Τόσα χρόνια τώρα έχουν τη νεολαία στην πρίζα. Τόσα χρόνια τώρα την έχουν λιώσει με τη σιδερένια φτέρνα τους.
Πάνω στο πετσί της δοκίμασαν τις εκπαιδευτικές τους «μεταρρυθμίσεις». Στράγγισαν τα όνειρά της για μόρφωση, πετώντας βίαια έξω απ’ το σχολείο χιλιάδες παιδιά. Στις μυλόπετρες των πανελλαδικών εξετάσεων, που κατά καιρούς αλλάζουν μόνο περιτύλιγμα, συνθλίβονται οι ελπίδες και τα όνειρα, θυσιάζεται η ζωτική ανάγκη της ηλικίας να γευτεί τη χαρά της ζωής (;) και στο βωμό τους στενάζουν οι φτωχικοί οικογενειακοί προϋπολογισμοί. Το βιολί συνεχίζεται και στο χορό προστίθενται συνεχείς ταξικοί φραγμοί, που κάνουν τις διακηρύξεις για μαζική πρόσβαση στα πανεπιστήμια σκόνη.
Στα σχολεία η νεολαία αναστενάζει. Σχεδόν ανύπαρκτες οι ευκαιρίες και οι στιγμές για δημιουργική αναζήτηση και έκφραση και οι εξαιρέσεις στον κανόνα μόνο χάρις στις σκληρές προσπάθειες ελάχιστων στο σύνολο «φωτισμένων» εκπαιδευτικών. Τιμάται ο παπαγαλισμός σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένου και αυτού της κοινωνικής συμπεριφοράς του καθωσπρεπισμού, του συντηρητισμού, της υποταγής και εξοβελίζονται η κριτική σκέψη και το ανήσυχο πνεύμα.
Στα δικαιολογημένα μαθητικά ξεσπάσματα μια ολόκληρη κοινωνία (η μεγάλη πλειοψηφία για την ακρίβεια), εξουθενωμένη απ’ τις συνεχείς κατραπακιές, απογοητευμένη, δεμένη στις αλυσίδες του έντονου ατομικισμού της εποχής μας, στέκεται συχνά στην καλύτερη περίπτωση σκεπτικιστικά απέναντί τους, αδυνατώντας να συμπαραταχθεί και να αγωνιστεί στο πλευρό τους.
Απ’ όσους περάσουν στα πανεπιστημιακά αμφιθέατρα, ατέλειωτες οι συλλογές πανεπιστημιακών πτυχίων, που γρήγορα γίνονται απλά κ…χαρτα. Χιλιάδες οι άνεργοι πτυχιούχοι. Καθημερινή η απαξίωση στη ζωή της πανεπιστημιακής μόρφωσης. Η αγορά περνά από πάνω της σαν οδοστρωτήρας και τη σαρώνει. 10ωρη και 12ωρη εργασία για καμιά χιλιάδα ευρώ, στην καλύτερη περίπτωση, των πολυπτυχιούχων. Η πατροπαράδοτη ευχή «μάθε παιδί μου γράμματα» έχει γίνει βεβαιωμένα πια πουλί που πέταξε. Ολιγόμηνες συμβάσεις για τους τυχερούς, πολύωρη μισθωτή εργασία καμουφλαρισμένη εκβιαστικά με αποδείξεις παροχής υπηρεσιών, μεγάλα χρονικά διαστήματα στις στρατιές των ανέργων και μεγάλου βαθμού ετεροαπασχόληση. Και στο βάθος η αναγνώριση των μαγαζιών των «κολεγίων», με τις ευλογίες του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, που μοιράζουν «πτυχία» σε όσους έχουν την οικονομική δυνατότητα, τα οποία οσονούπω θα ισοτιμηθούν με τα πτυχία των δημοσίων ΑΕΙ-ΤΕΙ, για την απόκτηση των οποίων έλιωσαν πάνω απ’ τα βιβλία χιλιάδες νέοι.
Μεγάλη αβεβαιότητα για το μέλλον. Τίποτε πια, απ’ όσα θεωρούνταν ικανοποιητικά «εισιτήρια» για εξασφάλιση μόνιμης, σταθερής δουλειάς, δεν είναι ικανό να εξασφαλίσει μια θέση στον ήλιο. Εργασία ανασφάλιστη, αμειβόμενη με 400 ευρώ, φόβος και τρομοκράτηση μπροστά στο φάσμα της ανεργίας.
Η οικογενειακή ατμόσφαιρα στα σπίτια των εργαζόμενων φορτωμένη προβλήματα. Ανεργα παιδιά που συντηρούνται από τους γονείς, ακόμη και σε μεγάλη ηλικία (στη λεγόμενη παραγωγική ηλικία), πατεράδες και μανάδες που χάνουν τις δουλειές τους, που φυτοζωούν και αγωνιούν για το τι θα τους ξημερώσει και εξευτελισμός γενικός της οικογενειακής αξιοπρέπειας μπροστά στους πολιτικάντηδες όλων των βαθμίδων των μηχανισμών, προκειμένου ένα μέλος της οικογένειας να βρει μια κουτσοθέση (κατακριτέα άλλοτε στα χρόνια της ζωντανής συλλογικότητας), ας πούμε σαν σεκιουριτάς.
Βρομιά παντού. Αστική πολιτική και πολιτικοί ως το λαιμό στα σκατά των σκανδάλων. Φαγοπότι μέχρι αηδίας εις υγείαν των «κορόιδων» (των λαϊκών στρωμάτων δηλαδή), χορός δισεκατομμυρίων γύρω από τους λίγους, με συνδαιτυμόνες αστούς πολιτικούς, λαμόγια και παπάδες.
Σύσσωμος ο αστικός πολιτικός κόσμος στρέφεται ο καθείς με τον τρόπο του και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, ενάντια στη νεολαία. Αλλος ανοιχτά με κατασταλτικά μέτρα, με προτάσεις νόμου, άλλος καλυμμένα, με νουθεσίες καθωσπρεπισμού (και στην ουσία υποταγής), όταν από την άλλη είναι συνυπεύθυνος για το στήσιμο της νεολαίας στον τοίχο, ακόμη και με την έννοια ότι βοηθά αυτό το σάπιο σύστημα να επιβιώνει και το ξελασπώνει στα ζόρια του (καλή ώρα οι δυνάμεις του Περισσού και του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, που φιγουράρουν σαν η επίσημη αριστερά). Στον αντίποδα μικρές οι δυνάμεις που εκφράζουν την επαναστατική πολιτική και ιδιαίτερα δύσκολες οι συνθήκες να παρέμβουν στις συνθήκες που το κίνημα και η συλλογική αντίσταση αποτελεί ζητούμενο.
Τεράστιες οικολογικές καταστροφές, απέναντι στις οποίες η νεολαία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη, χωρίς να ιδρώνει τ’ αυτί των κυβερνώντων, με πρόσφατο παράδειγμα τις φωτιές που κατέκαψαν τους ελάχιστους πνεύμονες της Αθήνας και την Ελλάδα. Γενικευμένη η αίσθηση, που βιώνεται ιδιαίτερα έντονα από τη νεολαία, ότι ζούμε σ’ έναν κόσμο σάπιο, χωρίς ορατό φως διεξόδου απ’ το τούνελ (είπαμε η πίστη στις επαναστατικές ιδέες, στην ιδέα της ανατροπής του καπιταλισμού και της οικοδόμησης μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από κάθε εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο είναι ακόμα πολύ αδύναμη και συχνά συκοφαντημένη).
Τόσα χρόνια δίσεκτα μάζεψαν πολλή οργή, πολλή απόγνωση. Ιδιαίτερα επιτυχής η αναφορά της ανταποκρίτριας γαλλικού τηλεοπτικού καναλιού ότι η νεολαία στην Ελλάδα ζει στο δικό της «γκέτο». Ηταν αρκετή, λοιπόν, μια σπίθα για ν’ ανάψει το φυτίλι. Αυτή η γενιά που κατηγορήθηκε πάμπολλες φορές ως απολιτίκ, τίμησε με ιδιαίτερα πολιτικό τρόπο τη δολοφονία του μικρού μαθητή. Στους δρόμους, βάζοντας τα γυαλιά σε όλους «εμάς» τους οσφυοκάμπτες, τους απαθείς τους ξεχασμένους στο «παρατηρητήριο του καναπέ». Δικαιολογημένη και ευεξήγητη η οργή, το «τυφλό» ξέσπασμα της νεολαιίστικης αντιβίας.
Κάποια σκουλήκια έσπευσαν να πουν πως το ξέσπασμα της βουβής ως τώρα οργής της νεολαίας δεν είχε νόημα, αφού ο δολοφονημένος Αλέξης δεν ήταν παιδί φτωχής λαϊκής οικογένειας. Τα φασιστοειδή μυαλά τους αδυνατούν να συλλάβουν πως σ’ αυτές τις τρυφερές ηλικίες είναι ιδιαίτερα αυξημένο το αίσθημα του δικαίου, της αλληλεγγύης (που μπερδεύεται έντονα με τη φιλία), της ελευθερίας, που -συνάμα με το θυμό και την οργή για τα αδιέξοδα που τους παρέχει απλόχερα το σύστημα-, δικαιολογούν και την ανταπόκριση της νεολαίας στο γεγονός της δολοφονίας, αλλά και τους προβληματισμούς και το «ψάξιμο» παιδιών προερχόμενων από μεσαία στρώματα, αφού η κατάσταση έχει τελειώσει το «ελληνικό όνειρο» για ευρύτερα στρώματα και η ηλικία δεν έχει επιτρέψει ακόμα σ’ ένα βαθμό την ενσωμάτωση μέσα από τον οικογενειακό και κοινωνικό περίγυρο.
Ζεστασιά το νεολαιίστικο ξέσπασμα μες το καταχείμωνο. Σάλπισμα για τους αγώνες του μέλλοντος. Γι’ αυτό και όλος ο εσμός έπεσε να το φάει. Βάζει την βαριά του σφραγίδα πάνω στο σκληρό γεγονός της δολοφονίας ενός αμούστακου παιδιού.
Γιούλα Γκεσούλη