Τελικά, νίκησε ή ηττήθηκε η απεργία των ναυτεργατών; Αν ρωτήσεις ένα ναυτεργάτη, θα σου πει ότι ηττήθηκε. Μπορεί να σου δώσει οποιαδήποτε ερμηνεία (να καταγγείλει την κυβέρνηση, να βρίσει την ΠΝΟ, να παραπονεθεί για τη συμπαράσταση που ήταν μικρή κτλ.), όμως θα σου πει «χάσαμε». Δεν έχει λόγο να πει το αντίθετο. Δεν έχει λόγο να κοροϊδέψει τον εαυτό του. Ξεφυλλίζοντας όμως τις φυλλάδες της Αριστεράς, βρίσκεσαι σ’ ένα μαγικό κόσμο. Βρίσκεσαι μπροστά σε πανηγυρισμούς για τη μεγάλη νίκη. Ιδού εράνισμα λαμπρόν:
«Ανασύνταξη δυνάμεων, κλιμάκωση του αγώνα», «σμπαράλιασμα της πολιτικής επιστράτευσης», «κυβέρνηση, εφοπλιστές βγήκαν λαβωμένοι από την αναμέτρηση με τους ναυτεργάτες και την τάξη τους», «από σήμερα οι ναυτεργάτες οργανώνουν την κλιμάκωση του αγώνα τους» («Ριζοσπάστης»).
«Δυνάμεις του Ελληνικού Κοινωνικού Φόρουμ μαζί με το συνδικάτο λιμενεργατών συγκρούστηκαν με τις δυνάμεις καταστολής και πέτυχαν να μην αποπλεύσει κανένα πλοίο από το λιμάνι» («Δίκτυο Αυτόνομων Ριζοσπαστικών Αριστερών Σχημάτων», φοιτητική παράταξη του ΣΥΝ).
«Βούλιαξε η κυβέρνηση στο λιμάνι του αγώνα», «η επιστράτευση στραπατσαρίστηκε» («Πριν»).
Καλά, για τους νεολαίους του ΣΥΝ πρέπει να δείξουμε κατανόηση. Εδώ δεν ξέρουν ότι άλλο ναυτεργάτες και άλλο λιμενεργάτες. Ασε που δε μπορούσαν να δουν τα πλοία που απέπλεαν φορτωμένα με νταλίκες, γιατί ήδη είχαν αναχωρήσει για τα μπαράκια, προκειμένου να γιορτάσουν τη μεγάλη νίκη της «ελεγχόμενης σύγκρουσης» για τις ανάγκες της τηλεοπτικής κάλυψης. Να τους συγχαρούμε μόνο, διότι από μικρή ηλικία μαθαίνουν πως μπορείς ανερυθρίαστα να λες τα πιο χοντρά ψέματα.
Την ίδια κατανόηση πρέπει να δείξουμε και για το «Πριν». Ο λαϊκισμός και οι ενέσεις ηθικού ποτέ δεν έλειψαν απ’ αυτό τον πολιτικό χώρο. Αλλωστε, οι αγωνιστικές ονειρώξεις, βασισμένες στο τίποτα, είναι αποτελεσματικό κατευναστικό για νεολαίους με κάποιες ανησυχίες.
Θα σταθούμε περισσότερο στην προπαγάνδα του Περισσού, γιατί ως πολιτική δύναμη έπαιξε ρόλο στην απεργία και διαχειρίστηκε σε μεγάλο βαθμό την υπόθεση στο λιμάνι του Πειραιά.
Εχετε ξανακούσει εσείς να σταματάει μια απεργία (η λέξη «αναστολή» χρησιμοποιείται εύσχημα σ’ αυτές τις περιπτώσεις, για να μη χρησιμοποιηθεί η λέξη «κλείσιμο», που παραπέμπει ευθέως στην ήττα) και κάποιοι που είχαν μέρος της ευθύνης για την εξέλιξή της να μιλούν για κλιμάκωση του αγώνα; Οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι τα τελευταία 30 χρόνια έχουμε δει πολλά από τον Περισσό, έχουμε δει να πουλάνε απεργίες και να μιλούν για «αναστολή» και «απαραίτητη ανασύνταξη δυνάμεων», αλλά… κλιμάκωση πρώτη φορά θυμόμαστε να λένε.
Δεν υπάρχει περίπτωση μια απεργία να εξαντλήσει τη δυναμική της και να μη καταφέρει να πετύχει τους στόχους της; Φυσικά και υπάρχει. Μπορείς να δώσεις έναν αγώνα και να τον χάσεις, γιατί ο αντίπαλος είναι πιο δυνατός (αν και κατά κανόνα σ’ αυτή την περίπτωση κάτι θα κερδίσεις, κάποιο συμβιβασμό θα κάνεις). Δε θα βγεις, όμως, να κάνεις το άσπρο μαύρο. Θα πεις, ναι, σταματάμε, χάσαμε αυτή τη μάχη, κρατάμε όμως αλώβητες τις δυνάμεις μας για να μπορέσουμε να συνεχίσουμε τον πόλεμο. Δεν θα προσπαθήσεις να εξαπατήσεις τον κόσμο με ανύπαρκτες νίκες.
Ο Περισσός, όμως, είχε κάθε λόγο να κάνει το άσπρο μαύρο σ’ αυτή την περίπτωση. Οι συνδικαλιστικές του δυνάμεις ψήφισαν όλες τις αποφάσεις της ΠΝΟ. Και την απόφαση για τον απόπλου των πλοίων από τα νησιά και την απόφαση για την αναδίπλωση σε Πειραιά και Πάτρα και την απόφαση για το σταμάτημα της απεργίας. Δεν έκαναν καν αυτό που έκαναν άλλες φορές, να αφήνουν την γαλαζοπράσινη πλειοψηφία της ΠΝΟ να αποφασίζει το ξεπούλημα και οι ίδιοι να της ασκούν αντιπολίτευση από τ’ αριστερά. Συνυπέγραψαν το ξεπούλημα από την πρώτη μέχρι την τελευταία φάση του.
Εχουν κάθε λόγο να μιλούν για «σμπαράλιασμα της πολιτικής επιστράτευσης», γιατί δεν έκαναν απολύτως τίποτα για να την ακυρώσουν. Οταν μάλιστα είχαν στα χέρια τους ένα μεγάλο προπαγανδιστικό όπλο, ότι ένα αστικό δικαστήριο έκρινε την απεργία νόμιμη. Οποιος θέλει να στραπατσάρει μια επιστράτευση, τουλάχιστον για μερικές μέρες, στη διάρκεια των οποίων θα αυξήσει την πίεση του αγώνα, έχει τον τρόπο να το κάνει με νόμιμο τρόπο. Ας έδιναν κατεύθυνση στα πληρώματα να μη πάρουν τα χαρτιά, ας τους έλεγαν να μη κοιμηθούν στα σπίτια τους, ας έμπαιναν μπροστά τα στελέχη της ΠΝΟ σε περιπτώσεις που τα πράγματα γίνονταν ζόρικα. Αυτοί όχι μόνο δεν έκαναν τίποτα, αλλά την ώρα που ο Μανουσογιαννάκης κομπορρημονούσε μπροστά στις κάμερες («θα τους τρίψουμε τα πατσαβουρόχαρτα»), είχαν δώσει εντολή να αποπλεύσουν τα πλοία φορτωμένα από τα νησιά και οι ναυτεργάτες ταξίδευαν ήδη με φύλλο πορείας.
Κι όταν τα πλοία έφτασαν στην ακτή Ξαβερίου, οι ναυτεργάτες δεν βρήκαν κανένα συνδικαλιστικό στέλεχος δίπλα τους να τους πει τι να κάνουν. Ετσι, θέλοντας και μη, φόρτωσαν και απέπλευσαν πάλι. Δεν ήταν ένα και δύο, ήταν οκτώ από τα μεγαλύτερα βαπόρια της ελληνικής ακτοπλοΐας. Υπήρχαν ναυτεργάτες έτοιμοι να σπάσουν τον αστυνομικό κλοιό στον Πειραιά; Σίγουρα δεν ήταν πολλοί. Υπήρχε, όμως, άλλος κόσμος που είχε κατέβει για αλληλεγγύη. Την αλληλεγγύη, όμως, τη μετέτρεψαν σε κομματική γιορτή του Περισσού. «Φύλαγαν» το «Βενιζέλος» που ευγενώς τους είχε παραχωρήσει η κυβέρνηση και δεν έκαναν καμιά κίνηση να παρεμποδίσουν την εκκίνηση των φορτηγών που περνούσαν μπροστά στα μάτια τους για να επιβιβαστούν από την ακτή Ξαβερίου. Δυο φορτηγά στην κορυφή της ατέλειωτης ουράς να μπλοκάριζαν και όλα θα είχαν τελειώσει.
Ομως, τον κόσμο στον Πειραιά δεν τον κατέβασαν για να αγωνιστεί αλλά για να γλεντήσει. Η περιγραφή του «Ριζοσπάστη» είναι χαρακτηριστική: «Συνθήματα, ρυθμικά χειροκροτήματα, αγωνιστικά τραγούδια. Στήνονται συσσίτια από το Συνδικάτο Επισιτισμού-Τουρισμού. Καταφτάνουν τα πρώτα φύλλα του Ριζοσπάστη που μυρίζουν ακόμα τυπογραφείο. Με το πρώτο φως της μέρας στήνονται ψησταριές με σαρδέλες»! Η μυρουδιά της ψητής σαρδέλας έδιωξε σίγουρα το κακό! Να ‘μαστε, όμως, δίκαιοι. Τέτοια ηγεσία, τέτοιος κόσμος. Η συντριπτική πλειοψηφία έβλεπε τις νταλίκες να περνούν και… έξυνε τη μύτη του. Διάβασε τα ψέματα στην κομματική φυλλάδα και δεν προβληματίστηκε.