Φανταστείτε έναν ασφαλισμένο που παθαίνει μια ίωση και ο γιατρός του του λέει ότι δεν μπορεί να τον εξετάσει δωρεάν, γιατί έχει ήδη καλύψει τον αριθμό των επισκέψεων που δικαιούται να κάνει. Παίρνει τους δρόμους να βρει γιατρούς που έχουν ακόμη «καβάτζα» επισκέψεων, όμως ο πρώτος που βρίσκει του λέει πως ναι μεν μπορεί να τον εξετάσει δωρεάν, δεν μπορεί όμως να του γράψει τα φάρμακα, γιατί έχει ξεπεράσει το πλαφόν του 80% της περσινής του συνταγογράφησης. Ο άνθρωπος ψήνεται από τον πυρετό και δεν έχει κουράγιο να βγει πάλι στη γύρα. Παίρνει τη συνταγή, πληρώνει τα φάρμακα από την τσέπη του και φεύγει για το σπίτι του βρίζοντας τον Μπουμπούκο, τον Σαμαρά, τον Βενιζέλο κι όποιον άλλο του έρχεται πρόχειρα στο νου.
Αυτή είναι μια διαμορφωμένη κατάσταση, τη στιγμή που το νομοσχέδιο για το ΠΕΔΥ (Πρωτοβάθμιο Ενιαίο Δίκτυο Υγείας) γίνεται νόμος του κράτους και ο ΕΟΠΥΥ μετατρέπεται σε ασφαλιστική εταιρία, που θα μαζεύει τις ασφαλιστικές εισφορές του Κλάδου Υγείας και θα αγοράζει υπηρεσίες από το δημόσιο τομέα (από την «παράγκα» του ΠΕΔΥ) και κυρίως από τον ιδιωτικό τομέα.
Εκτός από το κόλπο με το πλαφόν στον μηνιαίο αριθμό εξετάσεων ανά γιατρό και το πλαφόν του 80% στη συνταγογράφηση, που αναγκάζει ασθενείς να πληρώνουν από την τσέπη τους είτε το γιατρό, είτε τα φάρμακα, είτε και τα δύο, η «ποιότητα» του νέου συστήματος πρωτοβάθμιας υγείας φάνηκε από τις πρώτες κιόλας μέρες του με το κλείσιμο των περίπου 50 σημείων διάθεσης των λεγόμενων φαρμάκων υψηλού κόστους, που λειτουργούσαν σε όλη τη χώρα στελεχωμένα με νοσηλευτικό ή παραϊατρικό προσωπικό του ΕΟΠΥΥ. Το προσωπικό τέθηκε σε διαθεσιμότητα και οι ασθενείς θα πρέπει να αναζητήσουν ένα από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ (που δεν έκλεισαν), ταξιδεύοντας δεκάδες χιλιόμετρα μακριά για να πάρουν τα φάρμακά τους. Περιττεύει να πούμε ότι οι ασθενείς αυτοί δεν πάσχουν από εποχιακές ιώσεις, αλλά από σοβαρές ασθένειες.
Υποτίθεται ότι η ταλαιπωρία τους θα κρατήσει μόνο ένα μήνα, μέχρι να συγκροτηθούν οι περιφερει-ακές διευθύνσεις του ΕΟΠΥΥ. Πιστεύει κανείς ότι σ’ ένα μήνα θα μπει τάξη σ’ αυτό το σκόπιμο μπάχαλο;
Αναφέραμε αυτά τα παραδείγματα που δείχνουν καθαρά δυο πράγματα. Πρώτο, ότι στόχος όλων των αλλαγών στο σύστημα της πρωτοβάθμιας υγείας είναι η απαλλαγή του κράτους από δαπάνες, τις οποίες θα αναγκάζεται να πληρώνει από τις τσέπες του ο ασφαλισμένος. Δεύτερο, ότι το ΠΕΔΥ θα παραμείνει για πολύ καιρό ένα τεράστιο μπάχαλο (σε προηγούμενο φύλλο αποκαλύψαμε ότι για τη λειτουργία του απαιτούνται τουλάχιστον 25 υπουργικές και κοινές υπουργικές αποφάσεις, που θα ρυθμίζουν κάθε λειτουργική, στελεχιακή, τιμολογιακή και άλλη λεπτομέρεια), ώστε ο ιδιωτικός καπιταλιστικός τομέας να μαζέψει «όλο το χαρτί» και να διαμορφωθεί μια κατάσταση που θα βολεύει το κράτος να κλείσει και να συγχωνεύσει Κέντρα Υγείας, πάντα με επίκληση των «οικονομιών κλίμακας». Στα γραφεία των καπιταλιστών του χώρου άνοιξαν σαμπάνιες, ενώ οι πιο μικροί ψιθυρίζουν γκρινιάζοντας, ότι οι μεγάλες «δουλειές» έχουν ήδη δοθεί στα «βαριά ονόματα».
Θέλετε ένα ακόμη παράδειγμα για το colpo grosso υπέρ των ιδιωτών καπιταλιστών; Οπως είναι γνωστό, ο ΕΟΠΥΥ καθυστερεί πάρα πολύ να πληρώσει τους ιδιώτες γιατρούς με τους οποίους συνεργάζεται. Τώρα, ο Μπουμπούκος τους λέει να συνεργαστούν με ιδιωτικές ελεγκτικές εταιρίες (τις οποίες θα πληρώσουν οι ίδιοι), για να κάνουν εκκαθάριση των λογαριασμών τους. Πού θα ανατρέξουν οι ιδιωτικές εταιρίες; Στα στοιχεία που τηρού-σαν οι εργαζόμενοι του ΕΟΠΥΥ, οι οποίοι έχουν μπει σε διαθεσιμότητα. Την έτοιμη δουλειά των εργαζόμενων θα χρησιμοποιήσουν. Ποιος είναι ο στόχος; Να μπουν στα κτίρια και τις υποδομές (δίκτυα υπολογιστών) του ΕΟΠΥΥ ιδιωτικές εταιρίες, να χρησιμοποιούν εργαζόμενους με εξευτελιστική αμοιβή και ένα κομμάτι διοικητικών υπαλλήλων του ΕΟΠΥΥ να περάσει από τη διαθεσιμότητα στην απόλυση.
Χωρίς κανένα πρόβλημα, ο κυβερνητικός λόχος ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, με την προσθήκη και των Λοβέρδου-Αηδόνη ψήφισε και κατ’ άρθρο το νομοσχέδιο για την Υγεία και έτσι ο ΕΟΠΥΥ είναι πια μια ασφαλιστική εταιρία, χωρίς δικούς του γιατρούς και εργαστήρια, που θα αγοράζει υπηρεσίες. Ηδη, όλο το προσωπικό του (8.500 εργαζόμενοι) έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα, η οποία υποτίθεται ότι θα κρατήσει ένα μήνα. Στη διάρκεια αυτού του μήνα η κυβέρνηση υπολογίζει να «ξεφορτωθεί» περίπου 3.000 γιατρούς, οι οποίοι θα επιλέξουν να κρατήσουν τα ιδιωτικά τους ιατρεία και να συμβληθούν με σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ. Και τι θα γίνει αν το σύνολο των γιατρών δηλώσει ένταξη στο ΠΕΔΥ, χωρίς να κλείσει τα ιατρεία, και ταυτόχρονα αρχίσει τις δικαστικές προσφυγές, όπως τους συμβουλεύουν οι σύλλογοί τους; Ο ένας μήνας θα γίνει δύο, τρεις, περισσότεροι και σ’ αυτό το διάστημα θα λειτουργεί μόνο ο ιδιωτικός τομέας.
Για να λειτουργήσει το περιβόητο ΠΕΔΥ, με τις 25 ΥΑ και ΚΥΑ, θα χρειαστεί πάνω από δύο χρόνια. Θα ξεπεράσει δηλαδή τον ορίζοντα αυτής της κυβέρνησης. Τι θα υπάρχει στο μεταξύ; Ενα απέραντο μπάχαλο με τον ιδιωτικό τομέα υγείας να είναι ο μόνος που λειτουργεί. Ο ΕΟΠΥΥ, όμως, έχει έσοδα διαρκώς συρρικνούμενα (λόγω ανεργίας και εισφοροδιαφυγής-εισφοροκλοπής). Σύντομα, λοιπόν, με βάση τη λογική των κλειστών προϋπολογισμών, ο ασφαλισμένος (που κάποτε ήξερε ότι έχει στοιχειώδη κάλυψη υγείας) θα παίρνει ένα «κουπόνι» ιατρικών καλύψεων. Το παραπάνω κόστος, είτε πρόκειται για γιατρούς, είτε για εξετάσεις, είτε για φάρμακα, θα το πληρώνει από την τσέπη του.