Τι εμφανέστερη απόδειξη ότι το νομοσχέδιο Διαμαντοπούλου βάζει ταφόπλακα στο δημόσιο Πανεπιστήμιο, από το γεγονός ότι η υπουργός Παιδείας το φέρνει σαν τον κλέφτη μέσα στο καλοκαίρι και απαιτεί να ψηφιστεί από τη Βουλή οπωσδήποτε πριν το Σεπτέμβριο, πριν ανοίξουν ξανά τα Πανεπιστήμια και γυρίσουν οι φοιτητές στις έδρες τους! Η Διαμαντοπούλου και η κυβέρνηση γνωρίζουν καλά ότι θα βρεθούν μπροστά σ’ ένα καυτό Φθινόπωρο και ότι τα καραγκιοζιλίκια που κάνουν τώρα με τη δήθεν παράταση χρόνου για το στημένο «διάλογο» δεν πιάνουν τόπο. Αλλωστε, οι προθεσμίες για συζήτηση στις αρμόδιες επιτροπές της Βουλής, κατάθεση του νομοσχέδιου στην ολομέλεια και ψήφισή του ήταν ήδη έτσι κι αλλιώς ανελαστικές και ο χρόνος δεν «έβγαινε» με τίποτε. Ετσι αντί στις 30 π.χ. του Ιουλίου, το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί στα τέλη Αυγούστου! «Σιγά τα λάχανα» δηλαδή! Εκτός από την αποτυχημένη συνάντηση της Διαμαντοπούλου με τη Συντονιστική Επιτροπή της Συνόδου των Πρυτάνεων, που έγινε στο πλαίσιο ενός χείριστου και χωρίς νόημα, από την πλευρά των Πρυτάνεων, σαβουάρ βιβρ (το πανεπιστημιακό κατεστημένο δε θέλησε να πάει κόντρα στο θεσμικό του ρόλο στο πλαίσιο του συστήματος), όλα τα μηνύματα που φθάνουν στο υπουργείο Παιδείας είναι «φωτιά». Οι φοιτητές, παρότι έχουν αποδεκατιστεί και σκορπιστεί στις πόλεις και τα χωριά τους, υπογράμμισαν ήδη την παρουσία τους και έκαναν δηλωτικές τις προθέσεις τους για το τι θα επακολουθήσει, οργανώνοντας κινητοποιήσεις μπροστά στη Βουλή και στο υπουργείο Παιδείας, όπου έγιναν και συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής.
Ακόμη και η κυβερνητική φοιτητική παράταξη της ΠΑΣΠ, αντιλαμβάνεται πως αν θέλει να σταθεί μέσα στο Πανεπιστήμιο πρέπει να εναντιωθεί στο προσχέδιο νόμου της Διαμαντοπούλου. Στο Δελτίο Τύπου που εξέδωσε η ΠΑΣΠ Πανεπιστημίων, το νομοσχέδιο χαρακτηρίζεται ως «πρωτοφανής επίθεση ενάντια στο δημόσιο Πανεπιστήμιο, που ξεπερνά κάθε προηγούμενο». Το Δελτίο Τύπου κάνει επίσης λόγο για «ολιγαρχικά συστήματα διοίκησης», για «διαγραφή όσων φοιτητών ξεπερνούν το 6ο έτος», για «πλήρη κατάργηση του ακαδημαϊκού ασύλου» και κατηγορεί το υπουργείο Παιδείας ότι «αγνοεί επιδεικτικά τα ζητήματα υποχρηματοδότησης, της έλλειψης σύγχρονων υποδομών, της ανεπαρκούς φοιτητικής μέριμνας», κ.λπ., ενώ «στοχοποιεί τους φοιτητές με στόχο προκλητικό». Είναι τόσο βαριά και ασήκωτη η σιδερένια φτέρνα του νομοσχέδιου, που ακόμη και η ΠΑΣΠ δε μπορεί να τη σηκώσει στους ώμους της μέσα στα Πανεπιστήμια. Γι’ αυτό και αναγκάζεται να διαμηνύσει στη Διαμαντοπούλου πως θα «σηκώσει τα λάβαρα του αγώνα» και θα «συνταχθεί μαζί με τους φοιτητικούς συλλόγους και όλους τους φορείς της ακαδημαϊκής κοινότητας» για να «αποτρέψει την ψήφιση του νομοσχεδίου-έκτρωμα, που θα μετατρέψει το πανεπιστήμιο σε επιχείρηση και θα αλλοιώσει ολοκληρωτικά τη φύση, το χαρακτήρα και την αποστολή του».
Εν τω μεταξύ το ένα μετά το άλλο τα μεγάλα πανεπιστημιακά ιδρύματα απορρίπτουν το προσχέδιο νόμου. Η Σύγκλητος του ΕΜΠ «δηλώνει την πεποίθησή της ότι Πανεπιστήμιο χωρίς αυτοτέλεια, με εξωπανεπιστημιακές διοικήσεις, χωρίς δωρεάν παροχές, με διασπασμένα προγράμματα σπουδών, χωρίς κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα, χωρίς άσυλο, δεν νοείται να λειτουργεί», «εκφράζει την κατηγορηματική αντίθεσή της με το προσχέδιο νόμου και ζητά την απόσυρσή του» και «καλεί το σύνολο των μελών ΔΕΠ, τους φοιτητές, τους εργαζόμενους των Πανεπιστημίων και την ελληνική κοινωνία να διαφυλάξουν το δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης και να δώσουν από κοινού τη μάχη για ένα καλύτερο Δημόσιο Πανεπιστήμιο, απαντώντας άμεσα και δυναμικά σε περίπτωση κατάθεσης του συγκεκριμένου προσχεδίου νόμου».
Η Σύγκλητος του Πανεπιστήμιου Αθηνών (ΕΚΠΑ) τονίζει ότι με το νομοσχέδιο «επιχειρείται η κατάργηση του δημόσιου χαρακτήρα του Πανεπιστήμιου» και ότι «οι επιχειρούμενες αλλαγές αποσκοπούν στην κατάλυση της αυτοτέλειας και της δημοκρατικής νομιμοποίησης των οργάνων διοίκησης των Πανεπιστημίων με την εισαγωγή του συμβουλίου διοίκησης, την κατάργηση της εκλογής του Πρύτανη από την πανεπιστημιακή κοινότητα και με τη Σύγκλητο πλέον να αποκτά διακοσμητικό ρόλο». Υπογραμμίζει επίσης τα εξής: Οι ρυθμίσεις του προσχέδιου νόμου «συγκροτούν ένα νέο μοντέλο που ενισχύει την αδιαφάνεια στη διοίκηση των ιδρυμάτων και ταιριάζει περισσότερο σε ανώνυμες εταιρείες και όχι στα Πανεπιστήμια». «Μετά τις μεγάλες περικοπές στη χρηματοδότηση των Ιδρυμάτων με το νέο νόμο διαμορφώνεται το πλαίσιο για τη μεταφορά της Συνταγματικής υποχρέωσης του Κράτους για τη χρηματοδότηση των σπουδών στις πλάτες των οικογενειών των φοιτητών». «Δημιουργούνται σπουδές πολλών ταχυτήτων και υποβαθμίζονται οι σπουδές, τα πτυχία με την εισαγωγή 2ετών και 3ετών προγραμμάτων, ενώ συγχέεται η εκπαίδευση με την κατάρτιση. Παράλληλα ο κατακερματισμός των πτυχίων και η αποσύνδεση του πτυχίου από τα επαγγελματικά δικαιώματα θα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα την καταδίκη των αποφοίτων των Πανεπιστημίων σε ένα δι-ευρυμένο καθεστώς εργασιακής ανασφάλειας και παρατεταμένης ανεργίας». Η Σύγκλητος του ΕΚΠΑ «καταδικάζει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο το συγκεκριμένο νομοσχέδιο», καλεί «όλα τα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, διδάσκοντες-φοιτητές-εργαζομένους σε κοινό αγώνα για την ανατροπή των επαίσχυντων διατάξεων που προωθού-νται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση» και διαμηνύει «στην κυβέρνηση πως ακόμα και αν ψηφίσει το νομοσχέδιο πραξικοπηματικά, δε θα προχωρήσουμε στην εφαρμογή του, αλλά από το Σεπτέμβρη θα προχωρήσουμε σε κινητοποιήσεις, ακόμα και σε αναστολή της λειτουργίας του Ιδρύματος».
Η Σύγκλητος του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης εκφράζει «την κατηγορηματική αντίθεσή της» με το προσχέδιο νόμου και ζητά να μην κατατεθεί επειδή μεταξύ των άλλων «στερείται ακαδημαϊκού οράματος και εξαντλείται σε σειρά αποσπασματικών ρυθμίσεων που στην πλειοψηφία τους αποτελούν άκριτη αντιγραφή από διεθνή μοντέλα ιδιωτικών κατά βάση ιδρυμάτων, που θα οδηγήσουν στη χειραγώγηση και την κηδεμόνευση των ΑΕΙ», «απομακρύνει τα Πανεπιστήμια από τα ιδανικά της Παιδείας και υποβαθμίζει τις σπουδές καθώς συγχέει την εκπαίδευση με την κατάρτιση και εισάγει ταχύρυθμα, αμφίβολης ποιότητας και επαγγελματικής επάρκειας προγράμματα σπουδών», «καταργεί την αυτοδιοίκηση των πανεπιστημίων, εγείροντας σοβαρά ζητήματα αντισυνταγματικότητας», «δημιουργεί ένα αυταρχικό, συγκεντρωτικό και ολοκληρωτικό μοντέλο διοίκησης», κ.λπ.
Παρά τις αντιδράσεις σύσσωμων των Πανεπιστημίων, η Διαμαντοπούλου παρουσίασε το πόνημά της στη φιέστα του υπουργικού συμβούλιου και πήρε την έγκρισή του. Την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να προχωρήσει διά πυρός και σιδήρου τον ενταφιασμό του δημόσιου Πανεπιστήμιου εξέφρασε ο ίδιος ο Παπανδρέου, που πήρε στην πλάτη του το νομοσχέδιο και την προώθησή του, μιλώντας για αλλαγές «ιστορικών διαστάσεων», ενώ κατηγόρησε αυτούς που αντι- δρούν, αυτός ο ανιστόρητος, αμόρφωτος και εμφορούμενος από άκρατου νεοφιλελευθερισμού ιδέες στα ζητήματα Παιδείας, για «συντήρηση», «αδράνεια» και «στασιμότητα». Την ταφόπλακα στο δημόσιο Πανεπιστήμιο, ίσως επιχειρήσει να νομιμοποιήσει ο ΓΑΠ με το δημοψήφισμα-καραγκιοζιλίκι που θα κάνει -όπως δηλώνει- το Φθινόπωρο. Τούτο απορρέει και από την παράκληση της κυβερνητικής βουλευτού Αθανασίας Μερεντίνη, στην πρόσφατη συνεδρίαση του ΚΤΕ Παιδείας του ΠΑΣΟΚ, όπου θέμα συζήτησης ήταν ο νέος νόμος για τα Πανεπιστήμια, να εξαιρεθεί το ζήτημα της αναθεώρησης του άρθρου 16 του Συντάγματος από το δημοψήφισμα.
Γιούλα Γκεσούλη