Τον περασμένο Οκτώβρη, Βρετανοί δημοσιογράφοι ενσωματώθηκαν και πέρασαν κάποιες μέρες με μαχητές Ταλιμπάν, που πολεμούν εναντίον των βρετανικών στρατευμάτων στην επαρχία Χέλμαντ. Ενας απ’ αυτούς ήταν ο δημοσιογράφος του «Independent», David Loyn, ο οποίος σε ανταπόκρισή του με τίτλο «Οπλισμένοι και ανυπότακτοι: Μια περιοδεία καθήκοντος με το στρατό των Ταλιμπάν» (25/10/06), μεταξύ άλλων, αναφέρει:
«Διασχίζοντας την έρημο στα βόρεια της επαρχίας Χέλμαντ, η αυτοκινητοπομπή μας σήκωνε ένα πυκνό σύννεφο σκόνης που θα μπορούσε να είναι ορατό από το διάστημα. Οι Ταλιμπάν επιδείκνυαν τον έλεγχό τους σε μια μεγάλη περιοχή. Είναι οι ίδιοι Ταλιμπάν για τους οποίους ο ταξίαρχος Εντ Μπάτλερ, διοικητής των βρετανικών δυνάμεων στην περιοχή, έλεγε ότι “πρακτικά νικήθηκαν” στη Χέλμαντ. Αντίθετα, αυτοί είναι γεμάτοι αυτοπεποίθηση και καλά οπλισμένοι, όλοι με Καλάσνικοφ και πολλοί μεταφέρουν εκτοξευτήρες ρουκετών.
Περάσαμε μπροστά από τα καμένα απομεινάρια ενός θωρακισμένου οχήματος μεταφοράς προσωπικού Spartan, που καταστράφηκε την 1η Αυγούστου και σκοτώθηκαν 3 Βρετανοί στρατιώτες. Την περασμένη βδομάδα, οι Βρετανοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη βάση τους στη Μούσα Κάλα και μπόρεσαν να πάρουν μόνο τα οχήματά τους ύστερα από μια συμφωνία με τους τοπικούς φύλαρχους. Το σχέδιο να δείξουν καλή θέληση και να δημιουργήσουν το κατάλληλο περιβάλλον για να προσφέρουν βοήθεια χρειάστηκε να αναθεωρηθεί πλήρως, λόγω των σφοδρών επιθέσεων των Ταλιμπάν.
Ο επικοινωνιακός εξοπλισμός και τα οχήματά τους είναι καινούργια και έχουν συνεχή ανεφοδιασμό με νέους άντρες από τα μαντράσας, τα θρησκευτικά σχολεία στο Πακιστάν. Η πρόσφατη συμφωνία στο Βαζιριστάν, με βάση την οποία αποχώρησε ο πακιστανικός στρατός από φυλετικές περιοχές στα σύνορα με το Αφγανιστάν, διευκολύνει ακόμη περισσότερο τους ελιγμούς των Ταλιμπάν.
Ο επικεφαλής των δυνάμεων που πολεμούν τους Βρετανούς είπε ότι αυτή η περιπολία υψηλής ταχύτητας είναι ζωτικής σημασίας. Οι Ταλιμπάν εκτιμούσαν πάντα την ταχύτητα και την ευκινησία. Ηταν το μυστικό της επιτυχίας τους όταν σάρωναν τους αντιπάλους τους Μουτζαχεντίν για να καταλάβουν την πρωτεύουσα και το μεγαλύτερο μέρος της χώρας πριν από 10 χρόνια. Λίγοι έχουν μαζί τους άλλα υπάρχοντα εκτός από τα όπλα τους.
Οταν σταματήσαμε για τη νύχτα, χωρίστηκαν σε ομάδες για να φάνε σε διαφορετικά σπίτια στο χωριό. Ζητούν τροφή και καταφύγιο όπου σταματήσουν, αλλά δεν μπορούμε να πούμε με πόσο ενθουσιασμό τους υποδέχονται πραγματικά οι χωρικοί.
Ο διοικητής των Ταλιμπάν είπε ότι η τακτική των επιθέσεων αυτοκτονίας, σχετικά νέα ακόμη στο Αφγανιστάν, θα εφαρμοστεί πολύ πιο εντατικά στο μέλλον. “Υπάρχουν χιλιάδες που περιμένουν στα σύνορα”, είπε. “Προσπαθούμε να τους σταματήσουμε, γιατί θα προκαλέσουν χάος αν έρθουν όλοι μαζί”. Αρνήθηκε ότι οι Ταλιμπάν υποστηρίζουν την καλλιέργεια της παπαρούνας και ισχυρίστηκε ότι προσπάθησαν να πείσουν το λαό να τη σταματήσει γιατί είναι ενάντια στο Ισλάμ. Τα δυο τελευταία χρόνια της διακυβέρνησής τους είχαν απαγορέψει σε εθνική κλίμακα την καλλιέργεια. Ο διοικητής είπε ότι “Βρετανοί την έχουν φέρει πίσω ενθαρρύνοντας τους πολέμαρχους και μη δίνοντας τίποτα στο λαό. Η καλλιέργεια της παπαρούνας έχει αυξήσει την εγκληματικότητα , έτσι η Χέλμαντ είναι ξανά γεμάτη διεφθαρμένες συμμορίες”. Αυτό που είναι προφανές είναι ότι οι Ταλιμπάν είναι τώρα πολύ περισσότεροι από τον “πυρήνα των 200 μαχητών” που έλεγε ο πρόεδρος Χαμίντ Καρζάι όχι και τόσο παλιά. Χιλιάδες νέοι άνθρωποι τους βλέπουν τώρα ως μια δύναμη αντίστασης εναντίον των ξένων στρατευμάτων, που δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα εδώ και πέντε χρόνια. Περιοδεύοντας στην περιοχή την επόμενη μέρα με ένα τοπικό διοικητή, το Μαχμούντ Καν, ήταν λίγο – πολύ σαν να επισκεπτόμασταν χωριά στη Βρετανία με ένα δημοφιλή τοπικό πολιτικό. Τους γνώριζε όλους και σταματούσε συχνά για να μιλήσει μαζί τους φιλικά. Τους έλεγε: “Κερδίσαμε την ελευθερία μας από τη Βρετανία πριν από 160 χρόνια, πρέπει να παραμείνουμε ελεύθεροι. Δεν αποδεχόμαστε τον ισχυρισμό ότι είναι εδώ για να ξανακτίσουν τη χώρας μας. Δεν έχουν κάνει τίποτα για μας”.
Στο μεταξύ, η έκταση της θεσμοποιημένης διαφθοράς που εφαρμόζεται από τον Αφγανικό Εθνικό Στρατό προκαλεί σοκ. Απαιτούν χρήματα με την απειλή όπλου από κάθε οδηγό στους βασικούς δρόμους του νότου. Οι Ταλιμπάν αρχικά οργανώθηκαν το 1994 για να σταματήσουν ακριβώς αυτό το είδος της κλεψιάς. Για πρώτη φορά από τότε, οι Ταλιμπάν πληρώνονται ξανά για να λύσουν αυτό το πρόβλημα».
Ο ίδιος δημοσιογράφος σε ανταποκρισή του στο BBC (24/10/06), μεταξύ άλλων, επισημαίνει:
«Δεν υπάρχει πιο ευκίνητος στρατός στη γη από τους Ταλιμπάν. Θυμάμαι ότι ήταν το μυστικό τους όπλο όταν ταξίδευα μαζί τους στη δεκαετία του ’90, καθώς σάρωναν τους αντίπαλους Μουτζαχεντίν για να καταλάβουν το μεγαλύτερο μέρος της χώρας. Στοιβαγμένοι στην καρότσα φορτηγών Τοyota, το όχημα της προτίμησής τους, και μεταφέροντας μόνο τα όπλα τους, μπορούν και κινούνται σβέλτα και με μεγάλη ταχύτητα….
Η αποτυχία των πολιτικών βοήθειας να κάνουν τη διαφορά στο νότιο Αφγανιστάν και η αυξανόμενη διαφθορά στην κυβέρνηση και στον εθνικό στρατό αυξάνουν την επιρροή των Ταλιμπάν.
Οι εταιρίες φορτηγών αυτοκινήτων, που τους υποστήριξαν για πρώτη φορά το 1994, όταν εμφανίστηκαν για να καθαρίσουν τους δρόμους από τα παράνομα σημεία ελέγχου, τους υποστηρίζουν ξανά. Τώρα τα σημεία ελέγχου επανδρώνονται από Αφγανούς κυβερνητικούς στρατιώτες, που απαιτούν χρήματα με την απειλή όπλου από κάθε οδηγό…
Ο εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, Μοχάμεντ Ανίφ, εξήγησε: “Οταν το ισλαμικό κίνημα των Ταλιμπάν ξεκίνησε, η βασική αιτία ήταν η δυσαρέσκεια του λαού για τη διαφθορά. Οι άνθρωποι έχουν απηυδήσει να δωροδοκούν τους κυβερνήτες και άλλες αρχές. Εμείς ξεσηκωθήκαμε και σώσαμε όλη σχεδόν τη χώρα από τα κακά της διαφθοράς και τους διεφθαρμένους διοικητές. Να γιατί ο λαός υποστηρίζει ξανά τώρα τους Ταλιμπάν”…..
Λίγοι έχουν κάποια μόρφωση πέρα από τα χρόνια που πέρασαν στα μαντράσας. Ομως όλοι γνωρίζουν την ιστορία των αφγανικών νικών εναντίον των Βρετανών. Οι ιστορίες της ήττας των Βρετανών το 1842 και το 1880 και των Ρώσων στη δεκαετία του 1980 είναι βαθιά χαραγμένες στη συλλογική λαϊκή ιστορική μνήμη».
Παρεμπιπτόντως, να προσθέσουμε ότι έχει ξεσπάσει διαμάχη σχετικά με τη συμφωνία για την αποχώρηση των βρετανικών στρατευμάτων από τη Μούσα Κάλα, για τα επακόλουθα της οποίας εξέφρασε εξαρχής την ανησυχία και τις σοβαρές επιφυλάξεις του ο Αμερικάνος πρεσβευτής στο Αφγανιστάν. Σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα «Times» (1/11/06), οι Ταλιμπάν επέστρεψαν και ελέγχουν την πόλη, χωρίς τη συγκατάθεση των οποίων άλλωστε δεν μπορούσε να γίνει αυτή η συμφωνία, ενώ υψηλά ιστάμενοι Αφγανοί αξιωματούχοι τη χαρακτηρίζουν καθαρή πολιτική και στρατιωτική νίκη των Ταλιμπάν. Η διαμάχη για την εξέλιξη αυτή μεταφέρθηκε στο βρετανικό κοινοβούλιο από βουλευτές της αντιπολίτευσης, που κατηγορούν τον υπουργό Αμυνας ότι απέτυχε να εκτιμήσει τη σοβαρότητα του προβλήματος.