Δυο σωληνουργοί, ο 60χρονος Δημήτρης Φαμπιόλης και ο 23χρονος Βασίλης Ηρακλέους είναι οι νέοι νεκροί της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος. Βρήκαν τραγικό θάνατο σε μια από τις δεξαμενές του γκαζάδικου «Ailsa Craig», ιδιοκτησίας Φραγκίστα (με παναμέζικη σημαία).
Ξεχείλισε και πάλι η οργή στη Ζώνη. Γεμάτα δάκρυα τα σκληρά πρόσωπα των εργατών, πύρινες οι κουβέντες, γενική η συμμετοχή στην καθιερωμένη 24ωρη απεργία της επόμενης μέρας. 15 νεκροί από το 2000, έλεγαν, χώρια οι τραυματίες. Και απαριθμούσαν περιστατικά πρόσφατα, που ζωές γλίτωσαν από τύχη. Οπως από τύχη γλίτωσαν την περασμένη Δευτέρα οι περίπου 100 εργάτες της Ζώνης και ναυτεργάτες που δούλευαν πάνω στο γκαζάδικο την ώρα της έκρηξης.
Ολοι στη Ζώνη αναλογίζονταν με δέος ότι αύριο μπορεί να είναι η δική τους σειρά. Πόσες φορές, όμως, δεν έχουν κάνει τις ίδιες σκέψεις; Ακόμη και οι πιο νέοι απ’ αυτούς έχουν ξαναδεί συναδέλφους τους να πέφτουν νεκροί. Εχουν ξανααισθανθεί τα ίδια συναισθήματα. Ολα, όμως, δείχνουν να ακολουθούν τον ίδιο κύκλο: έγκλημα – οργή – 24ωρη απεργία – επιστροφή στην ίδια καθημερινότητα, μέχρι το επόμενο έγκλημα. Με ρώσικη ρουλέτα μοιάζει το μεροκάματο στη Ζώνη. Η ανεργία που για χρόνια μάστιζε τον κλάδο βραχνάς. Η σχετική ανάκαμψη των τελευταίων χρόνων δεν οδήγησε σε βελτίωση των εργασιακών συνθηκών. Αντίθετα, αυτές έγιναν πιο άγριες. Εκεί ισχύει ο νόμος των εφοπλιστών και των μεγαλοεργολάβων: για να υπάρχει δουλειά στο Πέραμα, αυτή θα πρέπει να γίνεται γρήγορα και φτηνά.
Τι σημαίνει γρήγορα και φτηνά; Σημαίνει εντατικοποίηση της δουλειάς, αγνόηση βασικών κανόνων ασφάλειας που απαιτούν δαπάνη και χρόνο (ως γνωστόν, στη ναυτιλία ο χρόνος είναι χρήμα και πολύ μάλιστα), όπως είναι ο καθαρισμός και ο συνεχής έλεγχος των χώρων όπου γίνονται εργασίες, και απουσία εργαλείων και μέτρων ασφάλειας από τους εργολάβους που παίρνουν τις δουλειές. Ολα τούτα φάνηκαν καθαρά στο νέο έγκλημα.
Το πιστοποιητικό απαλλαγής που είχε το «Ailsa Craig» επέτρεπε μόνο εργασίες καθαρισμού. Και όμως, στη «γκαζωμένη» δεξαμενή στάλθηκαν σωληνουργοί, που πραγματοποιούν μεταλλουργικές εργασίες που παράγουν σπινθήρες. Ακόμα και η μπαλαντέζα που είχαν μαζί τους για να βλέπουν δεν ήταν αντιεκρηκτικού τύπου, αλλά μια κοινή μπαλαντέζα, που μάλιστα τα καλώδιά της ήταν γυμνά, όπως αποδείχτηκε. Ακόμα και από τη μπαλαντέζα θα μπορούσε να προκληθεί η έκρηξη. Μπορείς, μετά από αυτά, να μη μιλήσεις για έγκλημα; Μπορείς να μιλάς για «ατύχημα», όπως έκαναν η κυβέρνηση, τα αστικά ΜΜΕ και η πουλημένη ΓΣΕΕ;
Αλλά και όσα συνέβησαν μετά την έκρηξη και τη φωτιά στη δεξαμενή αποκαλύπτουν ένα άλλο έγκλημα. Αυτό της απουσίας μηχανισμού αντιμετώπισης τέτοιων περιστατικών. Το γκαζάδικο δεν διέθετε μέσα πυρόσβεσης. Οι πυροσβέστες που έφτασαν ούτε εκπαιδευμένοι για τέτοια επέμβαση ήταν (είναι χαρακτηριστικό πως τον ένα νεκρό ανέσυρε από τη δεξαμενή συνάδελφός του που κατάφερε να κατέβει), ούτε τα απαραίτητα μέσα διέθεταν! Περίπου 20 μπουκάλες οξυγόνου έφεραν για να μπορέσουν να βοηθήσουν τουλάχιστον τον δεύτερο εργάτη, που επί μισή ώρα επικοινωνούσε μαζί τους και έδινε μάχη για να κρατηθεί στη ζωή. Μόνο 3 απ’ αυτές ήταν γεμάτες! Αλλά κι αυτές τελικά δεν λειτούργησαν. Ετσι, έσβησε ο άνθρωπος χωρίς πυροσβέστες και συνάδελφοί του να μπορούν να τον προσεγγίσουν και να τον βοηθήσουν να κερδίσει τη μάχη.
Στη διάρκεια αυτής της άνισης μάχης αποκαλύφτηκε και το απόλυτο χάος. Ουδείς ήξερε πόσοι δούλευαν μέσα στη δεξαμενή. Μέχρι και το μεσημέρι (η έκρηξη έγινε στις 10:30 το πρωί) ουδείς ήξερε πόσοι είναι οι νεκροί. Τον δεύτερο νεκρό κατάφεραν να τον εντοπίσουν γύρω στις 7 το απόγευμα, ενώ μέχρι αργά το βράδυ δεν μπορούσαν να τον ανασύρουν.
Εφοπλιστές και εργολάβοι έχουν λόγους να θέλουν αυτό το εγκληματικό χάος στη Ζώνη. Αυτό το χάος, αυτή η απόλυτη ασυδοσία είναι προϋπόθεση για την αύξηση των κερδών τους. Οι κυβερνήσεις, όμως, τι κάνουν; Αναγκάστηκε κάποτε το ΠΑΣΟΚ να ψηφίσει το νόμο για το Μητρώο Επιχειρήσεων, αλλά τον άφησε ανενεργό, μέχρι που ήρθε η ΝΔ τον περασμένο Μάρτη και τον κατήργησε, για να ψηφίσει άλλο, σύμφωνο με τις απαιτήσεις των εργολάβων. Οσο για τις Μικτές Επιτροπές Ελέγχου, λειτουργούν περισσότερο στα χαρτιά, με ευθύνη και της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας της Ζώνης, που ανέχεται αυτή την κατάσταση.