενοφοβικές. Και θα το πληρώσει, φυσικά, αυτό. Αλλά δε θα 'ναι η πρώτη φορά…
Αντίστοιχες τάσεις βλέπουμε και σε άλλες καπιταλιστικές χώρες. Δε θα πάμε στις ΗΠΑ, όπου τα πιο φτωχά λαϊκά στρώματα ψηφίζουν Τραμπ, γιατί εκεί η πολιτική παράδοση είναι διαφορετική από αυτή της Ευρώπης. Τι συμβαίνει, όμως, στην Ιταλία, μια χώρα με μακρά εργατική παράδοση (ρεφορμιστική έστω, όπως και η βρετανική άλλωστε); Σαρώνει ο νεοφασίστας Σαλβίνι. Παίρνει τεράστια ποσοστά ψήφων στα προλεταριακά κάστρα, στις άλλοτε «κόκκινες» περιοχές. Με τι πρόγραμμα; Με ρατσιστικές κραυγές κατά των μεταναστών και με δήθεν αντι-ΕΕ ρητορική (την οποία δεν τολμά να φτάσει στο επίπεδο της εξόδου, γιατί καραδοκεί η ιταλική μονοπωλιακή αστική τάξη). Τα ίδια και στη Γαλλία με το κόμμα της Λεπέν. Οπου ο νεοφασισμός μεταμφιέζεται σε εθνικιστική-ξενοφοβική Ακροδεξιά, κερδίζει ανάμεσα στα φτωχά λαϊκά στρώματα, αλλά και στο προλεταριάτο.
Κάθε χώρα έχει βέβαια τις ιδιομορφίες της, αλλά αν ψάξουμε το κύριο, θα διαπιστώσουμε ότι είναι το τεράστιο ταξικό πολιτικό κενό που σαν λευκή κορδέλα αγκαλιάζει το προλεταριάτο σε όλη σχεδόν την Ευρώπη. Η κρίση του καπιταλισμού ξεγύμνωσε τη σοσιαλδημοκρατία. Η κατάρρευση του παλινορθωμένου καπιταλισμού στην Ανατολή (που φορούσε μάσκα σοσιαλισμού) ξεγύμνωσε τα ρεβιζιονιστικά κόμματα. Το καινούργιο πολιτικό επαναστατικό υποκείμενο δεν έχει ακόμα εμφανιστεί και πρέπει να τρέξουμε.
Π.Γ.
