Σφιχτός θα είναι και φέτος ο προϋπολογισμός του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης με αποτέλεσμα να παραπέμπονται και πάλι στις ελληνικές καλένδες οι διορισμοί νοσηλευτών και γιατρών, παρά το γεγονός, ότι υπάρχουν δεσμεύσεις από την προηγούμενη κυβέρνηση της ΝΔ και την τωρινή του ΠΑΣΟΚ για την πρόσληψη χιλιάδων νοσηλευτών και γιατρών, ενώ το επόμενο διάστημα θα απολυθούν 6.000 νοσηλευτές που είχαν προσληφθεί με το μεσαιωνικό καθεστώς των stage.
Στον προϋπολογισμό του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης προβλέπονται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό του 2010 (Κεντρικές Υπηρεσίες) 6.078.800.000 ευρώ, ενώ το 2008 προβλέπονταν 5.390.362.000 και το 2009 5.736.737.000 ευρώ. Οι ποσοστιαίες αυξήσεις ήταν 6,42% για το 2009 προς 2008 και 5,96% για το 2010 προς 2009. Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι ακόμη και σε επίπεδο αναγραφής των δαπανών το ποσοστό αύξησής τους θα είναι μικρότερο σε σχέση μ’ αυτό του 2009. Περιοριζόμαστε μόνο σ’ αυτόν τον προϋπολογισμό και δεν αναφερόμαστε καθόλου στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, όπως και στους προϋπολογισμούς των Νομαρχιών και των Περιφερειών, γιατί σ’ αυτούς δεν προβλέπονται δαπάνες για προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών.
Στον Κωδικό 210 των Ειδικών Φορέων εγγράφονται οι δαπάνες υγείας. Στον προϋπολογισμό του 2009 είχαν γραφεί μεν 4.757.490.000 ευρώ, αλλά στον προϋπολογισμό του 2010 αναφέρεται ότι με εκτίμηση που έγινε στις 30 Σεπτέμβρη του 2009 θα δαπανηθούν μέχρι το τέλος του 2009 4.636.397 ευρώ. Δηλαδή θα δαπανηθούν 121 εκατ. ευρώ λιγότερα από τα προϋπολογισθέντα. Ποιος μπορεί να αποκλείσει ότι δεν θα συμβεί το ίδιο και το 2010;
Με ονομαστική αύξηση του κρατικού προϋπολογισμού το 2009 6,42% δεν έγιναν προσλήψεις. Ο πρώην υπουργός Υγείας Δ. Αβραμόπουλος είχε υπογράψει την 1.12.2008, κλαδική συμφωνία με την Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ), βασικός όρος της οποίας ήταν να προσληφθούν 2.000 γιατροί μέχρι την 1.7.2009 και 2.500 το 2010. Η συμφωνία είχε υπογραφεί πολύ αργότερα από την ημέρα που δόθηκε στη δημοσιότητα το σχέδιο του προϋπολογισμού και έτσι τα σχετικά κονδύλια δεν είχαν εγγραφεί στον Κρατικό Προϋπολογισμό. Επειδή ούτε η πολιτική βούληση για προσλήψεις γιατρών στα νοσοκομεία του ΕΣΥ υπήρχε, ήταν επόμενο να μην αυξηθούν οι δαπάνες που είχαν εγγραφεί στον προϋπολογισμό του υπουργείου Υγείας. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι με αύξηση των δαπανών του προϋπολογισμού του υπουργείου Υγείας μικρότερη απ’ αυτή του 2009, οι ανακοινωθείσες προσλήψεις 3.000 νοσηλευτών θα παραπεμφθούν στις ελληνικές καλένδες. Θα αποδειχτούν ένα εύηχο προπαγανδιστικό κόλπο.
Πέρα απ’ αυτήν την κατά κάποιο τρόπο αξιωματική προσέγγιση του φλέγοντος ζητήματος των προσλήψεων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, που βασίζεται στη συγκριτική και διαχρονική προσέγγιση των δαπανών υγείας, υπάρχει και η προσέγγιση που βασίζεται στα επιμέρους στοιχεία του προϋπολογισμού.
Στον Κωδικό 210, που αφορά τις δαπάνες υγείας, υπάρχουν δύο επιμέρους Κωδικοί, οι 0211 και 0271 στους οποίους εγγράφονται οι βασικοί μισθοί των νοσηλευτών και των γιατρών που εργάζονται στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Στον προϋπολογισμό του 2009 είχαν εγγραφεί τα κονδύλια για το σύνολο των βασικών μισθών, που ανέρχονταν σε 1.817.160.000 ευρώ, ενώ σύμφωνα με εκτίμηση της 30.9.2009 θα ανέλθουν τελικά σε 1.818.057.332 ευρώ. Στον προϋπολογισμό του 2010 γράφηκαν 1.786.850.000 ευρώ, δηλαδή δαπάνη μικρότερη κατά 30.310.000 ευρώ.
Το συμπέρασμα είναι εύκολο. Στον προϋπολογισμό του 2010 δεν γράφηκαν κονδύλια για την πρόσληψη των 2.000 γιατρών και των 3.000 νοσηλευτών για τα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Εκτός κι αν η κυβέρνηση και τα παπαγαλάκια της ισχυριστούν, ότι οι 2.000 γιατροί και οι 3.000 νοσηλευτές θα προσληφθούν, γιατί θα έχουμε αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδότησης και εξ αυτών θα έχουμε την εξοικονόμηση των απαραίτητων κονδυλίων. Καταρχάς, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ποτέ δεν ισχυρίστηκε ότι θα εξοικονομηθούν πόροι από τις συνταξιοδοτήσεις γιατρών και νοσηλευτών, των οποίων τα κενά θα καλυφθούν. Δεύτερον υπάρχουν χιλιάδες οργανικά κενά, γιατρών και νοσηλευτών, πέραν αυτών που θα δημιουργηθούν μετά τις αποχωρήσεις, λόγω συνταξιοδότησης και λόγω της απόλυσης των 6.000 νοσηλευτών που είχαν προσληφθεί με το μεσαιωνικό καθεστώς των stage. Γι’ αυτά τα κενά δεν υπάρχει, όπως προαναφέραμε, καμία πρόβλεψη εγγραφής των αναγκαίων πόρων στον προϋπολογισμό του 2010.
Τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη γνωρίζουν από τα μέσα, ότι οι προσλήψεις μονίμων γιατρών και νοσηλευτών στα νοσοκομεία του ΕΣΥ έχουν παραπεμφθεί στις ελληνικές καλένδες. Γι’ αυτό έχουμε παλινωδίες πάνω σ’ αυτό το φλέγον ζήτημα, τόσο στα επίσημα κείμενα της κυβέρνησης όσο και στις απαντήσεις που δίνει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, είτε αυτοτελώς είτε όταν ερωτάται στη βουλή από βουλευτές της αντιπολίτευσης.
Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού η κυβέρνηση είχε «δεσμευτεί» για την πρόσληψη μόνο 3.000 νοσηλευτών. Στην Εισηγητική Εκθεση του προϋπολογισμού (σελίδα 79) διαβάζουμε άλλη εκδοχή που μιλά για «την πρόσληψη 2.000 γιατρών ΕΣΥ και επιπλέον 3.000 νοσηλευτών για τις ανάγκες των νοσηλευτικών ιδρυμάτων».
Στις 5 Νοέμβρη, η υπουργός Υγείας Μ. Ξενογιαννακοπούλου απάντησε σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Τ. Κουράκη. Ανάμεσα στ’ άλλα ρωτήθηκε από τον βουλευτή, «εάν θα προχωρήσει άμεσα στην προκήρυξη των δύο χιλιάδων γιατρών και στη διαδικασία για κατανομή των υπολοίπων δυόμισι χιλιάδων στο επόμενο έτος». Η υπουργός στην αρχή απάντησε ότι «πρώτα απ’ όλα, εγκρίθηκε και βρίσκεται σε εξέλιξη η προκήρυξη για τις εξακόσιες εβδομήντα μία κενές οργανικές θέσεις ιατρικού προσωπικού… Δεύτερον ζητήσαμε την επιτάχυνση και ολοκλήρωση της επεξεργασίας για τη σύσταση επιπλέον χιλίων τριακοσίων είκοσι εννέα θέσεων κι’ έτσι να συμπληρωθεί ο αριθμός των δύο χιλιάδων» και κατέληξε λέγοντας: «Πρέπει βέβαια, εδώ να κάνω μία επισήμανση διότι δυστυχώς τα στοιχεία που έχουμε από τις υπηρεσίες μας και από τα νοσοκομεία για τα πραγματικά κενά και τις ανάγκες δεν είναι ακόμα σ’ ένα επίπεδο που θα επιθυμούσαμε. Κάνουμε, λοιπόν, και μία προσπάθεια σωστής απεικόνισης των αναγκών».
Η υπουργός λέει στην ουσία, εμμέσως πλην σαφώς, ότι και αυτή έκανε τις ίδιες ενέργειες του προκατόχου της, όσον αφορά τους 2.000 γιατρούς, που δεν σηματοδοτούν έναρξη της προκήρυξης του διαγωνισμού για την πρόσληψη των 2.000, αλλά προκαταρκτικές ενέργειες. Για να δικαιολογηθεί δε γι’ αυτό το τρενάρισμα της προκήρυξης, ισχυρίζεται ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για τα πραγματικά κενά στα νοσοκομεία και ότι προσπαθούν να βρουν στοιχεία για τις πραγματικές ανάγκες σε ιατρικό προσωπικό στα νοσοκομεία. Η απάντηση αυτή είναι όλα τα λεφτά. Είναι το ιδεολογικό άλλοθι της κυβέρνησης, με το οποίο προσπαθεί να δικαιολογήσει το τρενάρισμα του διαγωνισμού και την ειλημμένη απόφασή της να μην κάνει προσλήψεις μονίμων γιατρών και νοσηλευτών το 2010.
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού, το 2009 θα δαπανηθούν 410 εκατ. ευρώ για τις εφημερίες, ενώ είχαν προϋπολογιστεί 350 εκατ. Στον προϋπολογισμό του 2010 γίνεται οικονομία σε βάρος του συστήματος εφημερίας των νοσοκομείων και γράφονται 395 εκατ. ευρώ, κονδύλι κατά 15 εκατ. μικρότερο από πέρσι!
Πολύ σφιχτή εμφανίζεται η κυβέρνηση και στην χρηματοδότηση που δίνεται στον ΟΚΑΝΑ, το ΚΕΘΕΑ και τους φορείς ψυχικής υγείας, συνεχίζοντας την πολιτική λιτότητας της κυβέρνησης της ΝΔ. Το 2009 για τον ΟΚΑΝΑ είχαν γραφεί 32 εκατ. ευρώ και δόθηκαν 36, ενώ το 2010 θα δώσει μόνο 27 εκατ. ευρώ. Στο ΚΕΘΕΑ κρατάει παγωμένους τους πόρους που γράφονται στον κρατικό προϋπολογισμό. Τέλος, μειώνει τις ήδη χαμηλές επιδοτήσεις στους φορείς που ασχολούνται με την ψυχική υγεία.