Ανάμεσα στους παλαιστίνιους πολυϊσοβίτες κρατούμενους που απελευθερώθηκαν και απελάθηκαν στην Αίγυπτο ήταν και ένας ξεχωριστός. Οχι λόγω της δράσης του (όλοι οι κρατούμενοι είχαν αντιστασιακή δράση) αλλά λόγω της καταγωγής του.
Ο 48χρονος Νάντερ Σαντακά, στέλεχος του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης και μαχητής των Ταξιαρχιών Αμπού Αλί Μουσταφά, ήταν ο μοναδικός σαμαρίτης κρατούμενος στα σιωνιστικά κάτεργα.
Οι σαμαρίτες είναι μια σέκτα του ιουδαϊσμού, γηγενείς στην ιστορική Παλαιστίνη. Η κοινότητά τους βρίσκεται στο βουνό Γκεριζίμ στη Νάμπλους. Εξαιτίας της καταγωγής του από τη σαμαρίτικη κοινότητα, ο Νάντερ έγινε σύμβολο της παλαιστινιακής εθνικής ταυτότητας που υπερβαίνει θρησκεία και δόγμα.
Καταδικασμένος σε έξι φορές ισόβια, ο Νάντερ Σαντακά έμεινε 22 χρόνια στα σιωνιστικά κάτεργα. Κατά τη διάρκεια της κράτησής του υπέστη σκληρή βασανιστική μεταχείριση, αλλά άντεξε χωρίς να δώσει καμία ομολογία. Είχε μεγάλο κύρος μεταξύ των κρατούμενων, που του είχαν δώσει το προσωνύμιο «ο στοχαστής», επειδή διάβαζε πολύ και έγραφε πολύ, θεωρώντας ότι η μόρφωση είναι όπλο για ν’ αντέξει ο αγωνιστής τις κακουχίες της φυλακής. Παρέδιδε στους συγκρατούμενούς του μαθήματα Ιστορίας, Ταυτότητας και Αντίστασης.
Οι σιωναζιστές αρνήθηκαν να τον απελευθερώσουν σε προηγούμενες ανταλλαγές κρατούμενων, μολονότι ήταν πάντοτε στη λίστα της Αντίστασης. Η προσωπικότητα του Νάντερ και η συμμετοχή του στην ένοπλη Αντίσταση ακύρωνε τη ρατσιστική αφήγηση που θέλει την αντίσταση θρησκευτική. Μετά την απελευθέρωσή του, ο Νάντερ Σαντακά μετατράπηκε σε συμβολικό εθνικό πρόσωπο, που ενσαρκώνει την ιδέα ότι η ελευθερία και η αντίσταση ενώνουν όλους τους Παλαιστίνιους, ανεξαρτήτως θρησκείας ή καταγωγής.
View this post on Instagram
Στο Κάιρο τον ρώτησαν αν έχει να πει κάτι στην Αντίσταση. Απάντησε με τη σεμνότητα των αγωνιστών που δε θέλουν να παραστήσουν τους αρχηγούς μόλις βγαίνουν από μακρά φυλάκιση:
«Τι να πω στην Αντίσταση; Εμεινα στη φυλακή 22 χρόνια και ήμουν καταδικασμένος σε έξι ισόβιες. Ρώτησα τι να πω στην Αντίσταση; Το ερώτημα είναι τι λέει η Αντίσταση; Είναι αυτή που λέει. Είναι αυτή που σαλπίζει και κινείται. Είναι αυτή που δίνει και αυτή που περιπλανιέται. Είναι αυτή που θέλει, είναι αυτή που πετυχαίνει και αυτή που ωφελεί. Δεν πρέπει να υπάρχει φωνή που να υψώνεται πάνω από τη φωνή της — δεν υπάρχει φωνή παρά μόνο η φωνή της, ούτε λόγος παρά μόνο ο λόγος της, ούτε σκιά παρά μόνο η σκιά της. Και σε εμάς, τους ελεύθερους του κόσμου, μένει μόνο να ακούμε και να υπακούμε».