Τα περιβόητα «προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας», stage, αποτελούν έναν από τους μηχανισμούς με τους οποίους η κυβέρνηση της ΝΔ εμφανίζει μειωμένη την ανεργία. Ταυτόχρονα, αποτελούν μηχανισμό εξασφάλισης φτηνής και ανασφάλιστης εργασίας. Συντελείται, δηλαδή, ένα έγκλημα σε βάρος των εργαζόμενων και των ασφαλιστικών ταμείων. Αποτελούν, όμως, και ένα μηχανισμό άσκησης ρουσφετολογικής πολιτικής.
Ψάχνοντας αυτό το τεράστιο θέμα, επικοινωνήσαμε με τους αρμόδιους υπηρεσιακούς παράγοντες της Διεύθυνσης Απασχόλησης του ΟΑΕΔ και ζητήσαμε να μας δώσουν αναλυτικά στοιχεία για τους ανέργους που έχουν συμμετάσχει στα προγράμματα stage από το Μάρτη του 2004 (δηλαδή από τότε που ανέλαβε τη διακυβέρνηση η ΝΔ). Μεταξύ των στοιχείων που ζητήσαμε ήταν και όσα αφορούν το ισχύον νομικό πλαίσιο των stage. Τους είπαμε ανοιχτά, μολονότι δεν είχαμε καμία υποχρέωση, ότι ζητάμε όλ’ αυτά τα στοιχεία, γιατί ο ΟΑΕΔ δεν δημοσιοποιεί όλα τα προγράμματα stage και γιατί έτσι οι εντάξεις ανέργων σ’ αυτά δεν γίνονται με διαφανή κριτήρια. Μας δήλωσαν ότι για όλα, χωρίς εξαίρεση, τα στοιχεία που ζητήσαμε δε μπορούν να μας δώσουν και να μας πουν τίποτα και μας παρέπεμψαν στον Διευθυντή του Διοικητή του ΟΑΕΔ, Πανταζή. Στα μέσα της βδομάδας επικοινωνήσαμε με τον Διευθυντή και του ζητήσαμε ραντεβού προκειμένου να μας δώσει όλα αυτά τα στοιχεία και να μας εξηγήσει για ποιους λόγους ο Διοικητής του ΟΑΕΔ Γ. Βερναδάκης καθιέρωσε αυτό τον ασφυκτικό έλεγχο στα προγράμματα stage. Αρνήθηκε να μας ορίσει μέρα συνάντησης και μας δήλωσε ότι θα μας ειδοποιήσει για το ραντεβού. Προφανώς, ήθελε πρώτα να ενημερώσει τον Γ. Βερναδάκη και να πάρει το ΟΚ απ’ αυτόν για το εάν πρέπει να μας δώσει ή όχι τα στοιχεία. Δεν έχουμε καμιά αμφιβολία, ότι ο Γ. Βερναδάκης δεν θα επιτρέψει στον Διευθυντή του να μας δώσει στοιχεία για τα προγράμματα stage.
Τα προγράμματα αυτά τα εισήγαγαν και τα καθιέρωσαν στην Ελλάδα οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Αυτές όμως δεν στηρίχτηκαν στα προγράμματα αυτά προκειμένου να εμφανίζουν στατιστικά μειούμενη την ανεργία. Στηρίχτηκαν κυρίως στα προγράμματα Επιδότησης Νέων Θέσεων Εργασίας (ΝΘΕ) και Νέων Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΝΕΕ), προκειμένου να εμφανίζουν λογιστικά μειούμενη την ανεργία. Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ επιμένανε στη χρησιμοποίηση αυτών των προγραμμάτων, παρά το ότι οι εταιρίες που τα αξιολογούσαν ενημέρωναν ότι δε μπορούν να αποτιμήσουν πόσο αυτά επέδρασαν στην αύξηση της απασχόλησης.
Στο σημείο αυτό κρίνουμε απαραίτητο να κάνουμε μερικές διευκρινίσεις για τις σχέσεις των αστικών πολιτικών κομμάτων και της αστικής τάξης. Ναι μεν τα αστικά κόμματα, όλου του πολιτικού φάσματος, εξυπηρετούν τα συμφέροντα του συνόλου ή μέρους της αστικής τάξης, αλλά ταυτόχρονα, στα πλαίσια της σχετικής τους αυτονομίας απ’ αυτή, ενδιαφέρονται να εμφανίζουν με τα ίδια κονδύλια καλύτερα αποτελέσματα. Για παράδειγμα στα ποσοστά ανεργίας. Ολοι χωρίς εξαίρεση οι χρηματίσαντες υπουργοί Εργασίας και Διοικητές του ΟΑΕΔ γνώριζαν, ότι για παράδειγμα οι καπιταλιστές απολύουν εργάτες και στη συνέχεια εντάσσονται στα προγράμματα ΝΘΕ, κάτι που υποτίθεται ότι απαγορεύεται. Απ’ όλους αυτούς, όμως, μόνο ο Γ. Βερναδάκης, που είναι γνώστης των πραγμάτων (υπήρξε υπηρεσιακός παράγοντας του ΟΑΕΔ), βάζει χέρι στους καπιταλιστές, δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στα προγράμματα stage και μειώνοντας τα επιδοτούμενα προγράμματα ΝΘΕ. Το κάνει αυτό όχι για να μειώσει τα κονδύλια που εισπράττουν οι καπιταλιστές από τα επιδοτούμενα προγράμματα ΝΘΕ και κατάρτισης, αλλά γιατί μπορεί να εμφανίζει (μέσω των προγραμμάτων stage) καλύτερα αποτελέσματα λογιστικής καταπολέμησης της ανεργίας. Στην έκδοση του υπουργείου Εργασίας με τίτλο «Δύο χρόνια δράσεις για την απασχόληση και την κοινωνική προστασία», που κυκλοφόρησε επί υπουργίας Τσιτουρίδη, γίνεται αναφορά μεταξύ των άλλων και στη μεγάλη σημασία που δίνουν στα προγράμματα stage η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και ο Διοικητής του ΟΑΕΔ. Αναφέρεται συγκεκριμένα: «Ενίσχυση της απασχόλησης… Αλλαξε η φυσιογνωμία των προγραμμάτων Απόκτησης Εργασιακής Εμπειρίας (Stage) και μετατράπηκε από πρόγραμμα ρουτίνας του παρελθόντος, σε κινητήριο μοχλό τόνωσης της απασχόλησης». Ούτε λίγο ούτε πολύ ο Γ. Βερναδάκης ομολογεί κυνικά ότι μαζί με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Γεωργίας χρησιμοποιούν τα προγράμματα stage ως κινητήριο μοχλό για λογιστική «τόνωση της απασχόλησης». «Τόνωση της απασχόλησης» με ανασφάλιστη εργασία, αυτό είναι το όραμα της κυβέρνησης.
Αρχικά η διάρκεια των προγραμμάτων αυτών ήταν 12μηνη, ενώ επί κυβερνήσεων της ΝΔ αυξήθηκε στους 30 μήνες! Είναι όμως άγνωστο πόσοι από τους συμμετέχοντες στα προγράμματα αυτά συνεχίζουν και μετά τους 30 μήνες σε νέα προγράμματα stage. Σημειώνουμε ακόμη ότι αρχικά οι εταιρίες που αναλάμβαναν αυτά τα προγράμματα ήταν υποχρεωμένες να καταβάλλουν στο ΙΚΑ όλες τις εργοδοτικές εισφορές. Παραθέτουμε σχετικό απόσπασμα του άρθρου 2 παρ. 4 το νόμου 2335/1995: «Στην ασφάλιση του ΙΚΑ για όλους τους κλάδους αυτού, του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, του ΟΑΕΔ… υπάγονται τα πρόσωπα που παρακολουθούν τα επιδοτούμενα εν όλω ή εν μέρει, από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, επιδοτούμενα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης… Οι εισφορές του εργοδότη βαρύνουν το φορέα υλοποίησης του προγράμματος». Τώρα, όμως, οι εργαζόμενοι που συμμετέχουν στα προγράμματα stage ασφαλίζονται μόνο για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και για το λεγόμενο επαγγελματικό κίνδυνο και πληρώνουν μόνο αυτοί 6,45% και 1% αντίστοιχα. Μιλάμε λοιπόν για μια σκανδαλώδη παροχή προς τους καπιταλιστές του ιδιωτικού τομέα, αλλά και προς τον συλλογικό καπιταλιστή (κράτος και ΔΕΚΟ), που απαλλάχθηκαν και από την καταβολή ασφαλιστικών εισφορών, σε βάρος φυσικά του ΙΚΑ και των άλλων Ταμείων.