Οι ειδήσεις στα αστικά ΜΜΕ είναι απλά λέξεις. Λέξεις αραδιασμένες, άνευ νοήματος και ουσίας, που εκφράζονται από το στόμα μιας προσεγμένης παρουσίας (γυναικείας ή αντρικής) σ’ ένα δελτίο ειδήσεων που βομβαρδίζει με ψέματα και σκουπίδια. Το τηλεοπτικό κοινό που παρακολουθεί γίνεται άθυρμα στα χέρια των καναλαρχών που παίζουν τον δικό τους βρώμικο ρόλο, άγεται από τα μάτια του που βλέπουν εικόνες να διαδέχονται η μία την άλλη (κι αυτές άνευ νοήματος) και δεν ασχολείται με την ουσία των όσων λέγονται, καλώς ειπωμένων και αμπαλαρισμένων με εύπεπτο περιτύλιγμα.
Πόσες φορές την τελευταία χρόνια δεν ακούσαμε ειδήσεις για «θλιβερό απολογισμό» (πολιτογραφημένος όρος, πλέον, στην αστική δημοσιογραφία); Για ναυάγια προσφύγων, για νεκρούς που ξεβράζονται στις ακτές, για αγνοούμενους, για ανθρώπους που περισυλλέγονται από τις θάλασσες σε ημιθανή κατάσταση, για βρέφη και παιδιά που πλήρωσαν ήδη από τόσο νωρίς στη ζωή τους το τίμημα ενός άδικου πολέμου; Κι όμως, όλα αυτά έχουν καταλήξει να χάνουν τη σημασία τους.
Οι αριθμοί από την άλλη είναι αμείλικτοι. Είναι εκεί, παρόντες, κι όπως κι αν τους κοιτάξεις δεν μπορείς να βγάλεις άλλο συμπέρασμα από το πρόδηλο, από το προφανές. Με άλλα λόγια, είναι ένα πρώτης τάξεως και πλήρως αδιαμφισβήτητο στοιχείο. Και το στοιχείο, εν προκειμένω, έχει να κάνει μ’ έναν ντροπιαστικό απολογισμό για κάθε άνθρωπο στην Ευρώπη (και όχι μόνο).
Τι λένε οι αριθμοί: 12 άνθρωποι τη μέρα χάθηκαν κατά τη διάρκεια του 2021 προσπαθώντας να φτάσουν στην Ισπανία μέσω των Κανάριων Νησιών. 5 άνθρωποι τη μέρα χάθηκαν προσπαθώντας να φτάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος διασχίζοντας τη Μεσόγειο. 17 άνθρωποι τη μέρα -συνολικά- αν θέλουμε να αθροίσουμε μιλώντας μόνο για τη στενή «γειτονιά» μας, τον ευρωπαϊκό μαχαλά. Δε συζητάμε για παραέξω.
Μη Κυβερνητική Οργάνωση στην Ισπανία κάνει λόγο σε αναφορά της για 4.404 πρόσφυγες νεκρούς, μεταξύ αυτών 205 παιδιά. Οι άνθρωποι αυτοί προσπάθησαν να εισέλθουν στο ισπανικό αρχιπέλαγος μέσω των Κανάριων Νησιών, ενός από τα πιο επικίνδυνα περάσματα στο δρόμο για την Ευρώπη, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται. Τα σχετικά στοιχεία δημοσιεύτηκαν και στην εφημερίδα The Guardian. Οι αντίστοιχοι αριθμοί για το 2020 έδειχναν τους μισούς θανάτους (2.170 πρόσφυγες). Τα ίδια δε, αφορούν και το πέρασμα μέσω της διέλευσης της Μεσογείου (μην ξεχνάμε και το πρόσφατο ναυάγιο της Φολεγάνδρου στην Ελλάδα).
Η αναφορά της οργάνωσης πάει κι ένα βήμα παραπέρα (ευτυχώς). Γιατί καλοί οι αριθμοί αλλά δε δημιουργήθηκαν από μόνοι τους. Κι αν κάτι έχει αξία εδώ, είναι να γίνει η σωστή σύνδεση με την αιτία που προκάλεσε αυτό το αποτέλεσμα. Η αλυσίδα είναι μακρά, όμως το αμέσως επόμενο βήμα μετά την αναγνώριση των τόσων χιλιάδων θανάτων είναι ένα και βασικό: να επιβεβαιωθεί η άμεση σχέση τους με την πολιτική που ασκεί η ΕΕ στα σύνορά της.
Σε όλες τις χώρες πρώτης υποδοχής προσφύγων (Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα) οι συνοριακοί έλεγχοι έχουν γίνει ασφυκτικοί. Η ΕΕ έχει δώσει εντολή να λυσσάνε οι συνοριοφύλακές της και να μην αφήνουν περιθώρια. Κι οι τελευταίοι τηρούν την υπόσχεσή τους, δουλικά και απαρέγκλιτα. Οι επαναπροωθήσεις έγιναν τυπικό, σύνηθες φαινόμενο και οι σκληροί αποκλεισμοί ανθρώπων στη θάλασσα, χωρίς να τους παρέχεται προστασία και βοήθεια, δημιούργησαν μια κατάσταση που οδήγησε αναγκαστικά στη χρήση άλλων διόδων προσέγγισης ευρωπαϊκού εδάφους, πολύ πιο επικίνδυνων.
Ενας άνθρωπος που δεν έχει στον ήλιο μοίρα, που ζει χρόνια σε χώρες κατεστραμμένες, πλήρως λεηλατημένες και ξεσκισμένες από τους μεγάλους ιμπεριαλιστές (ευρωπαίους και όχι μόνο) θα ρισκάρει ό,τι έχει και δεν έχει με την ελπίδα να ζήσει λίγο καλύτερα. Και όπως δείχνουν κι οι αριθμοί, οι άνθρωποι αυτοί ρισκάρουν το μόνο που στην πραγματικότητα έχουν: την ίδια τους τη ζωή. Κι αυτό δεν μπορεί να είναι απλώς μια είδηση.