Τις τροπολογίες του υπουργείου Παιδείας για την υποχρεωτική παραμονή των εκπαιδευτικών στο σχολείο για 30 ώρες την εβδομάδα, που είναι και το πρώτο βήμα για την αύξηση του διδακτικού ωραρίου και τις συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων (άρθρα 245 και 246 του πολυνομοσχέδιου «Ρυθμίσεις για την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής και άλλες διατάξεις») υπερψήφισε η ΝΔ.
Χέρι-χέρι τα δυο μεγάλα κυβερνητικά κόμματα ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, παρά τις αντιπολιτευτικές κορόνες, σπεύδουν να ικανοποιήσουν τις υποδείξεις του ντόπιου και ξένου κεφαλαίου, που έχουν εκφραστεί από τον ΣΕΒ, τον ΟΟΣΑ και αποτελούν μνημονιακές δεσμεύσεις. Ο ΣΥΡΙΖΑ, με μπόλικη δακρύβρεχτη δημαγωγία (δε συμφωνούμε, αλλά υπογράφουμε μέτρα που δεν τα πιστεύουμε με το πιστόλι στον κρόταφο) και ακατάσχετη ψευδολογία (οι υποδείξεις του ΟΟΣΑ δεν είναι υποχρεωτικά εφαρμόσιμες, το 30ωρο δεν είναι καινούργιο αλλά επανάληψη των όσων αναφέρονται στο νόμο 1566/85), η δε ΝΔ χωρίς περιττή χρυσόσκονη, επειδή η πολιτική της ιστορία πιστοποιεί ότι αποτελεί το «καθαυτό» κόμμα του μεγάλου κεφαλαίου.
Την πρεμούρα να στηρίξει τις κατευθύνσεις των καπιταλιστών και των ιμπεριαλιστών δανειστών, η ΝΔ, την έχει αποδείξει πάμπολλες φορές και στα ζητήματα Παιδείας, όντας μάλιστα στην αντιπολίτευση.
Δεν πάει πολύς καιρός που η τομεάρχης Παιδείας της ΝΔ, Νίκη Κεραμέως, μιλώντας μπροστά σε επίλεκτα στελέχη απ’ όλο το φάσμα των μηχανισμών του καπιταλισμού, εγχώριου, ευρωπαϊκού και διεθνούς (υπουργούς, στελέχη των Βρυξελλών, του ΟΟΣΑ, τραπεζίτες, καθηγητάδες, κ.λπ), στο 2ο οικονομικό φόρουμ των Δελφών, αναφέρθηκε στο τρίπτυχο που αποτελεί και τη στρατηγική του κόμματος για την Παιδεία: «ελεύθερο σχολείο», «αυτόνομο πανεπιστήμιο», προσαρμοσμένο στις ανάγκες της αγοράς και ιδιωτικά πανεπιστήμια και στην Ελλάδα με κατάργηση του άρθρου 16 του Συντάγματος.
Το «ελεύθερο σχολείο» ή η «αυτονομία» της σχολικής μονάδας, που λέει με άλλα λόγια ο ΣΥΡΙΖΑ, αποτελούν δομικά στοιχεία της «αυτοαξιολόγησης» και παράγουν πανομοιότυπα αποτελέσματα: κατηγοριοποίηση των σχολείων ανάλογα με την κοινωνική προέλευση του μαθητικού πληθυσμού και την περιοχή στην οποία αυτά ανήκουν (τα «μαθητικά αποτελέσματα», η «αποτελεσματικότητα» διαχείρισης των οικονομικών πόρων από τους «δραστήριους» διευθυντές-μάνατζερ έχουν κυρίως ταξικό πρόσημο), εισδοχή των επιχειρήσεων και των κάθε λογής «χορηγών», συμπεριλαμβανομένης και της «τσέπης των γονιών», μέσα στο δημόσιο σχολείο, παρέμβαση των τοπικών παραγόντων και των επιχειρηματιών της κάθε περιοχής στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι, με το αζημίωτο.
Η «σύνδεση – της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης – με την αγορά εργασίας» ή με την «αναπτυξιακή πορεία της χώρας» (έκφραση που αναπαράγεται από το υπουργείο Παιδείας), υποβιβάζει την επιστημονική γνώση μόνο στις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες που απαιτούν οι σύγχρονες ανάγκες των καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Ο δε ισχυρισμός της Ν. Κεραμέως ότι έτσι μόνον θα χτυπηθεί το υψηλό ποσοστό της ανεργίας των νέων πτυχιούχων και η φυγή «λαμπρών μυαλών στο εξωτερικό» αποτελεί καπνό παραλλαγής για να καλυφθούν οι πραγματικές αιτίες: η πρόσδεση της Ελλάδας στο άρμα του παγκόσμιου καπιταλιστικού καταμερισμού της εργασίας, η σκληρή δημοσιονομική προσαρμογή στην οποία έχει καταδικάσει τη χώρα ο μνημονιακός βραχνάς και η ατέρμονη «κινεζοποίηση» της εργαζόμενης κοινωνίας.
Στην ατζέντα της ΝΔ υπάρχουν επίσης ως κεντρικά ζητούμενα:
♦ Ενας «νέος ακαδημαϊκός χάρτης», ένα νέο, δηλαδή, «σχέδιο Αθηνά» με συγχωνεύσεις-καταργήσεις Τμημάτων, Πανεπιστημίων και ΤΕΙ.
♦ Η «διαρκής τακτική αξιολόγηση των προγραμμάτων σπουδών, των διδασκόντων και των ιδρυμάτων, καθώς και πιστοποίηση από μια ισχυρή Ανεξάρτητη Αρχή».
♦ Η «ενίσχυση θεσμών, όπως τα Συμβούλια Ιδρύματος, ως απαραίτητο βήμα για να υπάρχει περισσότερη λογοδοσία».
♦ Οι «συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα στον τομέα των υποδομών».
Την πρόταση της ΝΔ για το δημόσιο σχολείο και τους δασκάλους του (αυτονομία της σχολικής μονάδας, αξιολόγηση σε όλα τα επίπεδα, διαφοροποιημένα προγράμματα, κατηγορίες σχολείων και εκπαιδευτικών ανάλογα με την «απόδοσή» τους, αποκέντρωση, εφαρμογή σύγχρονου management σχολικών μονάδων, ενίσχυση του ρόλου των στελεχών της εκπαίδευσης), φρόντισε να μας την παρουσιάσει αναλυτικά η τομεάρχης Παιδείας της ΝΔ και σε εσπερίδα με θέμα «Νέο Σχολείο – Νέα Διοίκηση: Αποκέντρωση, Συμμετοχή, Λογοδοσία, Αξιολόγηση» που διοργάνωσε η Πρωτοβουλία για Παιδεία και Ανάπτυξη (ΠΡΩ.ΠΑΙΔΕΙ.Α.).
Το όραμά του για την Παιδεία ξετύλιξε και ο ίδιος ο αρχηγός της ΝΔ, Κυριάκος Μητσοτάκης, πωρωμένος νεοφιλελεύθερος, με μαύρο παρελθόν ως υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης στη συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, όπου διέπρεψε με τις δεκάδες χιλιάδες διαθεσιμότητες δημοσίων υπαλλήλων, τις απολύσεις και τις συγχωνεύσεις – καταργήσεις δημόσιων υπηρεσιών. Μιλώντας στην Τεχνόπολη Θεσσαλονίκης, παρουσία στελεχών επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας, αναφέρθηκε στα «αυτόνομα και δημιουργικά σχολεία. Με ελευθερία στην οργάνωση, τη διαχείριση πόρων, την επιλογή διδακτικού προσωπικού», στην «αξιολόγηση παντού», σε «ένα πρότυπο σχολείο σε κάθε περιφερειακή ενότητα», στην «αξιολόγηση των Πανεπιστημίων από την Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας» και στο γεγονός ότι «μέρος της χρηματοδότησής τους θα εξαρτάται από την απόδοσή τους», στην καθαρή κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου, στην κατάργηση του άρθρου 16 του Συντάγματος και την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και στην Ελλάδα.
Την αγοραία αντίληψη της Παιδείας, την αντίληψη ότι αυτή αποτελεί ένα εμπορευματικό προϊόν, που αγοράζεται από τους «καταναλωτές» και όχι πανανθρώπινο μορφωτικό δικαίωμα, ο Μητσοτάκης περιέγραψε πολύ καλά με τη χαρακτηριστική τοποθέτησή του στο 10ο συνέδριο της ΝΔ: «Μία παιδεία βασισμένη στον υγιή ανταγωνισμό μεταξύ πολλαπλών επιλογών με γνώμονα πάντα την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών σκεπτόμενοι πρώτα από όλα, τους μαθητές, τους πραγματικούς πελάτες της παιδείας».
Οι καπιταλιστές υποδεικνύουν
Την ταύτιση απόψεων ΝΔ, καπιταλιστών, αλλά και με όσα πρεσβεύει και εφαρμόζει η συγκυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, αποδεικνύει και η Ειδική Εκθεση με τίτλο «Η έξοδος από την κρίση ξεκινάει από τα θρανία», που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΣΕΒ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών).
Ο ΣΕΒ θεωρεί ότι οι «παθογένειες» της δημόσιας εκπαίδευσης συνίστανται:
♦ «Στην κακή διαχείριση των ανθρώπινων πόρων, τη στιγμή που υπάρχει υπερεπάρκειά τους» (σ.σ. δηλαδή υπάρχει πληθώρα εκπαιδευτικού προσωπικού, που μπορεί να καλύψει τις ανάγκες χωρίς πρόσθετους διορισμούς, αρκεί να αυξηθεί το διδακτικό ωράριο, να γίνουν συγχωνεύσεις, να τροποποιηθούν τα εκπαιδευτικά προγράμματα με μείωση π.χ. των ωρών, να γίνει ενοποίηση ειδικοτήτων, κ.λπ.) επειδή επικρατεί «υπερβολικός συγκεντρωτισμός» από το υπουργείο Παιδείας στη διαμόρφωση του εκπαιδευτικού προγράμματος αλλά και στη διαχείριση των πόρων.
♦ Στην έλλειψη αποκέντρωσης.
♦ Στην έλλειψη εκείνων των δομών διοίκησης και αξιολόγησης που θα επιτρέψουν σε αυτή την αυτονομία να οδηγήσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Οι καπιταλιστές αφήνουν σαφή υπονοούμενα για τη δημόσια δαπάνη για τη μισθοδοσία των εκπαιδευτικών (χαρακτηρίζεται «γενναιόδωρη»), την οποία θεωρούν υψηλή, τον αριθμό των σχολικών αργιών, καθώς και για το διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών (προφανώς θέλουν να αυξηθεί), ενώ δημαγωγούν, όπως και όλοι οι καλοθελητές, με την αναλογία διδασκόντων προς μαθητές, την οποία θεωρούν «ευνοϊκή», βγάζοντας το μέσο όρο ανάμεσα σε αυτή που ισχύει στις απομακρυσμένες περιοχές και τα νησιά και αυτή των μεγάλων αστικών κέντρων με τα πολυπληθή τμήματα.
Από την πρόταση των βιομηχάνων δε θα μπορούσε να λείψει και η κατάργηση του άρθρου 16 του Συντάγματος, που αποτελεί «καρφί» στα μάτια όλου του εσμού του νεοφιλελευθερισμού και των καπιταλιστών.
Γιούλα Γκεσούλη
