Η έκτακτη Σύνοδος των πρυτάνεων, η οποία συγκλήθηκε μετά τις εξαγγελίες Μητσοτάκη που εκπέμπουν μηνύματα επιβολής κατασταλτικής βίας στα Πανεπιστήμια, δεν «άδειασε» τον Μητσοτάκη, όπως πανηγυρίζουν τα συριζαίικα μέσα, για ευνόητους λόγους.
Οι πρυτάνεις απλώς φέρθηκαν πιο έξυπνα, επειδή είναι αυτοί που θα αισθανθούν πρώτοι στο σβέρκο τους την καυτή ανάσα των αντιδράσεων ενός οργισμένου φοιτητικού κινήματος (έστω στο βαθμό που αυτό υπάρχει).
Αφού πρώτα δέχτηκαν να παίξουν τη «γλάστρα» στο τρομοκρατικό σόου του Μητσοτάκη, στη συνέχεια, κατόπιν «ωρίμου σκέψεως», φρόντισαν να κρατήσουν κάποιες αποστάσεις, όσον αφορά τα πιο κραυγαλέα μέτρα, όπως αυτό της συγκρότησης πανεπιστημιακής αστυνομίας («ένα σώμα το οποίο θα έχει ειδική εκπαίδευση, θα εδρεύει στις σχολές,… αλλά θα είναι αυτό το οποίο θα φροντίζει για την αποτροπή εγκληματικών συμπεριφορών μέσα στο χώρο των ΑΕΙ και όταν απαιτείται θα ζητά τη συνδρομή της Αστυνομίας»).
Οι πρυτάνεις είπαν «ναι» «στην πανεπιστημιακή φύλαξη», που «θα πρέπει να οργανωθεί σε νέες βάσεις», όχι ίσως με τη μορφή που θέλει ο Μητσοτάκης («ειδικό σώμα με ειδική εκπαίδευση»), αλλά με μια πιο οργανωμένη μορφή κλασικής σεκιούριτι, η οποία, όμως, να «υπάγεται και να αναφέρεται στο πρυτανικό συμβούλιο».
Δέχονται επίσης την «αναβάθμιση των μέτρων ασφάλειας» (κάρτα εισόδου, κάμερες παρακολούθησης;), θέλουν όμως «εξειδίκευση αναφορικά με τη μορφή και τον τρόπο εφαρμογής τους», καθώς τα πανεπιστημιακά campus δεν είναι παντού τα ίδια, ενώ γι’ αυτούς τα μέτρα αυτά είναι ευκολότερο να εφαρμοστούν «τουλάχιστον για χώρους με εξαιρετικά ευαίσθητες υποδομές ή χώρους διοίκησης», αποτρέποντας έτσι μια γενικευμένη εφαρμογή του «μεγάλου αδερφού», που έχει καθαρά άρωμα χούντας.
Εκεί που τοποθετούνται πιο καθαρά είναι στο θέμα της «αυστηροποίησης της ποινικής νομοθεσίας για αδικήματα τα οποία τελούνται σε περιοχές της πανεπιστημιακής κοινότητας», θεωρώντας ότι «το υπάρχον ποινικό νομοθετικό πλαίσιο είναι επαρκές». Λένε, δηλαδή, στον Μητσοτάκη «απελθέτω απ’ ημών το ποτήριον τούτο». Οτι ο νόμος για το άσυλο είναι για την ώρα επαρκέστατος, αρκεί τα κάστανα από τη φωτιά να τα βγάζει η αστυνομία, χωρίς να εμπλέκει το πανεπιστημιακό κατεστημένο.
Κοντολογίς, οι πρυτάνεις θέλουν και αυτοί ένα αφυδατωμένο Πανεπιστήμιο, μακριά από τις κοινωνικές ανησυχίες, την πραγματική ζωή που βιώνει η εργαζόμενη κοινωνία και τις αγωνίες της, θέλουν μαντρωμένους φοιτητές, που να έχουν το μυαλό τους αποκλειστικά στις σπουδές, «πολιτικοποιημένους» στο βαθμό που επιτρέπει το αστικό σύστημα. Τα θέλουν, όμως, αυτά χωρίς να προσβάλλεται με τρόπο κραυγαλέο το «αυτοδιοίκητο», διαφυλάττοντας κατά το δυνατόν το ρόλο τους, του θεσμού του συστήματος εξουσίας.
Η ανακοίνωση της Συνόδου των Πρυτάνεων
Η Σύνοδος των Πρυτάνεων και των Προέδρων των Δ.Ε. των Πανεπιστημίων της χώρας, στη συνεδρίαση της στις 03-11-2020, αποδοκιμάζει και καταδικάζει απερίφραστα για άλλη μία φορά τις περιπτώσεις βίας που συνέβησαν τελευταία τόσο στο ΟΠΑ όσο και στο ΕΜΠ.
Στη συζήτησή μας αυτή, προσπαθήσαμε να περιγράψουμε χωρίς παρωπίδες μία κατάσταση παθογένειας ετών και να καταγράψουμε λύσεις πρακτικές και ρεαλιστικές, όσο και τολμηρές, ώστε να σηματοδοτήσουμε ότι σε ένα κράτος δικαίου που το Σύνταγμά του θεμελιώνει την ακαδημαϊκή ελευθερία, στεκόμαστε απέναντι στη βία, αρνούμαστε το καθεστώς ομηρίας.
Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια, εν μέσω της πανδημίας, καλούνται να ανταπεξέλθουν σε όλες τις συνθήκες που δημιουργούνται και με αίσθημα ευθύνης, επιτελούν το ακαδημαϊκό τους έργο.
Η Σύνοδος θεωρεί ως σημαντική την πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού να συγκαλέσει τηλεδιάσκεψη με τους Πρυτάνεις και τους αρμόδιους Υπουργούς, γεγονός που δείχνει την έμπρακτη στήριξη της Πολιτείας σε ανώτατο επίπεδο.
Η συζήτηση της υπάρχουσας κατάστασης κατέδειξε σαφώς ότι τα χωροταξικά χαρακτηριστικά του κάθε Πανεπιστημίου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και να οδηγήσουν σε επιμέρους σχεδιασμό των αναγκαίων παρεμβάσεων.
Συμφωνήθηκε ότι σε γενικές γραμμές, η πανεπιστημιακή φύλαξη θα πρέπει να οργανωθεί σε νέες βάσεις, ενώ στα πλαίσια του αυτοδιοίκητου των Πανεπιστημίων, θα πρέπει να υπάγεται και να αναφέρεται στο πρυτανικό συμβούλιο.
Αναφορικά με την αναβάθμιση των μέτρων ασφάλειας των Πανεπιστημίων, χρειάζεται η περαιτέρω εξειδίκευσή τους αναφορικά με τη μορφή και τον τρόπο εφαρμογής τους. Επισημαίνεται, ότι, τουλάχιστον για χώρους με εξαιρετικά ευαίσθητες υποδομές ή χώρους διοίκησης, να υπάρχει ελεγχόμενη είσοδος.
Η Σύνοδος αρχικά θεωρεί ότι το υπάρχον ποινικό νομοθετικό πλαίσιο είναι επαρκές.
Ολες οι παραπάνω θέσεις είναι γενικές, και πιστεύουμε ότι χρήζουν ενδελεχούς συζήτησης τόσο με την Πολιτεία όσο και εντός των οργάνων των ΑΕΙ, σε σύντομο διάστημα, εντός συγκεκριμένων χρονικών ορίων. Για το λόγο αυτό, ορίστηκε επιτροπή Πρυτάνεων, που άμεσα θα ξεκινήσει τη συζήτηση με την Πολιτεία.
Καθηγητής Νίκος Γ. Παπαϊωάννου, Πρύτανης ΑΠΘ, Προεδρεύων της Συνόδου των Πρυτάνεων
Γιούλα Γκεσούλη