Οταν βουλιάζει ένα καράβι, τα πρώτα που το εγκαταλείπουν είναι τα ποντίκια. Οταν ο καπιταλισμός μπαίνει σε κρίση, οι πρώτες που εκδηλώνονται είναι οι χρηματιστηριακές αγορές, όπου οι γιάπηδες τρέχουν σαν τα ποντίκια να σωθούν, σώνοντας τα κεφάλαια που οι καπιταλιστές τους ανέθεσαν να διαχειρίζονται.
Αυτό που βλέπουμε από τις αρχές του χρόνου και με ιδιαίτερη έμφαση το τελευταίο δεκαπενθήμερο στα χρηματιστήρια όλης της γης δεν είναι «κρίση πανικού» των χρηματιστών, όπως περιγράφεται από την αστική προπαγάνδα, αλλά οι συνηθισμένες κινήσεις προσαρμογής των χρηματιστηρίων στην κρίση στην οποία εισέρχεται η λεγόμενη πραγματική οικονομία, δηλαδή πρωτίστως η παραγωγή και δευτερευόντως η διανομή. Τα χρηματιστήρια κάνουν τζόγο προεξοφλώντας μελλοντικές εξελίξεις. Από τη στιγμή, λοιπόν, που η αμερικάνικη οικονομία μπήκε σε «ύφεση» (ντρέπονται να πουν τη λέξη κρίση), οι χρηματιστές γνωρίζουν ότι θα ακολουθήσει το γνωστό φαινόμενο ντόμινο, λόγω της αλληλοσύνδεσης των καπιταλιστικών οικονομιών. Ακόμα και η γοργότερα αναπτυσσόμενη καπιταλιστική οικονομία, η Κίνα, το έδαφος της οποίας αποτελεί το νέο Ελντοράντο του παγκόσμιου καπιταλισμού, δε θα μείνει ανέγγιχτη από την κρίση. Απλά, εκεί οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι πολύ υψηλοί (σταθερά πάνω από 10% το χρόνο), οπότε υπάρχουν περιθώρια απορρόφησης των κραδασμών.
Μόνο ο Αλογοσκούφης παριστάνει τον ανήξερο και εξακολουθεί να μιλά για «αναταραχή στις χρηματαγορές», η οποία δεν ανησυχεί ούτε την ΕΕ, διότι έγιναν «επιτυχείς μεταρρυθμίσεις» και «εφαρμόζεται με επιτυχία το αναθεωρημένο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης», ούτε την Ελλάδα, διότι διαθέτει «αναπτυξιακά αποθέματα». Είναι τέτοιος ο πολιτικός τσαρλατανισμός του που έφτασε να πει ότι «δεν υπάρχει κίνδυνος ύφεσης για την Ευρώπη, ούτε νέες προβλέψεις έχουν παρουσιαστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή», ενώ γνωρίζει πολύ καλά, ότι ο αρμόδιος επίτροπος Χ. Αλμούνια ενημέρωσε το Ecofin πως στις νέες προβλέψεις που θα υποβάλει στις 21 Φλεβάρη για την ευρωζώνη, ο ρυθμός ανάπτυξης για το 2008 θα είναι αισθητά κατώτερος από τις τελευταίες προβλέψεις του Νοεμβρίου 2007. Θυμίζουμε ότι το Νοέμβρη η Κομισιόν μιλούσε για 2,2%, οπότε πλέον μιλάμε για ποσοστό ενδεχομένως κάτω και από το 2%! Ξέρει επίσης πολύ καλά, ότι στα ψηλότερα κλιμάκια των ιμπεριαλιστικών κυβερνήσεων επικρατεί μεγάλη ανησυχία, γι’ αυτό και μετά τη συνάντηση των ηγετών των τεσσάρων ισχυρότερων ιμπεριαλιστικών χωρών της ΕΕ (Γερμανίας, Γαλλίας, Αγγλίας και Ιταλίας), ο Σαρκοζί ανήγγειλε νέα πρωτοβουλία για συνάντηση του ίδιου με τους Μέρκελ και Μπράουν, με στόχο «να μπει κάποια ηθική στο χρηματοπιστωτικό καπιταλισμό». Λέτε να παραμερίζουν για πλάκα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και να εισάγουν ντεφάκτο το διαχωρισμό σε «ταχύτητες» ή αναγκάζονται να το κάνουν επειδή σε συνθήκες κρίσης δεν υπάρχουν περιθώρια για δημοκρατικές διαδικασίες, αλλά επικρατεί το απολυταρχικό μοντέλο; Ισχύει φυσικά το δεύτερο. Οι ιμπεριαλιστές ηγέτες πρέπει να ξαναμοιράσουν αγορές και σφαίρες επιρροής κι αυτό απαιτεί διαδικασίες απολύτως συγκεντρωτικές.
Ο παγκόσμιος καπιταλισμός, λοιπόν, ξαναμπαίνει σε κρίση. Ο χώρος δεν επιτρέπει να επεκταθούμε σε ανάλυση των μηχανισμών της κρίσης, σημειώνουμε όμως πως από τις τέσσερις φάσεις του καπιταλιστικού κύκλου (κρίση-ύφεση-αναζωογόνηση-άνθιση) οι δύο (ύφεση-άνθιση) έχουν ουσιαστικά εξαφανιστεί, ενώ η περιοδική παλινδρόμηση μεταξύ κρίσης και αναζωογόνησης γίνεται σε πολύ μικρότερα σε σχέση με το παρελθόν χρονικά διαστήματα.
Στη διάρκεια της κρίσης θα έχουμε φαινόμενα καταστροφής κεφαλαίου, φαινόμενα χρεοκοπίας επιχειρήσεων, ένταση της συγκεντροποίησης του κεφάλαιου, βίαιες-καταστροφικές μετακινήσεις από τον ένα κλάδο στον άλλο, φούντωμα της ανεργίας και τρομακτική πίεση πάνω στην εργατική τάξη, με στόχο να φορτωθούν στις πλάτες της όλα τα βάρη της κρίσης. Καθώς το κεφάλαιο έχει αποικίσει όλο τον πλανήτη και δεν υπάρχουν περιθώρια περαιτέρω επέκτασής του, καθώς τα ξαναμοιράσματα αγορών και σφαιρών επιρροής είναι οριακά, μέσα στα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια εκδήλωσης της κρίσης, είναι υποχρεωμένο να διαχειριστεί την κρίση με αποκλειστικά εντατικό τρόπο. Δηλαδή, αυξάνοντας την εκμετάλλευση των εργαζόμενων. Ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία φορά είναι που θα γίνει αυτό.
Είναι χαρακτηριστική η σχετική φιλολογία που ανθεί εσχάτως στη χώρα μας. Την Τετάρτη ο ΣΕΒ έστειλε στη ΓΣΕΕ ένα κωλόχαρτο που επαξίως κερδίζει τον τίτλο του «Δουλοκτητικού μανιφέστου» (θα γράψουμε αναλυτικά στο επόμενο φύλλο). Την ίδια μέρα, σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε ο Αλογοσκούφης μετά τη σύνοδο του Ecofin, παραβλέποντας τα προκλητικά ποσοστά κερδών (μιλάμε για διψήφια νούμερα, που ξεπερνούν ακόμα και το 50%), στράφηκε κατά των μισθών: «Αυτό που πρέπει να διασφαλίσουμε είναι ότι οι όποιες βελτιώσεις του πραγματικού εισοδήματος των εργαζομένων μέσω των αυξήσεων των μισθών, δεν θα οδηγήσουν σε μια σπειροειδή αύξηση του πληθωρισμού, η οποία θα πλήξει τα εισοδήματα άλλων κατηγοριών συμπολιτών μας». Είχε το θράσος να μας ζητήσει «να συμπεριφερθούμε όλοι με υπευθυνότητα και να μη συμβάλλουμε με τη συμπεριφορά μας στο να εξοκείλει η ελληνική οικονομία».
Τα πράγματα, λοιπόν, είναι καθαρά. ‘Η οι εργαζόμενοι θα πάρουν το δρόμο της ταξικής πάλης, για ν’ αποφύγουν (τουλάχιστον) τα νέα βάρη που φέρνει η κρίση, ή θα σκύψουν το κεφάλι και θα δεχτούν να τους τα φορτώσουν.