Εκατομμύρια άνθρωποι, ιδιαίτερα παιδιά, κινδυνεύουν σοβαρά να αρρωστήσουν από τη χρήση μολυσμένου νερού και την ανυπαρξία βασικών υποδομών αποχέτευσης, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού στα τέλη Νοέμβρη, η οποία χαρακτηρίζει την κατάσταση που επικρατεί ως μια από τις χειρότερες ανθρωπιστικές καταστροφές στον κόσμο. Περισσότερο από το 40% των νοικοκυριών στο Ιράκ δεν έχουν τρεχούμενο νερό και χρησιμοποιούν ως επί το πλείστον νερό από ποτάμια και πηγάδια που είναι μολυσμένα. Το περισσότερο νερό της χώρας προέρχεται από τους δύο μεγαλύτερους ποταμούς, τον Τίγρη και τον Ευφράτη, που είναι πολύ μολυσμένοι από οικιακά απόβλητα και σκουπίδια, αφού μόνο στη Βαγδάτη τα δύο τρίτα περίπου των υπονόμων χύνονται, χωρίς επεξεργασία, στους δυο αυτούς ποταμούς.
Ομως ακόμη και όπου υπάρχει και λειτουργεί δίκτυο τρεχούμενου νερού, τα πράγματα δεν είναι πολύ διαφορερικά. Στη Βαγδάτη και σε άλλες περιοχές όπου λειτουργούν εργοστάσια καθαρισμού του νερού, χρησιμοποιούνται συχνά ακατάλληλες και αναποτελεσματικές μέθοδοι, γι’ αυτό πολλές φορές το νερό της βρύσης μυρίζει άσχημα. Ομως ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η μόλυνση του νερού όταν φύγει από τις εγκαταστάσεις καθαρισμού. Το δίκτυο ύδρευσης της χώρας είτε έχει υποστεί καταστροφές κατά τη διάρκεια του πολέμου είτε έχει μείνει για χρόνια χωρίς συντήρηση, με αποτέλεσμα το νερό να μολύνεται από τα οικιακά απόβλητα που πλημμυρίζουν τους δρόμους στις φτωχότερες συνοικίες της Βαγδάτης και στην υπόλοιπη χώρα όπου δεν υπάρχει δίκτυο αποχέτευσης.
Η κατάσταση αυτή προκάλεσε έκρηξη των κρουσμάτων της χολέρας και του τύφου το περασμένο καλοκαίρι, ιδιαίτερα στις επαρχίες της Βαγδάτης και της Μπαμπίλ, ενώ η διάρροια είναι από τις κύριες αιτίες ασθενειών και παιδικής θνησιμότητας στο Ιράκ. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, παρατηρείται γρήγορη εξάπλωση της χολέρας. Μέχρι τις 29 Οκτωβρίου, είχαν επιβεβαιωθεί 644 περιστατικά χολέρας και 62 ακόμη ερευνώνται, ενώ μέχρι τις 20 Οκτωβρίου τα επιβεβαιωμένα περιστατικά ήταν 531, παρουσιάστηκαν δηλαδή 113 νέα περιστατικά μέσα σε εννιά μόλις μέρες. Τα περισσότερα, 255 συνολικά, έχουν εμφανιστεί στην επαρχία Μπαμπίλ, που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του σιιτικού «Ανώτατου Ισλαμικού Ιρακινού Συμβουλίου», αξιωματούχοι του οποίου κατηγορούνται ότι εισήγαγαν από το Ιράκ ληγμένο χλώριο.