Χειροτέρευση του καθεστώτος προστασίας
Είναι γνωστό τοις πάσι, ότι ο Α. Λοβέρδος ψάχνει ευκαιρία για «ηρωική έξοδο» από την κυβέρνηση. Φρόντισε, άλλωστε, ο ίδιος να διαρρεύσει στα ΜΜΕ, ότι υπέβαλε παραίτηση (για ποιο λόγο, άραγε;), αλλά τον απέτρεψε ο Παπανδρέου. Φιλόδοξος πολιτικός, με αρχηγικές βλέψεις, πρώτος σε σταυρούς στη δύσκολη Β’ Αθήνας, κατάλαβε εξαρχής ότι η τοποθέτησή του στην «ηλεκτρική καρέκλα» (δικός του ο χαρακτηρισμός) του υπουργείου Εργασίας είχε σαν στόχο το ψαλίδισμα αυτών του των φιλοδοξιών. Αν, λοιπόν, «μετρήσει» ότι καίγεται προσωπικά, θα «την κάνει» (ευκαιρίες θα υπάρχουν συνέχεια) και αυτό προετοιμάζει. Μπορεί, όμως, και να μην «τη κάνει». Μετράει και ξαναμετράει και θα συνεχίσει να μετράει τα πράγματα, με μοναδικό γνώμονα την πολιτική του καριέρα.
Οι προσωπικές φιλοδοξίες του Λοβέρδου μας αφήνουν παγερά αδιάφορους. Ομως, ο τρόπος με τον οποίο πολιτεύεται έχει και παράπλευρα οφέλη για το καπιταλιστικό σύστημα. Από τη μια αποπροσανατολίζει («στο υπουργείο Εργασίας κάθεται ένας πραγματικός φίλος των εργαζόμενων, που το παλεύει κάθε μέρα, αλλά σκοντάφτει στα στενά οικονομικά περιθώρια») και από την άλλη ασκεί οικονομική τρομοκρατία, δημιουργώντας το κλίμα για την αθέτηση προεκλογικών υποσχέσεων (π.χ. επίδομα ανεργίας) και το πέρασμα ριζικών αντιασφαλιστικών ανατροπών (π.χ. ασφαλιστικό).
Το τελευταίο «σόου» Λοβέρδου δόθηκε live, στο γνωστό «ριάλιτι του πρωθυπουργού». Παίρνοντας το λόγο στο υπουργικό συμβούλιο, μετά την παρουσίαση του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης από τον Παπακωνσταντίνου, σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση, «διόρθωσε» τον υπουργό Οικονομικών ως προς την εκτίμηση του ποσοστού ανεργίας. «Γιώργο –είπε απευθυνόμενος στον Παπακωνσταντίνου– για τη μνεία που κάνεις στην ανεργία θα σε παρακαλούσα τον αριθμό, να τον κάνεις 12. Η εκτίμηση της ΕΣΥΕ για την ανεργία του τριμήνου που λήγει τον Οκτώβριο είναι 9 έως 12%, 12% κατά τους σημερινούς μήνες στους οποίους βρισκόμαστε». Φυσικά, καμιά τέτοια εκτίμηση δεν έχει κάνει η ΕΣΥΕ, που έχει δώσει ποσοστό ανεργίας μέχρι τον Οκτώβρη του 2009 (9,8%). Ούτε έχει νόημα η φράση που είπε στη συνέχεια ο Λοβέρδος: «Αν μάλιστα σκεφτούμε όπως σκεφτόμασταν και πριν αναλάβουμε την Κυβέρνηση, ότι θα πρέπει στα νούμερα αυτά της ανεργίας να έχουμε στο μυαλό μας και την πρόσθεση των απασχολουμένων 2 ώρες την ημέρα, 2 μέρες την εβδομάδα, 2 εβδομάδες το μήνα, χωρίς να το θέλουν αυτό, ενώ ο στόχος τους είναι μια πλήρης εργασία, οι αριθμοί είναι πάρα πολύ υψηλότεροι». Η ΕΣΥΕ έχει ένα μοντέλο που μετράει την ανεργία, που είναι ίδιο μ’ αυτό που ισχύει σε όλη την ΕΕ. Ενα μοντέλο που οδηγεί σε σταθερή υποεκτίμηση της πραγματικής ανεργίας, αφού αρκεί και 1 ώρα δουλειά τη βδομάδα που γίνεται η «έρευνα εργατικού δυναμικού» για να κατατάξει τον ερωτώμενο στους εργαζόμενους! Αυτά τα ακατανόητα που λέει ο Λοβέρδος, περί 2 ωρών, 2 ημερών, 2 εβδομάδων (που δεν υπάρχουν σε κανένα σύστημα), είναι απλώς παπαριές. Παπαριές που τις είχε επαναλάβει λίγο πριν (πάλι για να δώσει υλικό στα ΜΜΕ) και στην Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής. Εκεί, εντελώς αυθαίρετα, είπε ότι «εκτιμά» την ανεργία στο 12% και «αν προσθέσει μάλιστα κανείς και τους απασχολούμενους που δεν επιθυμούν να απασχολούνται απλώς, αλλά δουλεύουν 2 ώρες την ημέρα ή 2 μέρες το μήνα, το ποσοστό ξεπερνά το 18%, και προβλέπουμε ότι υπό αυτή την έννοια μπορεί να έχουμε και ένα ποσοστό ισπανικού τύπου, δηλαδή 21%».
Από πού πηγάζουν αυτοί οι υπολογισμοί; Ποια υπηρεσία τους στηρίζει; Εχουν το οποιοδήποτε κρατικό κύρος; Λέξη δεν λέει ο υπουργός Εργασίας. Αν ήθελαν, μπορούσαν να μετρήσουν την ανεργία συγκεκριμένα και όχι με τις «έρευνες» της ΕΣΥΕ. Υπάρχουν οι αναλυτικές περιοδικές δηλώσεις του ΙΚΑ, μια απολύτως αξιόλογη βάση για την κίνηση του εργατικού δυναμικού. Οταν, όμως, αυτές δημοσιοποιούνται με καθυστέρηση 11 μηνών (!), δε μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο καταγραφής της κίνησης εργαζομένων-ανέργων. Υπάρχουν τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, υπάρχουν στοιχεία και για όλους τους υπόλοιπους κλάδους (πέραν των μισθωτών). Το κράτος, όμως, περιορίζεται στην «έρευνα» της ΕΣΥΕ, η οποία πάντα υποεκτιμούσε την ανεργία, όμως πλέον την υποεκτιμά με προκλητικό τρόπο. Από το 1988, αρκεί 1 ώρα εργασίας τη βδομάδα της έρευνας για να κατατάξει κάποιον στους εργαζόμενους, ενώ πριν το 1988 απαιτούνταν 14 ώρες τη βδομάδα! Καταλαβαίνετε ότι η υποεκτίμηση είναι τεράστια. Γιατί δεν εισηγείται ο υπουργός Εργασίας ένα νέο σύστημα καταγραφής; Γιατί δεν αναλαμβάνει πρωτοβουλία μέσω των υπηρεσιών του υπουργείου του και των εποπτευόμενων απ’ αυτό φορέων, ΙΚΑ και ΟΑΕΔ; Γιατί απλούστατα το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να παραστήσει το «φίλο των εργαζόμενων».
Φυσικά, όλοι στο υπουργικό συμβούλιο κατάλαβαν ότι ο Λοβέρδος έδινε το προσωπικό πολιτικό του σόου. Ο Παπακωνσταντίνου δεν του απάντησε, το ΠΣΑ δεν άλλαξε (τυπική, άλλωστε, ήταν η συνεδρίαση του υπουργικού συμβούλιου, μόνο για λόγους προπαγάνδας) και στο τέλος ανακοινώθηκε ότι το ΠΣΑ εγκρίθηκε. Δηλαδή, και ο Λοβέρδος ψήφισε την «εκτίμηση» για την ανεργία που υπήρχε στο ΠΣΑ. Εκεί υπάρχουν δυο σενάρια: Το πρώτο σενάριο, το βασικό, ξεκινά με ανεργία 9% το 2009 (ήδη τον Οκτώβρη η ΕΣΥΕ δίνει 9,8%!), 9,9% το 2010, 10,5% το 2011, 10,5% το 2012 και 10,3% το 2013. Το λεγόμενο εναλλακτικό σενάριο «εκτιμά» ποσοστό ανεργίας 10,2% το 2010, 11,2% το 2011, 11,5% το 2012 και το 2013.
Οπως καταλαβαίνετε, και τα δυο σενάρια δεν έχουν καμιά σχέση με την πραγματικότητα της ανεργίας, με τον πραγματικό αριθμό των ανέργων. Ομως, και τα δυο αυτά σενάρια δείχνουν την τάση αύξησης της ανεργίας τα επόμενα χρόνια. Τάση που στην πραγματικότητα είναι ισχυρότερη. Στενάζει ο τόπος, για να το πούμε όσο γίνεται πιο απλά.
Πώς απαντά η κυβέρνηση σ’ αυτή τη σκληρή κοινωνική πραγματικότητα; Δίνοντας τα κονδύλια που μαζεύει ο ΟΑΕΔ από τους εργαζόμενους στους καπιταλιστές και χειροτερεύοντας το καθεστώς προστασίας των ανέργων.
Προεκλογικά το ΠΑΣΟΚ δημαγωγούσε «δεσμευόμενο», ότι θα αυξήσει άμεσα το επίδομα ανεργίας στο 70% του βασικού μισθού. Δημαγωγούσε και το πρώτο μετεκλογικό διάστημα. Ελεγε, για παράδειγμα, ο Παπακωνσταντίνου, μιλώντας στις 12.11.09 στη Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής: «Στην κοινωνική προστασία, όπως είχαμε δεσμευτεί, αυξάνουμε το επίδομα ανεργίας, έτσι ώστε σταδιακά να φτάσει στο 70% του βασικού μισθού». Τώρα, ξεχάστηκε κι αυτό, διότι «δεν υπάρχει σάλιο», όπως πρώτος διακήρυξε ο Λοβέρδος. Το είπε και ο Παπανδρέου, στη φιέστα των 100 ημερών στο Ζάππειο. Δημοσιογράφος τού θύμισε ότι προεκλογικά είχε εξαγγείλει την αύξηση του επιδόματος ανεργίας στο 70% του βασικού μισθού «με χρόνο υλοποίησης μάλιστα τις 100 πρώτες ημέρες» και τον ρώτησε αν θα υλοποιηθεί η εξαγγελία «και αν ναι σε ποιο χρονικό ορίζοντα;». Εδωσε μια σχοινοτενή απάντηση, με τις γνωστές μπούρδες για την «τραγική κατάσταση» που βρήκαν στον ΟΑΕΔ, λόγω «ρουσφετολογικής σπατάλης», αλλά χρονικό ορίζοντα για την υλοποίηση της προεκλογικής εξαγγελίας δεν έδωσε.
Ο Λοβέρδος, μιλώντας στην Επιτροπή Ισότητας κ.λπ. της Βουλής, ξεκαθάρισε το τοπίο: «Δεν μπορούμε να αυξήσουμε το επίδομα ανεργίας, όπως έχουμε πει για το τέλος της τετραετίας, αλλά μπορούμε να αυξήσουμε την αγοραστική δύναμη του ανέργου». Και άρχισε να λέει διάφορα, για αναζήτηση εκπτώσεων στα εισιτήρια και στα σούπερ-μάρκετ (!) για τους ανέργους. Μιλάμε για μετατροπή της «ασφάλισης έναντι της ανεργίας» σε φιλανθρωπία φιλόπτωχου ταμείου!
Το ξεθεμέλιωμα κι αυτού ακόμη του άθλιου συστήματος προστασίας των ανέργων περιγράφεται γλαφυρά στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης (σελ. 54-55). Στο κεφάλαιο «Ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης» εξαγγέλλεται ότι «πρόκειται να ισχύσουν αυστηρότερα κριτήρια αναζήτησης εργασίας για τους δικαιού-χους επιδόματος» και ότι θα γίνει «υποχρεωτική για όλους τους ανέργους η συμμετοχή σε πρόγραμμα κατάρτισης στην αναζήτηση εργασίας, μετά το πέρας ενός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος ανεξάρτητης αναζήτησης». Με άλλα λόγια, ο άνεργος θα είναι υποχρεωμένος να πηγαίνει σε όποια δουλειά του υποδειχτεί, ανεξάρτητα από ειδικότητα, ύψος μισθού και εργασιακή σχέση, αλλιώς θα χάνει την επιδότηση! Το πιο προκλητικό είναι ότι το ίδιο κεφάλαιο αναφέρεται στη «μείωση του μη μισθολογικού κόστους» των καπιταλιστών, προκειμένου να προσλαμβάνουν ανέργους, ιδιαίτερα νέους! Οι εργαζόμενοι απειλούνται με κόψιμο του ταμείου ανεργίας την ίδια ώρα που στους καπιταλιστές τάζουν εργάτες με πληρωμένη από τον ΟΑΕΔ την ασφάλιση. Δεν χρειάζεται να σημειώσουμε πως οι επιδοτούμενοι θα προσλαμβάνονται από τη μια πόρτα, ενώ από την άλλη θα φεύγουν οι απολυμένοι.
Το μόνο ταξικό αίτημα είναι η επιδότηση όλων των ανέργων, μέχρι να βρουν δουλειά, με επίδομα ίσο τουλάχιστον με το βασικό μισθό, με κατάργηση κάθε επιδότησης στους καπιταλιστές.