«Αναβαθμισμένη στεγαστική πολιτική με αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας της ΔΥΠΑ» ( έτσι θα ονομάζεται ο ΟΑΕΔ) υπόσχεται ο Χατζηδάκης με τον 6ο όρο του νέου νομοθετικού εκτρώματος που προβλέπει: «Εκμίσθωση ακινήτων, ανοικοδόμηση με δαπάνες του μισθωτή, δυνατότητα αγοράς ακινήτων από τη ΔΥΠΑ, σύμπραξη με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την ανέγερση ακινήτων κ.ά. Στόχος: Αποτελεσματικότερη αξιοποίηση της περιουσίας του πρώην ΟΕΚ, που έχει περιέλθει στον Οργανισμό, και η ανάπτυξη πολιτικής που θα διευκολύνει τη στέγαση για χιλιάδες εργαζόμενους και ιδιαίτερα τους νέους».
Σε αντίθεση με τις εκτενείς αναφορές στις άλλες παροχές του ΟΑΕΔ προς τους… προνομιούχους μακροχρόνια ανέργους, που είδαμε σε προηγούμενο δημοσίευμά μας, για τη στέγαση υπάρχει μόνο αυτή η παράγραφος, ενώ υπόσχονται να γίνουν πιο συγκεκριμένοι… μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου στη Βουλή.
Μέχρι πριν από λίγους μήνες, ο λαλίστατος νεοφιλελεύθερος υπουργός διατυμπάνιζε πως θα παραχωρήσει δωρεάν στέγη σε νέα ζευγάρια, από τα ακίνητα του πρώην Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας, που πλέον τα διαχειρίζεται ο ΟΑΕΔ. Τελικά, όπως βλέπουμε, κάνει λόγο μόνο για «διευκόλυνση» που, σύμφωνα με αυτά που ανακοινώνουν στον Τύπο, θα αφορά επιδότηση επιτοκίου για «χαμηλότοκο τραπεζικό δάνειο» ή ενοικίαση παλαιών κατοικιών με χαμηλό μίσθωμα. Ακόμη, υπόσχονται άτοκες διευκολύνσεις σε όσους έχουν πολύ χαμηλό εισόδημα. Για να μην πούμε για την στρατηγική… «εξάλειψης της αστεγίας ως το 2025-2026 », για την οποία γράφαμε με αφορμή την χειμωνιάτικη επίσκεψη Κούλη στους αστέγους.
Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί μέχρι σήμερα σε αυτόν τον τομέα; Την τελευταία δεκαετία, οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να καταβάλλουν εισφορές υπέρ του τέως ΟΕΚ και του τέως Οργανισμού Εργατικής Εστίας (ΟΕΕ), οι οποίες τώρα πηγαίνουν (μέσω κρατήσεων του ΕΦΚΑ) στον ΟΑΕΔ. Επίσης, ο ΟΑΕΔ εισπράττει τις δόσεις των στεγαστικών δανείων, καθώς και τις δόσεις των οικιστών των εργατικών κατοικιών. Τα αποθεματικά του Οργανισμού φτάνουν περίπου τα 3 δισ. ευρώ στον ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδας.
Και ενώ όλα αυτά τα χρόνια και πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας είχαμε και τα ενοίκια έγιναν δυσβάσταχτα για μεγάλο αριθμό εργαζομένων και ανέργων, τι ακριβώς έκαναν ο ΟΑΕΔ και το υπουργείο Εργασίας που τον εποπτεύει; Απλώς… πανηγύριζαν για το πλεόνασμα που παρουσιάζει το πρόγραμμα «Δημόσιας Στέγασης», χάρη σε αυτές ακριβώς τις εισφορές. Οπως διαβάζουμε σε απόφαση του ΔΣ του ΟΑΕΔ πριν από δυο χρόνια, (αριθμ. 3959/82/ 7/4/2020), στον απολογισμό για το 2019, παρουσιάζουν συνολικό πλεόνασμα 453.614.776,56 ευρώ (3.218.306.826,48 έσοδα – 2.764.692.049,92 έξοδα). Από αυτά, τα 304.975.371,70 είναι το πλεόνασμα του λογαριασμού Κοινωνικής Πολιτικής (ΛΚΠ), 42.763.697,29 στον ΛΑΕΚ (Λογαριασμός Επαγγελματικής Κατάρτισης), και ένα ποσό 105.875.707,57 ευρώ στον ΟΑΕΔ.
Για το 2020, τα επίσημα στοιχεία του ΟΑΕΔ που αναρτήθηκαν στη Διαύγεια στις 14-7-21 για τον Ενιαίο Λογαριασμό Κοινωνικής Πολιτικής (ΕΛΕΚΠ) έκαναν λόγο για 325.220.700. Οπότε, μόνο για δυο χρόνια ο ΟΑΕΔ έχει αποταμιεύσει κονδύλια για τη στέγαση ύψους 630.196.072 ευρώ! Σύμφωνα με καταγγελία συνδικαλιστών υπαλλήλων του ΟΑΕΔ (Αδέσμευτη Φωνή Υπαλλήλων του ΟΑΕΔ), «δεν υπάρχει κανένας έλεγχος γι’ αυτά τα ιλιγγιώδη ποσά, ούτε από την κυβέρνηση, ούτε από τα κόμματα της αντιπολίτευσης».
Ολα αυτά τα πλεονάσματα, λοιπόν, που προορίζονται για τη στέγαση, θα περάσουν στον έλεγχο των «κοινωνικών εταίρων», δηλαδή των καπιταλιστών (πρωτίστως) και της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας. Οπως αναφέραμε και για τα κονδύλια της επαγγελματικής κατάρτισης, το ίδιο και εδώ, αναμένεται «μεγάλο φαγοπότι». Είναι χαρακτηριστικό ότι το νέο Χατζηδάκειο έκτρωμα προβλέπει «σύσταση Συμβουλίου Κοινωνικών Εταίρων», το οποίο «θα διαχειρίζεται τα κονδύλια του “Ειδικού Λογαριασμού Κοινωνικών Εταίρων”, που θα διατίθεται για ινστιτούτα των κοινωνικών εταίρων, τις δαπάνες συνδικαλιστικών οργανώσεων, τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, το Ελληνικό Ινστιτούτο Υγιεινής και Ασφάλειας της Εργασίας, κ ά. Επίσης, θα γνωμοδοτεί για θέματα κατάρτισης, στεγαστικής πολιτικής, προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής κ.ά.» (5η θέση στον 1ο άξονα «Αναδιοργάνωση και Εκσυγχρονισμός του ΟΑΕΔ»).
Από τα πρώτα μνημονιακά χρόνια, οι αστικές κυβερνήσεις επικαλούνταν την κακή οικονομική κατάσταση του ΟΕΚ για να δικαιολογήσουν το πάγωμα των προγραμμάτων επιδότησης ενοικίου και επιδότησης στα στεγαστικά δάνεια, και όχι τη ρεμούλα των ίδιων των κυβερνήσεων, που φόρτωναν στον Οργανισμό την κατασκευή «μεγάλων έργων» (πχ Ολυμπιακό Χωριό κ.ά.), με τεράστιο κόστος το τετραγωνικό σε σχέση με τις άλλες οικοδομές. Μία αιτία για τη χρεοκοπία του ΟΕΚ ήταν τα μεγάλα χρέη που είχε το ΙΚΑ προς αυτόν, καθώς με κυβερνητικές εντολές παρακρατούσε τις εισφορές των εργαζομένων προς ΟΕΚ – Εργατική Εστία – ΟΑΕΔ, που ξεπερνούσαν το 1 τρισεκατομμύριο, για να μπαλώνει τρύπες της Κοινωνικής Ασφάλισης.
Ωστόσο, σε αντίθεση με την άποψη που επικρατεί στους εργαζόμενους, η σωστή ταξική διεκδίκηση δεν είναι η επανασύσταση του ΟΕΚ και η χορήγηση χαμηλότοκων επιδοτούμενων δανείων. Οι ανάγκες στέγασης αποτελούν κομμάτι της αξίας της εργατικής δύναμης, γι ‘ αυτό και πρέπει να επιβαρύνουν εξ ολοκλήρου το κεφάλαιο. Η λεγόμενη στεγαστική πολιτική με τα επιδοτούμενα χαμηλότοκα δάνεια επιβαρύνει συνολικά την ίδια την εργατική τάξη και τους εργαζόμενους (που εκτός των άλλων πληρώνουν και εισφορά για τη στεγαστική πολιτική), με αποτέλεσμα να πέφτει η αξία της εργατικής δύναμης, που αποτελεί την βάση για τις μισθολογικές διεκδικήσεις (σχετική μελέτη έχει δημοσιευτεί στο 4ο τεύχος του περιοδικού Μαρξιστική Λενινιστική Επιθεώρηση, την οποία δεσμευόμαστε να ψηφιοποιήσουμε και να ανεβάσουμε στο ΚΟΝΤΡΑ-eksegersi.gr).