Η Σύγκλητος του ΑΠΘ με ομόφωνη απόφασή της τοποθετήθηκε στα βασικά σημεία του σχεδίου νόμου του υπουργείου Παιδείας «Ρυθμίσεις για την ανώτατη εκπαίδευση, την έρευνα, την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση και άλλες διατάξεις» που έχει δοθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Με την απόφαση αυτή το υψηλόβαθμο πανεπιστημιακό κατεστημένο επιβεβαιώνει για πολλοστή φορά το ρόλο του ως θεσμού του αστικού συστήματος.
Η Σύγκλητος βγαίνει από τα δεξιά στη συριζαίικη ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Αντιδρά και απορρίπτει όλες σχεδόν τις αλλαγές, που γίνονται με το νομοσχέδιο στα πανεπιστήμια από τους συριζαίους, με στόχο να αποκατασταθεί λίγο-πολύ το προηγούμενο καθεστώς και να δοθεί μια αίσθηση δημοκρατίας, που στο κάτω-κάτω δεν ανατρέπει βασικές κατευθυντήριες γραμμές του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου, που εγκαθιδρύθηκε σε πλήρη λειτουργία και «με το νόμο» από το έκτρωμα-νόμο πλαίσιο της Αννας Διαμαντοπούλου.
Αφού βρίσκει «θετική» τη συμμετοχή των φοιτητών και των άλλων κατηγοριών εργαζόμενων στα πανεπιστήμια (ΕΕΠ, ΕΔΙΠ, ΕΤΕΠ, διοικητικοί υπάλληλοι) στα συλλογικά όργανα (Σύγκλητος, Γενική Συνέλευση Τμήματος), η Σύγκλητος δεν κρίνει «σκόπιμη» τη συμμετοχή των φοιτητών και των υπαλλήλων στις εκλογές για τα μονοπρόσωπα όργανα (Πρυτάνεις, Κοσμήτορες, Πρόεδροι) «καθώς επηρεάζει την επιλογή του ιεραρχικά προϊσταμένου ενός αυτοδιοικούμενου οργανισμού».
Η άποψη η δική μας είναι ότι η συμμετοχή των φοιτητών σ’ αυτές τις εκλογές και στα όργανα διοίκησης είναι έκφραση της λεγόμενης συνδιοίκησης, που λανσαρίστηκε από το ΠΑΣΟΚ τα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης και στόχευε να βάλει «στο βρακί» του συστήματος το διεκδικητικό φοιτητικό κίνημα που ξεπρόβαλε απειλητικό μετά την πτώση της χούντας, με στόχο κάθε φορά να απορροφώνται οι κραδασμοί, οι φοιτητές ή οι εργαζόμενοι να θεωρούνται συνυπεύθυνοι στην άσκηση της πολιτικής, να διαφθείρονται και να ενοχοποιούνται.
Ομως, εδώ δεν πρόκειται περί αυτού. Το πανεπιστημιακό κατεστημένο, σήμερα, με τις πλάτες του συστήματος, που κάνει ευθεία επίθεση σε όλα τα κοινωνικά δικαιώματα και σε όλους τους τομείς -και στην Παιδεία- και με το φοιτητικό κίνημα εν υπνώσει και την εργαζόμενη κοινωνία «στον καναπέ», δεν επιθυμεί να έχει στα πόδια του, στις επιλογές που κάνει για την εφαρμογή του επιχειρηματικού πανεπιστήμιου το παραμικρό, πιθανό ίσως εμπόδιο.
Τον προσανατολισμό της στη λειτουργία του δημόσιου πανεπιστήμιου ως εταιρίας ΑΕ, η Σύγκλητος του ΑΠΘ τον επιβεβαιώνει με τη θέση της για τη διατήρηση του κακόφημου Συμβουλίου Ιδρύματος.
Ιδού το χαρακτηριστικό απόσπασμα:
«Συμβούλιο Ιδρύματος: Η ύπαρξη ενός οργάνου ανεξάρτητου από την εκτελεστική διοίκηση των ΑΕΙ με βασικές αρμοδιότητες τον έλεγχο των βασικών μεγεθών οικονομικής διαχείρισης, αλλά και την υποστήριξη πρωτοβουλιών στρατηγικής ανάπτυξης και εξωστρέφειας (σε συνεργασία με τη διοίκηση) είναι ιδιαίτερα χρήσιμη και επιθυμητή. Στα Συμβούλια Ιδρύματος δόθηκαν όμως και άλλες αρμοδιότητες (προεπιλογή υποψηφίων πρυτάνεων/κοσμητόρων) οι οποίες οδήγησαν σε σύγχυση για το ρόλο και τις αρμοδιότητες του οργάνου. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για εκλεγμένα όργανα διοίκησης για τα οποία είναι προτιμότερη η τροποποίηση των αρμοδιοτήτων τους από την κατάργησή τους».
Ενσταση, δηλαδή, υπάρχει μόνο σχετικά με κάποιες δραστηριότητες που το πανεπιστημιακό κατεστημένο θέλει να κρατήσει για την πάρτη του, ενώ αποδέχεται πλήρως το ρόλο του Συμβουλίου ως διαχειριστή της επιχειρηματικής δράσης των πανεπιστημίων, στο νέο πλαίσιο που ισχύει πλέον διεθνώς σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο για ένα κοινωνικό αγαθό, όπως είναι η πανεπιστημιακή εκπαίδευση και γενικότερα η Παιδεία.
Είναι τόση η πρεμούρα του πανεπιστημιακού κατεστημένου να διατηρήσει το Συμβούλιο Ιδρύματος, που εκφράζει την έντονη διαφωνία του με «την πρόωρη λήξη θητειών των νομίμως εκλεγμένων μονοπρόσωπων οργάνων διοίκησης (Πρυτάνεις, Κοσμήτορες)» (θυμίζουμε ότι εξελέγησαν με προεπιλογή από τα Συμβούλια Ιδρύματος και με ηλεκτρονική ψήφο), ακόμη και με την κατάργηση ενός αισχρού, αντιδημοκρατικού και εξευτελιστικού μέτρου, που καθιερώθηκε με το νόμο Αρβανιτόπουλου, προκειμένου να διασφαλίσει την εκλογή των πρυτανικών αρχών, μακριά από τα μάτια των φοιτητών και των εργαζόμενων, την ηλεκτρονική ψήφο.
Θυμίζουμε, όμως, ότι μετά τα ταρατατζούμ από τους συριζαίους για την κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρυμάτων (την εξαγγελία έκανε ο ίδιος ο Τσίπρας στις προγραμματικές δηλώσεις μέσα στη Βουλή) και τη ρύθμιση που υπάρχει στο σχετικό σχέδιο νόμου, ο υπουργός Παιδείας Μπαλτάς σε συνέντευξή του στον «Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής» (Κόντρα αρ. φύλ. 827) «ξήλωσε το πουλόβερ», αποκαλύπτοντας τις πραγματικές προθέσεις της συγκυβέρνησης για τη συνέχεια, δηλώνοντας τα εξής: «Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω το εξής: Και εποπτικό ρόλο θέλουμε και συμβούλια που πραγματικά θα συμβουλεύουν. Αυτό που δεν θέλουμε είναι να δημιουργείται σύγχυση αρμοδιοτήτων μεταξύ πρυτανικών αρχών και συμβουλίων. Αναζητούμε τη μορφή ενός οργάνου που θα διαθέτει δύο είδη ομάδων με διακριτές αρμοδιότητες: μία καθαρά συμβουλευτική και μία εποπτική».
Η Σύγκλητος του ΑΠΘ, έχει μικρές διαφοροποιήσεις με το υπουργείο Παιδείας σχετικά με τις πιστωτικές μονάδες στα προγράμματα σπουδών, χωρίς να διαφωνεί στην ουσία. Κοντολογίς, ο στόχος είναι κοινός, η υλοποίηση της κατεύθυνσης της Μπολόνια, που ευτελίζει τις πανεπιστημιακές σπουδές, διασπά την ενότητα των επιστημών και τα ενιαία ανά επιστήμη πτυχία και προσανατολίζει σπουδές-πτυχία αποκλειστικά στις περιστασιακές ανάγκες της αγοράς.
Το κείμενο της απόφασης της Συγκλήτου αναφέρει:
«Θεσμοθέτηση Εκπαιδευτικών Μονάδων: Γίνεται προσπάθεια δημιουργίας ελληνικών μονάδων αντίστοιχων των ECTS, ωστόσο είναι ασαφής ο τρόπος αντιστοίχισης των ΕΜ/ΙΕΜ με τα ECTS. Εκτιμάται ότι η εισαγωγή των νέων μονάδων θα δημιουργήσει γραφειοκρατικά προβλήματα στην έκδοση παραρτήματος διπλώματος, με αποτέλεσμα να ακυρώνονται επίπονες, πολυετείς και δαπανηρές προσπάθειες. Η εξωστρέφεια των Ιδρυμάτων πλήττεται καίρια με τη χρήση αποκλειστικά ελληνικών ακαδημαϊκών εργαλείων, όπως οι Εκπαιδευτικές Μονάδες και Ισοδύναμες Εκπαιδευτικές Μονάδες, οδηγώντας σε αναντιστοιχία και σύγχυση για τους τίτλους σπουδών των Ελληνικών ΑΕΙ στο εξωτερικό και, εν τέλει, επηρεάζοντας αρνητικά την αμφίδρομη κινητικότητα φοιτητών και τη λειτουργία προγραμμάτων όπως το ERASMUS».
Η Σύγκλητος ανησυχεί και για τον περιορισμό της επιχειρηματικής δράσης των ΑΕΙ και την προσέλκυση φοιτητών-πελατών:
«Μεταπτυχιακά Προγράμματα σε Ξένη Γλώσσα: Η διαφαινόμενη πρόθεση του νόμου να άρει την δυνατότητα των ΑΕΙ να προσφέρουν ΠΜΣ σε ξένη γλώσσα (πχ αγγλικά) κρίνεται απολύτως αρνητική γιατί περιορίζει σημαντικά τις ευκαιρίες των ελληνικών Πανεπιστημίων για διεθνείς συνεργασίες και εξωστρέφεια».
Τέλος, υπογραμμίζουμε το γεγονός ότι η απόφαση της Συγκλήτου του ΑΠΘ αποσιωπά την ουσιαστική κατάργηση του ασύλου, ακόμη και με το σχέδιο νόμου των συριζαίων (έχουμε γράψει ότι η αναφορά στο άσυλο είναι ψευδεπίγραφη, καθώς διατηρείται ακέραιη η ρύθμιση του νόμου Διαμαντοπούλου).
Προφανώς συμπλέει απόλυτα με το υπουργείο Παιδείας.