Οταν η ιταλική κυβέρνηση προχώρησε στην επιβολή του μέτρου της ολικής καραντίνας, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έβγαιναν στα μπαλκόνια τους για να χτυπήσουν παλαμάκια ή να τραγουδήσουν προκειμένου να ανεβάσουν το ηθικό των γειτόνων τους και να ευχαριστήσουν το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό των δημόσιων νοσοκομείων για την τιτάνια προσπάθεια που κατέβαλλε ενάντια στην πανδημία με τεράστιες ελλείψεις σε ιατρικό υλικό και διαλυμένο δημόσιο σύστημα υγείας, συνέπεια των πολιτικών νεοφιλελεύθερης διαχείρισης του ιταλικού καπιταλισμού. Το τραγούδι που κυριαρχούσε ήταν το «
Ο παπάς Σαλβατόρε Μελούσο, που διοργανώνει συσσίτια στην εκκλησία που λειτουργεί στη Νάπολη, δήλωσε στον βρετανικό Guardian: «Ο κόσμος δεν τραγουδάει και δεν χορεύει στα μπαλκόνια του στη Νάπολη πια. Εχει φοβηθεί, όχι τόσο από τον ιό όσο από τη φτώχεια. Πολλοί έχουν χάσει τη δουλειά τους και πεινάνε. Οι ουρές στα συσσίτια έχουν μεγαλώσει πολύ τις τελευταίες μέρες».
Η οργή συσσωρεύται στις πιο φτωχές περιφέρειες του Νότου. Τα τρόφιμα και τα λεφτά τελειώνουν στις λαϊκές οικογένειες της Καμπανίας, της Καλαβρίας, της Σικελίας και της Πούλιας. Υπάρχουν εκατοντάδες αναφορές ότι ιδιοκτήτες μικρών μπακάλικων σε αυτές τις περιοχές πιέζονται να χαρίσουν τρόφιμα σε όποιον δεν έχει να τα αγοράσει, ενώ οι μπάτσοι περιπολούν έξω από σούπερ μάρκετ όπου οι μικροκλοπές έχουν αυξηθεί κατακόρυφα. Οι αυτοαπασχολούμενοι και όσοι δουλεύουν με μπλοκάκι δε δικαιούνται κανένα επίδομα, ενώ πολλές μικρές επιχειρήσεις που έκλεισαν δεν πρόκειται να ανοίξουν ξανά.
Η κατάσταση είναι ίδια και χειρότερη για τα περίπου 3,3 εκατομμύρια εργατών, σύμφωνα με επίσημους υπολογισμούς, που δουλεύουν «μαύρα», από τους οποία περισσότερο από ένα εκατομμύριο ζει στις προαναφερθείσες νότιες περιφέρειες. Ο Τζιοβάνι Ορσίνα, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο Λουίς της Ρώμης δήλωσε: «Στην πραγματοκότητα, δε γνωρίζουμε πόσοι άνθρωποι δουλεύουν αδήλωτοι. Ενας πολύ μεγάλος αριθμός ανθρώπων ζει μεροδούλι μεροφάι, κάνοντας δουλειές του ποδαριού. Υπάρχουν πολλοί μικροί επιχειρηματίες και αυταπασχολούμενοι που τα λεφτά που έχουν στην άκρη την περίοδο αυτή έχουν σχεδόν τελειώσει».
Η προϊούσα κοινωνική και ανθρωπιστική κρίση εγκυμονεί κινδύνους για τον ιταλικό αστισμό, γι’ αυτό και η κυβέρνηση Κόντε χορήγησε οικονομική βοήθεια ύψους 4,3 δισ. ευρώ κατευθείαν στους Δήμους της χώρας, ενώ άλλα 400 εκατομμύρια ευρώ θα διοχετευτούν με την μορφή κουπονιών τροφίμων για τους πιο εξαθλιωμένους. Σύμφωνα με δηλώσεις των δημάρχων, το συγκεκριμένο ποσό δε φτάνει ούτε για «φυστίκια». Ζητούν από τον Κόντε να διοχετεύσει περισσότερα χρήματα προκειμένου να αποφευχθούν κοινωνικές εκρήξεις.
Το ιταλικό κεφάλαιο ακολουθεί την πεπατημένη, σκοπεύοντας να φορτώσει τα βάρη της κρίσης, στα πρόθυρα της οποίας βρίσκεται, με την πανδημία να λειτουργεί ως καταλύτης για την επιτάχυνσή της, στο λαό, πετώντας ένα ξεροκόμματο στους πιο εξαθλιωμένους.