Μπορεί ο Γιωργάκης (που δεν κατάφερε να γίνει Γιώργος) Παπανδρέου και οι Ηρακλείς του στέμματος να είναι οι τελευταίοι που δικαιούνται να φωνάζουν ενάντια στη χειραγώγηση του ΠΑΣΟΚ από τους μεγαλοεργολάβους της «ενημέρωσης», αφού οι ίδιοι πήραν το κόμμα ως αποτέλεσμα μιας παρόμοιας χειραγώγησης, όμως το φαινόμενο είναι πραγματικό. Είδαμε όλοι πώς κινήθηκαν τα μεγάλα συγκροτήματα (Λαμπράκη, Μπόμπολα, Τεγόπουλου), πως δούλεψαν τα παπαγαλάκια τους, πως προσαρμόστηκαν στα νέα δεδομένα μετά την αποτυχία του αρχικού αιφνιδιασμού. Εχουμε δει, επίσης, πως επέβαλαν με συνοπτικές διαδικασίες τον Γιωργάκη ως αρχηγό του ΠΑΣΟΚ και, ακόμη, πως υπέταξαν τον Καραμανλή, όταν δοκίμασε να τους βάλει χαλινάρι με το «βασικό μέτοχο».
Το φαινόμενο δεν είναι πρωτόγνωρο. Τα συγκροτήματα των ΜΜΕ στην Ελλάδα έπαιζαν πάντοτε ξεχωριστό ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις. Η δύναμή τους, όμως, τις δυο τελευταίες δεκαετίες έχει αυξηθεί κατά πολύ. Αυτό είναι αποτέλεσμα δυο παραγόντων. Πρώτο, του κυρίαρχου ρόλου που διαδραματίζουν τα ηλεκτρονικά μέσα, έχοντας εκθρονίσει τον Τύπο, και δεύτερο της τεράστιας απόστασης που έχει δημιουργηθεί ανάμεσα στους κομματικούς μηχανισμούς και την εκλογική τους βάση. Από τη στιγμή που τα αστικά κόμματα έχουν μετατραπεί σε καθαρά πελατειακούς μηχανισμούς, χωρίς μαζική εσωτερική λειτουργία, η σχέση τους διαμεσολαβείται αναγκαστικά από τα μεγάλα ΜΜΕ, δηλαδή από τους ιδιοκτήτες τους. Η δημοσιογραφική κάστα, που κάνει τη βρόμικη δουλειά, δεν λογοδοτεί στις κομματικές ηγεσίες αλλά στα αφεντικά των ΜΜΕ, από τα οποία και μόνο αντλεί τη δύναμή της (μολονότι σιτίζεται στα κρατικά και κομματικά «πρυτανεία»).
Πώς, όμως, μια ομάδα επιχειρηματιών (η οποία πόρω απέχει από το πρότυπο των παλιών εκδοτών «αποκλειστικής απασχόλησης») μπορεί και διαμορφώνει τις πολιτικές εξελίξεις ερήμην της υπόλοιπης αστικής τάξης; Γιατί δεν αντιδρούν σ’ αυτή τη λειτουργία των ΜΜΕ άλλα καπιταλιστικά κέντρα, πανίσχυρα συνδικάτα όπως ο ΣΕΒ, η Ενωση Τραπεζών κ.λπ.; Η απάντηση είναι απλή. Οι και «νταβατζήδες» αποκληθέντες δεν λειτουργούν ως ένα κλειστό κλαμπ επιχειρηματιών, αλλά πρωτίστως ως συλλογικός εκφραστής της αστικής τάξης. Εχουν δημιουργήσει κι αυτοί ένα θεσμό, ο οποίος είναι αποδεκτός από το σύνολο της κεφαλαιοκρατίας. Γι’ αυτό και, ενώ έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα σύγκρουσης ξεχωριστών καπιταλιστικών ομίλων με το ένα ή το άλλο εκδοτικό συγκρότημα, ουδέποτε τα συλλογικά όργανα των καπιταλιστών έχουν έρθει σε αντιπαράθεση με συγκροτήματα των ΜΜΕ.
Γνωστό είναι επίσης, ότι τα συγκροτήματα αυτά συμμετέχουν στον επιχειρηματικό ανταγωνισμό, ο οποίος δεν διεξάγεται «με το σταυρό στο χέρι» αλλά με τα πιο βρόμικα μέσα, είτε για να προασπίσουν συμφέροντα των ιδιοκτητών τους είτε επειδή οι ιδιοκτήτες τους υποστηρίζουν (ποτέ με το αζημίωτο) κάποια από τις ανταγωνιζόμενες πλευρές. Αυτό, όμως, θεωρείται απολύτως θεμιτό ως στοιχείο του καπιταλιστικού ανταγωνισμού. Η βασική λειτουργία των συγκροτημάτων των ΜΜΕ, όμως, είναι αυτή της συλλογικής έκφρασης των συμφερόντων της αστικής τάξης, της χειραγώγησης των λαϊκών μαζών και του ελέγχου των πολιτικών εξελίξεων, έτσι που να εξασφαλίζεται η «τάξις».
Π.Γ.
