Οσοι πήραν μέρος στην αθηναϊκή απεργιακή συγκέντρωση της 20ής Μάη διαπίστωσαν ένα διαφορετικό κλίμα σε σχέση με την προηγούμενη απεργία. Ο κόσμος ήταν και πάλι πολύς, σε καμιά περίπτωση όμως δεν έφτανε την πλημμύρα της 5ης Μάη. Σ’ αυτό έβαλε σίγουρα το χεράκι της και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, που αποφάσισε 24ωρη απεργία και όχι στάση εργασίας στα ΜΜΕ, με αποτέλεσμα αρκετός κόσμος να εμποδιστεί να κατέβει.
Το σημαντικότερο, όμως, ήταν το κλίμα. Σημαντικά πεσμένο σε σχέση με την προηγούμενη κινητοποίηση. Εβλεπες ανθρώπους με σφιγμένα χαρακτηριστικά, όχι όμως με την οργή να ξεχειλίζει. Ανθρώπους σκεφτικούς, απορημένους, κουρασμένους. Και σ’ αυτό έβαλε επίσης το χεράκι της η συνδικαλιστική γραφειοκρατία. Οι εργαζόμενοι όχι μόνο δεν έχουν καμιά ενημέρωση για το τι ακριβώς φέρνει η νέα ασφαλιστική μεταρρύθμιση, αλλά αντίθετα είναι παραπληροφορημένοι, ότι δήθεν γίνονται κάποιες ακόμη αντιασφαλιστικές αλλαγές, όπως π.χ. με το νόμο Πετραλιά. Η κυβερνητική προπαγάνδα έχει μείνει αναπάντητη, ενώ τα ΜΜΕ την αβαντάρουν.
Από την άλλη, είναι η τακτική. Από την αρχή της χρονιάς έχουν γίνει τόσες 24ωρες απεργίες όσες δεν είχαν γίνει την προηγούμενη πενταετία. Τα κυβερνητικά «πακέτα», όμως, ψηφίζονται και εφαρμόζονται. Οι εργαζόμενοι μετατρέπονται απλά σ’ ένα πλήθος που διαμαρτύρεται και καταγράφει τη διαφωνία του. Εχει ήδη εμφιλοχωρήσει στη συνείδησή τους η λογική της ήττας. Εχοντας βγει από μια μακρόχρονη αδράνεια, αισθάνονται και πάλι ότι οι αγώνες τους είναι αναποτελεσματικοί.
Αν αυτό συνδυαστεί με την πίεση που εξ αντικειμένου ασκεί η κρίση, με την ανεργία που φουντώνει και με την καπιταλιστική τρομοκρατία στους χώρους δουλειάς, δεν είναι δύσκολο να ερμηνεύσουμε το πεσμένο κλίμα της 20ής Μάη. Βρισκόμαστε σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, μέσα από την εκτονωτική τακτική της (με μοναδική ευκολία κηρύσσει 24ωρες απεργίες, αλλά χωρίς κανένα σχέδιο κλιμάκωσης, καμιά προοπτική), θέλει να στείλει τον κόσμο στα σπίτια του. Απογοητευμένο, υποταγμένο, φοβισμένο, κλεισμένο στο ατομικό του καβούκι.
Ενα από τα στοιχήματα της περιόδου, λοιπόν, είναι να μην επικρατήσει ο φόβος. Κι αυτό δε γίνεται με συνθήματα και αγωνιστικές εκκλήσεις. Η κατάσταση είναι τέτοια που θα βγάζει συνεχώς τους εργαζόμενους και τους νέους στο δρόμο. Οταν οι άνθρωποι που κατεβαίνουν στο δρόμο δεν είναι βαθιά ενημερωμένοι, όταν δε μπορούν να κρίνουν, τότε εκχωρούν την ιδεολογική ηγεμονία σε εκείνους που κατέχουν τα θεσμικά πόστα. Αν, λοιπόν, θέλουμε να μην επικρατήσει ο φόβος, πρέπει να αφήσουμε τα συνθήματα και να στρωθούμε στη δουλειά της ζύμωσης.