Δυόμισι μήνες τώρα στα πανεπιστήμια και στους δρόμους αναπτύχθηκε ένας μεγάλος και δίκαιος αγώνας ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια και την διά της πλαγίας οδού κατεδάφιση του άρθρου 16, με μπροστάρηδες τους φοιτητές και συμπορευτές τους πανεπιστημιακούς, τους εργαζόμενους στα ΑΕΙ, τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές.
Βασικό μέσο πάλης ήταν οι καταλήψεις σε πολύ μεγάλο μέρος των σχολών και των τμημάτων των πανεπιστημίων, που ανανεώνονταν με αποφάσεις μαζικότατων γενικών συνελεύσεων, οι μάχες ενάντια στην ηλεκτρονική εξεταστική που χρησιμοποιήθηκε ως απεργοσπαστικός μηχανισμός, οι μαζικές, μαχητικές διαδηλώσεις.
Η κυβέρνηση επιστράτευσε μια απίστευτη γκεμπελική προπαγάνδα ενάντια στους φοιτητές, τους οποίους αποκαλούσε «θλιβερή μειοψηφία» και παρομοίαζε ως «ληστές» των δημόσιων πανεπιστημίων, ως «μπαχαλάκηδες» και ταυτόχρονα με την αμέριστη και προκλητική στήριξη των Μέσων Μαζικής Παραπληροφόρησης και τις «γνωματεύσεις» «πρόθυμων» συνταγματολόγων, απευθύνθηκε στην κοινωνία, προσπαθώντας να πείσει πως δεν πρόκειται για παραβίαση του άρθρου 16 αλλά ερμηνεία του υπό το πρίσμα του ενωσιακού δικαίου, πως πρόκειται για «μη κρατικά μη κερδοσκοπικά» πανεπιστημιακά ιδρύματα υψηλών προδιαγραφών ποιότητας, ενώ διατυμπάνιζε ότι θα βάλει αυστηρά κριτήρια εισαγωγής και λειτουργίας για να προστατέψει δήθεν και το δημόσιο πανεπιστήμιο, τους φοιτητές και τα πτυχία του και ότι όλα αυτά θα γίνουν για το καλό των παιδιών της κοινωνίας που δεν θα χρειάζεται πλέον να ξενιτεύονται για να σπουδάσουν.
Βέβαια, παρά την εκκωφαντική προπαγάνδα, η εργαζόμενη κοινωνία, στη μεγάλη πλειοψηφία, δεν στρατεύθηκε στο πλευρό της κυβέρνησης γιατί τα δικά της παιδιά που σπουδάζουν στο δημόσιο πανεπιστήμιο μετά από πολλούς κόπους, ιδρώτα και οικονομική αφαίμαξη των οικογενειών ήταν αυτά που έδιναν τη μάχη ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, γιατί αντιλαμβάνεται ότι η ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ με τα υψηλότατα δίδακτρα δεν την αφορά, αφού η ίδια δεν μπορεί ούτε καν να στηρίξει τις σπουδές των παιδιών της σε ένα περιφερειακό πανεπιστήμιο, αλλά αφορά μόνο μια μικρή ελίτ, γιατί βλέπει πως η εισβολή των ιδιωτών επιχειρηματιών στις δομές και τις υπηρεσίες κοινωνικών αγαθών (ενέργεια, Υγεία, συγκοινωνίες, κ.λπ.) ουδόλως ωφέλησε την ίδια, ίσα ίσα που λειτούργησε και λειτουργεί ως πολιορκητικός κριός για την κατάρρευση και αυτών των δημόσιων υπηρεσιών κοινωνικών αγαθών, για την ιδιωτικοποίησή τους, κ.λπ. (το προαναγγελθέν έγκλημα στα Τέμπη που συγκλόνισε την εργαζόμενη κοινωνία ήταν στην κατεύθυνση αυτή μια ισχυρότατη απόδειξη).
Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση επιστράτευσε και την καταστολή με εισβολές των ΜΑΤ στα πανεπιστήμια, με ξυλαδαρμούς και συλλήψεις φοιτητών, με εκβιασμούς και εντέλλεσθε Πιερρακάκη και Ζώρα σε πανεπιστημιακούς να υποταχθούν και να λειτουργήσουν ως απεργοσπάστες πραγματοποιώντας εξετάσεις με ψηφιακά μέσα, με ΕΔΕ και απειλή απόλυσης εναντίον μελών διοικητικού προσωπικού των ΑΕΙ, με εισαγγελικές παραγγελίες, το κίνημα έδειξε μεγάλη αντοχή, επιμονή και προσήλωση στο στόχο, της ακύρωσης των σχεδίων της κυβέρνησης.
Παρόλ’ αυτά, ο Μητσοτάκης, προχώρησε στην ψήφιση του κατάπτυστου νομοσχέδιου, επειδή αντιλαμβάνεται ότι και μια τρίτη τετραετία στην εξουσία είναι εν πολλοίς απίθανη, μιας και στα πέντε χρόνια διακυβέρνησής του συσσωρεύτηκε πολλή αγανάκτηση και θυμός στους εργαζόμενους και τη νεολαία επειδή σαρώθηκαν τα πάντα.
Ηταν δηλαδή αποφασισμένος να ξεπληρώσει τα γραμμάτια που οφείλει στα αφεντικά του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου, παρά το πολιτικό κόστος (η επιλογή αυτή φαίνεται και από το γεγονός ότι ο ίδιος, ως μαριονέτα της συμφοράς, μπαίνει αδίστακτα μπροστά προκειμένου να υπηρετήσει τα συμφέροντα του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού στον πόλεμο στην Ουκρανία, στη Γάζα, όπου μέχρι τέλους στέκεται στο πλευρό των σιωναζιστών του Ισραήλ, στην Ερυθρά θάλασσα).
Την αδίστακτη, προκλητική και κυνική τακτική του Μητσοτάκη, όσον αφορά την προώθηση και ψήφιση των ιδιωτικών μαγαζιών των εμπόρων της γνώσης, δεν μπόρεσε να ακυρώσει η ορμή του φοιτητικού κινήματος. Υποχρέωσε, όμως, σε αυτήν τη φάση, το ΠΑΣΟΚΙΝΑΛ σε άτακτη υποχώρηση (αρχικά ο Ανδρουλάκης δήλωνε ότι θα στηρίξει τον Μητσοτάκη στην ίδρυση «μη κρατικών μη κερδοσκοπικών» πανεπιστημίων) και τον ΣΥΡΙΖΑ -του οποίου ο «αλεξιπτωτιστής» αρχηγός επιχειρηματίας Κασσελάκης δήλωνε παλαιότερα υπέρμαχος των ιδιωτικών πανεπιστημίων- να μαζευτεί και να ταχθεί κατά των ιδιωτικών ΑΕΙ. Ετσι, ο Μητσοτάκης, με τον κυβερνητικό λόχο απέμεινε ο μόνος που ψήφισε το εκτρωματικό νομοσχέδιο.
Από αυτήν την άποψη, το κίνημα, κέρδισε μια μάχη στο έδαφος της πολιτικής, απομονώνοντας την κυβέρνηση, που θα πιστωθεί στο αντεργατικό ενεργητικό της μια ακόμη κατάπτυση πράξη, την πλήρη εμπορευματοποίηση και της ανώτατης εκπαίδευσης.
Η ψήφιση του νομοσχέδιου, παρά το ότι μπορεί να προκάλεσε αισθήματα απογοήτευσης σε πολλούς από το κίνημα, καθώς πρόκειται για αυθόρμητη και όχι ταξικά συνειδητή έκφρασή του, εν τούτοις δεν είναι το τέλος της ιστορίας, το τέλος του αγώνα.
Απαιτείται πλατιά ζύμωση όχι μόνο μέσα στους φοιτητές, αλλά και στην εργαζόμενη κοινωνία με αποκαλύψεις και παραδείγματα για το τί είναι πραγματικά αυτά τα δήθεν «μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά» πανεπιστήμια (τα ιδιωτικά μαγαζιά των εμπόρων της γνώσης της Κύπρου, με τα δίδακτρα των 120.000 και των 100.000 ευρώ και τα ελάχιστα μέλη ΔΕΠ που δεν είναι απαραίτητο να έχουν ούτε καν διδακτορικό, είναι χαρακτηριστική περίπτωση) και τι θα σημάνει η πανεπιστημιοποίηση των κολλεγίων για την ποιότητα των σπουδών και των πτυχίων, που αν αφεθούν τα πράγματα να εξελιχθούν όπως σχεδιάζει η κυβέρνηση, εκτός από επαγγελματικά δικαιώματα στους αποφοίτους τους θα παρέχουν και ακαδημαϊκή αναγνώριση. Αποκαλύψεις για το ποια είναι αυτά τα περίφημα παραρτήματα που ετοιμάζουν βαλίτσες για την Αθήνα σε συνεργασία με ξένα funds, για το ότι 15.000 κύπριοι φοιτητές σπουδάζουν στα ελληνικά δημόσια ΑΕΙ επειδή δεν εμπιστεύονται τις «δικές τους» ιδιωτικές επιχειρήσεις «ανώτατης εκπαίδευσης» που αριθμούν καμιά δωδεκάδα, για το ότι οι έλληνες φοιτητές που σπουδάζουν σε πανεπιστήμια του εξωτερικού είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία μεταπτυχιακοί φοιτητές που συνδυάζουν σπουδές με την προσδοκία στη χώρα που τις πραγματοποιούν να έχουν και επαγγελματική αποκατάσταση. Αποκαλύψεις για το πώς συνδέεται η ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ με την προσπάθεια της κυβέρνησης να στερήσει την ελπίδα δεκάδων χιλιάδων απόφοιτων των λυκείων να διαβούν την πόρτα του πανεπιστήμιου, θεσπίζοντας ισχυρούς ταξικούς φραγμούς, όπως η Τράπεζα θεμάτων, η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, η μείωση του αριθμού εισακτέων, το λουκέτο σε πολλά τμήματα και σχολές των ΑΕΙ, κ.λπ.
Απαιτείται η πλατιά ζύμωση, οι αποκαλύψεις να συνδυάζονται και με ακτιβιστικές ενέργειες, με μορφές πάλης που θα αποφασίζουν οι φοιτητές με αμεσοδημοκρατικές διαδικασίες που θα κρατούν ζωντανή τη φλόγα του αγώνα, ώστε όταν ωριμάσουν και πάλι οι συνθήκες, το ρωμαλέο φοιτητικό κίνημα να ξεχυθεί στους δρόμους ανατρέποντας την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Και σε αυτήν την κατεύθυνση είναι χρήσιμη η άντληση διδαγμάτων από την ιστορική εμπειρία της κατάργησης του ν. 815/1978 (καταργήθηκε τελικά το 1980), της ματαίωσης της συνταγματικής αναθεώρησης του άρθρου 16 το 2007-2008, του παγώματος και τελικά του ξηλώματος του νόμου Διαμαντοπούλου, της ματαίωσης και τόσων άλλων αντιεκπαιδευτικών σχεδιασμών ευρύτερα από το εκπαιδευτικό κίνημα (π.χ. νόμος αποκέντρωσης ΓΑΠ, νόμος για αξιολόγηση, κ. ά.).
Απαιτείται στοχοπροσήλωση στη διαμόρφωση προϋποθέσεων για την αναζωπύρωση του αγώνα στους δρόμους και όχι κρέμασμα των ελπίδων αναχαίτισης των κυβερνητικών σχεδιασμών στο ΣτΕ, το οποίο όταν το κίνημα φυλλορροεί αποφασίζει αδίστακτα με βάση το «δίκαιο του μονάρχη».
Είμαστε σίγουροι ότι ο Μητσοτάκης, το κεφάλαιο, το σύστημα δεν θα «κολατσίσουν» τελικά από την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ.
Γιούλα Γκεσούλη