Δεν είναι η πρώτη φορά που αναφερόμαστε στο σκάνδαλο της εισφοροκλοπής από τους καπιταλιστές, που δεν καταβάλλουν στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ασφαλιστικές εισφορές ύψους αρκετών δισ. ευρώ, μολονότι υποβάλλουν τις Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ). Αυτό συμβαίνει γιατί το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, με εντολή των κυβερνήσεων, δεν πιέζει τους καπιταλιστές να πληρώσουν τις οφειλόμενες εισφορές μαζί με τα προβλεπόμενα πρόστιμα λόγω της καθυστέρησης. Σ’ αυτό το συμπέρασμα οδηγηθήκαμε μετά από μελέτη των στατιστικών στοιχείων που δίνει η Διεύθυνση Αναλογιστικών Μελετών και Στατιστικής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ύστερα από επεξεργασία των ΑΠΔ. Οπως έχουμε ξαναγράψει, αυτή η μελέτη γίνεται από το 2004 και δημοσιοποιείται με μια χρονική υστέρηση περίπου εννιά μηνών, που οφείλεται στον όγκο της δουλειάς (κάποιες χρονιές οι ΑΠΔ ξεπέρασαν τα 2 εκατ.).
Στο πρώτο σχετικό δημοσίευμά μας, στις 24 Οκτώβρη, με τίτλο «Το ΙΚΑ καταρρέει (και) λόγω της εισφοροκλοπής», αναφέραμε εισαγωγικά: «Το ΙΚΑ καταρρέει χρηματοδοτικά, όχι μόνο λόγω της μεγάλης ανεργίας, όχι μόνο γιατί καταληστεύτηκαν και εξακολουθούν να καταληστεύονται τα αποθεματικά του (όπως και των άλλων ασφαλιστικών ταμείων), όχι μόνο γιατί η κρατική συμμετοχή στα ασφαλιστικά ταμεία ήταν μικρής διάρκειας και ισχνή, όχι μόνο γιατί διαχρονικά γίνεται πάρτι με την εισφοροδιαφυγή. Καταρρέει και γιατί την περίοδο της κρίσης και των Μνημονίων (2010-2015), οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις, μεγάλες και μικρές (για τα δεδομένα του ελληνικού καπιταλισμού), σε μαζική κλίμακα δεν καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές (εργατικές και εργοδοτικές, που στην ουσία είναι στο σύνολό τους εργατικές), με το πρόσχημα ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν και αν το κάνουν θα καταρρεύσουν, θα κλείσουν και θα απολυθούν και άλλοι εργαζόμενοι».
Επανερχόμαστε στο θέμα γιατί την περασμένη Τρίτη το υπουργείο Εργασίας έδωσε στη δημοσιότητα ειδικό τεύχος του Πληροφοριακού Συστήματος «Εργάνη», με ηλεκτρονική καταγραφή όλων των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Οπως θα δούμε αμέσως, με την κίνησή του αυτή ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος προσπαθεί να συσκοτίσει τα πραγματικά στοιχεία για την ασφάλιση των εργαζόμενων στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και για το ύψος του μέσου μισθού και μέσου μεροκάματου πάνω στα οποία υπολογίζονται οι ασφαλιστικές εισφορές.
Στην πρώτη στήλη του πίνακα με στοιχεία από το τεύχος της «Εργάνης» παρουσιάζονται διάφορες κατηγορίες εύρους αμοιβών στην πλήρη απασχόληση, ενώ στη δεύτερη στήλη παρουσιάζεται ο αριθμός των εργαζόμενων που η αμοιβή τους είναι εντός του συγκεκριμένου εύρους. Σύμφωνα, λοιπόν, με την «Εργάνη», οι εργαζόμενοι που εργάστηκαν το 2014 στο σύνολο των επιχειρήσεων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ανήλθαν σε 1.197.261.
Για τους εργαζόμενους με μερική απασχόληση η «Εργάνη» μας πληροφορεί ότι το 2014 ανήλθαν σε 333.9128, χωρίς να μας δίνει στοιχεία για το εύρος που κινήθηκαν οι αμοιβές τους.
Εχοντας υπόψη τα στοιχεία από την έρευνα της Διεύθυνσης Αναλογιστικών Μελετών και Στατιστικής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, «ψυλλιαστήκαμε» ότι ο Κατρούγκαλος και οι σύμβουλοί του βάζουν στη μπάντα τα συγκεκριμένα στοιχεία. Το κάνουν γιατί θεωρούν βάρος για την καπιταλιστική ανάπτυξη και για την περιβόητη ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών πάνω στις Κλαδικές Συμβάσεις Εργασίας, ανεξάρτητα από το αν οι εργαζόμενοι έχουν εξαναγκαστεί να υπογράψουν ατομικές ή επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας με χαμηλότερες αμοιβές. Οι καπιταλιστές και οι κυβερνήσεις τους θέλουν να υπολογίζονται οι εισφορές με βάση τις ατομικές συμβάσεις εργασίας και γι’ αυτό εδώ και καιρό προβάλλουν τον ψευδή ισχυρισμό ότι οι ασφαλιστικές εισφορές είναι πολύ υψηλές.
♦ Από τον πίνακα που φτιάξαμε με βάση τα έγκυρα στοιχεία της ΔΑΜΣ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ διαπιστώνουμε, καταρχάς, ότι οι εργαζόμενοι με πλήρη απασχόληση που ασφαλίζονται στο ΙΚΑ δεν είναι 1.197.261, αλλά 1.265.665. Αυτοί ασφαλίζονται με μέσο μισθό 1235,82 ευρώ και μέσο μεροκάματο 52,87 ευρώ και κατά μέσο όρο για 23,36 μέρες το μήνα (με μέγιστο επιτρεπόμενο όριο ασφάλισης τις 25 μέρες).
♦ Η καταγραφή της «Εργάνης» αναφέρεται στο μεγάλο εύρος των αποδοχών των εργαζόμενων με πλήρη απασχόληση (από 500 ευρώ μέχρι πάνω από 3.000 ευρώ), δε διευκρινίζει όμως με ποιους μισθούς και μεροκάματα θα ασφαλιστούν αυτοί οι 1.197.261 εργαζόμενοι. Εμμέσως αφήνεται να εννοηθεί, ότι θα ασφαλιστούν πάνω σ’ αυτή την ευρεία γκάμα των αποδοχών και όχι πάνω στους μισθούς και τα μεροκάματα που προβλέπονται από τις Κλαδικές Συμβάσεις Εργασίας.
♦ Ο υπουργός Εργασίας Γ. Κατρούγκαλος βάζει σκόπιμα το Πληροφοριακό Σύστημα Εργάνη να δημιουργήσει δεύτερη βάση δεδομένων των επιχειρήσεων και των εργαζόμενων με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου και για το 2014, ενώ διαθέτει τη βάση δεδομένων της ΔΑΜΣ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για ολόκληρο το 2014 και τους τέσσερις πρώτους μήνες του 2015. Προφανώς, επιδιώκει να περιθωριοποιήσει τα στοιχεία της ΔΑΜΣ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, επειδή δεν βολεύουν τους καπιταλιστές και την κυβέρνηση.
♦ Μ’ αυτόν τον τρόπο, επιχειρείται να εισαχθεί η αντίληψη ότι οι ασφαλιστικές εισφορές (πρέπει να) υπολογίζονται επί των καταβαλλόμενων αποδοχών και όχι επί των αμοιβών που προβλέπονται από τις Κλαδικές Συμβάσεις Εργασίας.
♦ Ο Κατρούγκαλος θεωρεί τα στοιχεία που εισήγαγαν οι καπιταλιστές στην «Εργάνη» πιο φερέγγυα απ’ αυτά που συγκέντρωσε η ΔΑΜΣ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ μέσω των Αναλυτικών Περιοδικών Δηλώσεων. Δέχτηκε ως πραγματικά τα στοιχεία της «Εργάνης» και όχι τα στοιχεία της ΔΑΜΣ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
♦ Η αποδοχή των στοιχείων της «Εργάνης» μας προϊδεάζει γι’ αυτό που θα συμβεί με το «Αντικειμενικό σύστημα τεκμαρτού υπολογισμού εισφορών», που εισάγεται για πρώτη φορά με το άρθρο 60 του σχεδίου Κατρούγκαλου. Οι καπιταλιστές θα δίνουν μικρούς αριθμούς απασχολούμενων στις επιχειρήσεις τους, παρουσιάζοντας τις αποδοχές που καταβάλλουν βάσει των ατομικών συμβάσεων εργασίας, και οι αρμόδιοι ασφαλιστικοί φορείς (και το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, φυσικά) θα δέχονται αυτά τα στοιχεία και βάσει αυτών θα υπολογίζουν «αντικειμενικά» και «τεκμαρτά» (κοψοχρονιά δηλαδή) τις οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές.
Οπως έχουμε επισημάνει, αν περάσει το σχέδιο Κατρούγκαλου, θα καταρρεύσει πλήρως η Κοινωνική Ασφάλιση.