Η περίπτωση του Hellenic American University (HAU), είναι χαρακτηριστική της αποικιοκρατικού τύπου ξετσιπωσιάς των κολεγίων, που φέρουν το φωτοστέφανο της συνεργασίας με ξένα πανεπιστήμια και της δουλοπρέπειας της ελληνικής κυβέρνησης, που μόνο για τα μάτια –όπως γίνεται φανερό απ’ όσα θα εκθέσουμε στη συνέχεια– και κατόπιν πιέσεων παρεμβαίνει για να κουκουλώσει την ουσία. Και η ουσία αυτή καθαυτή είναι η ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της ευρωπαϊκής οδηγίας 36/05, βάσει της οποίας τα μαγαζιά αυτά εμπορίας ψεύτικων ελπίδων, που συνεργάζονται με πανεπιστήμια του εξωτερικού, έχουν αναγορευτεί σε ιδιωτικά πανεπιστήμια.
Το φερόμενο ως πανεπιστήμιο Hellenic American University έχει ιδρυθεί κατόπιν νομοθετικής πράξης στην Πολιτεία του New Hampshire των ΗΠΑ, με πρωτοβουλία του ελληνοαμερικανού επιχειρηματία και πρώην πολιτικού Κρις Σπύρου. Το εκπαιδευτήριο δεν έχει φυσική παρουσία ως πανεπιστήμιο στις ΗΠΑ, αλλά λειτουργεί στην Ελλάδα ως “overseas institution” και έχει ελληνική διεύθυνση, μόνο. Στις ΗΠΑ είναι νομική οντότητα “independent non-profit University”, το οποίο είναι το νομικό σχήμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων στις ΗΠΑ και δεν είναι δημόσιο πανεπιστήμιο (“public non-profit”). Ωστόσο, ο Σπύρου ισχυρίζεται ότι το φερόμενο ως πανεπιστήμιο «λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα από το έτος 2004 ως πανεπιστήμιο δημοσίου χαρακτήρα» και ότι «…είναι ίδρυμα δημοσίου συμφέροντος και ελέγχου με αρχές και κανόνες ανάλογους προς αυτούς των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων στην Ελλάδα. Αρχές και κανόνες οι οποίοι επιτρέπουν τον χαρακτηρισμό του ως νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου είτε υπό την έννοια της ελληνικής είτε υπό την έννοια της αμερικανικής νομοθεσίας…. Το Hellenic American University έχει χαρακτηριστεί από τις φορολογικές Αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών βάσει του άρθρου 501 ως ίδρυμα Ανωτάτης Εκπαιδεύσεως το οποίο εξαιρείται της φορολογίας». Το HAU επικαλείται διμερή συμφωνία Ελλάδας και Η.Π.Α., σύμφωνα με την οποία αποτελεί δημόσιο πανεπιστήμιο και συνεπώς δεν απαιτείται να του χορηγηθεί άδεια ιδρύσεως και λειτουργίας κολεγίου. Οι παραπάνω ισχυρισμοί του επιχειρηματία Σπύρου και της Ελληνοαμερικανικής Ενωσης (που τώρα στεγάζει το «πανεπιστήμιο») προφανώς εδράζονται σε δεδομένα που έχουν να κάνουν με την έως τώρα λειτουργία του HAU στην Ελλάδα. Ποια π.χ. είναι η νομική μορφή με την οποία υφίσταται, τί είδους ΑΦΜ έχει στη Δ’ ΔΟΥ Αθηνών, στην οποία υπάγεται, έχει πληρώσει φόρους από το 2004;
Σύμφωνα με όσα καταγγέλλει η ΠΟΣΔΕΠ (η οποία τώρα σήκωσε τάχαμου παντιέρα ενάντια στα κολέγια για να ξεπλύνει ένα μέρος της ντροπής), οι διδακτικές δραστηριότητες του Hellenic American University έχουν πρόσφατα μεταφερθεί, τουλάχιστον εν μέρει, στο χώρο της Ελληνοαμερικανικής Ενωσης στην οδό Μασσαλίας 22, αλλά και σε καινούργια διεύθυνση, στην οδό Μασσαλίας 10. Προφανώς για να δημιουργηθούν εμπόδια στο σφράγισμα της εγκατάστασης (που επιβάλλεται, σύμφωνα με το νόμο για τα κολέγια, αφού το μαγαζί αυτό παραπλανεί χρησιμοποιώντας τον τίτλο «πανεπιστήμιο»), μιας και αυτή τώρα λειτουργεί στο χώρο ενός «μη κερδοσκοπικού» σωματείου. Η ΠΟΣΔΕΠ επίσης καταγγέλλει ότι το φερόμενο ως πανεπιστήμιο εξακολουθεί να χρησιμοποιεί την επιγραφή «Hellenic American University», την οποία κατά καιρούς αφαιρεί.
Το θέμα του HAU έχει πολλές φορές αναδειχτεί, ενώ ερωτήσεις έχουν γίνει και μέσα στη βουλή (ΣΥΝ). Παρόλ’ αυτά όλες οι ηγεσίες του υπουργείου Παιδείας κώφευαν. Η εμπέδωση, όμως, της νομιμοποίησης των κολεγίων στη χώρα μας, ως ιδιωτικών πανεπιστημίων, απαιτεί να κρατούνται και κάποια προσχήματα. Ετσι, το υπουργείο Παιδείας αναγκάστηκε να προχωρήσει στη διακοπή της λειτουργίας του εν λόγω μαγαζιού. Το HAU και η συνδεόμενη με αυτό Ελληνοαμερικανική Ενωση έχουν υποβάλει αίτηση ακύρωσης της απόφασης του υπουργείου Παιδείας, η οποία εκδικάζεται στο Διοικητικό Εφετείο της Αθήνας στις 10 Δεκέμβρη. Το ελληνοαμερικανικό λόμπι είναι σίγουρο ότι δεν θα καταθέσει εύκολα τα όπλα. Μένει να δούμε τα υπόγεια παζάρια με το υπουργείο και τι φόρμουλα θα βρεθεί, ώστε να συνεχιστεί το θεάρεστο και άκρως προσοδοφόρο έργο του HAU.