Η εταιρία αναλύσεων Stratfor θεωρείται ένα από τα πιο έγκυρα think tanks, όχι μόνο στις ΗΠΑ αλλά παγκοσμίως. Προ δύο εβδομάδων έδωσε στη δημοσιότητα την ανάλυσή της για τις προοπτικές του παγκόσμιου καπιταλισμού, όπως διαγράφονται σήμερα.
Σύμφωνα με το Stratfor, οι Ευρωπαίοι ακόμα δεν έχουν γνωρίσει την κορύφωση της κρίσης, καθώς διάγουν ακόμα την αρχική της φάση. Το δεύτερο τρίμηνο του 2009 θ’ αρχίσουν να «αισθάνονται» τις πρώτες βαριές επιπτώσεις, οι οποίες θα γίνουν βαρύτερες μέχρι το τέλος του χρόνου.
Χώρα κλειδί, σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, είναι η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία στην ΕΕ, η πορεία της οποίας επηρεάζει το σύνολο των οικονομιών της περιοχής. Ετσι, τα προβλήματα που ήδη αντιμετωπίζει η Γερμανία θα γίνουν σύντομα προβλήματα όλης της ΕΕ, ενώ ιδιαίτερα οι χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, της Βαλτικής και των Βαλκανίων δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν χωρίς προσφυγή στο ΔΝΤ. Ιδιαίτερο πρόβλημα για τις χώρες της Ευρωζώνης είναι το Σύμφωνο Σταθερότητας, που απαιτεί διατήρηση του ελλείμματος στο 3%, εμποδίζοντας έτσι τα κράτη-μέλη να έχουν την πολυτέλεια να απλώσουν σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα τα σκληρά δημοσιονομικά μέτρα.
Γι’ αυτό και το Stratfor θεωρεί ότι η Ευρώπη βρίσκεται προ των πυλών ευρείας κοινωνικής αναταραχής. Θεωρεί δε ως πρώιμα δείγματα αυτής της αναταραχής όσα έγιναν στη διάρκεια του χειμώνα στην Ελλάδα, την Ισλανδία, την Ουγγαρία και τη Λιθουανία. Το αμερικάνικο think tank εκτιμά ότι το σκηνικό της κοινωνικής αναταραχής θα επεκτείνεται, καθώς η οικονομική κρίση θα βαθαίνει και οι κυβερνήσεις θα είναι αναγκασμένες να παίρνουν ολοένα και σκληρότερα μέτρα. Σημειώνει μάλιστα πως η κοινωνική αναταραχή θα είναι ασύμμετρη, καθώς μπορεί να προέλθει από ομάδες με διαφορετικές διεκδικήσεις και ιδεολογίες. Αποτέλεσμα αυτής της κοινωνικής αναταραχής θα είναι η αύξηση της αστάθειας των κυβερνήσεων, σημειώνει το Stratfor, που δεν διστάζει να χαρακτηρίσει τις κυβερνήσεις σε Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία, Εσθονία, Λιθουανία, Αγγλία, Ισπανία και Δανία ως ευρισκόμενες «στα πρόθυρα της κατάρρευσης».
Τα τελευταία, βέβαια, είναι σενάρια που μπορεί να μην επαναληθευτούν ή να επαληθευτούν εν μέρει. Αυτού του τύπου τα think tanks απλά συμβουλεύουν τους καπιταλιστές που κάνουν μπίζνες (π.χ. τις τράπεζες που χορηγούν κρατικά δάνεια) να έχουν υπόψη τους το κοινωνικό-πολιτικό ρίσκο και να διαμορφώνουν ανάλογα τις απαιτήσεις τους (π.χ. τα επιτόκια).
Ομως, αυτό που έχει σημασία είναι η πρόβλεψη ότι «μυρίζει μπαρούτι». Κι αυτό το «μπαρούτι», οι κοινωνικές εξεγέρσεις, είναι το μόνο που φοβούνται. Οσο κι αν ψάξει κανείς αυτή την ανάλυση (αλλά και άλλες παρόμοιες) δεν θα βρει πουθενά επισημάνσεις που να έχουν να κάνουν με επικείμενους κινδύνους από τα θεσμικά συνδικάτα. Αναφέρονται μόνο σε «κοινωνική αναταραχή» και «κοινωνικές εκρήξεις», αναφερόμενοι σε γεγονότα σαν αυτά του δικού μας Δεκέμβρη ή σαν τις ομηρίες στελεχών επιχειρήσεων που γίνονται στη Γαλλία και καταγράφονται από τις δημοσκοπήσεις ως ευρύτατης κοινωνικής αποδοχής.
Αυτού του τύπου οι αναλύσεις απευθύνονται στους καπιταλιστές, όμως πρέπει πρωτίστως να αξιοποιη- θούν από το αγωνιζόμενο εργατικό κίνημα και τα πολιτικά πρωτοπόρα τμήματά του. Να αξιοποιηθούν στη διαμόρφωση της τακτικής τους, που δεν μπορεί ακόμα και τώρα να εστιάζεται σε παρωχημένες και αναποτελεσματικές μορφές δράσης.
Π.Γ.
