Η άποψη ότι τα στελέχη των διεθνών ιμπεριαλιστικών οργανισμών είναι κάποιοι άχρωμοι τεχνοκράτες που δεν καταλαβαίνουν από πολιτική είναι απλουστευτική και λαθεμένη. Οχι μόνο καταλαβαίνουν από πολιτική, αλλά και ξέρουν να κάνουν όλες τις απαραίτητες κινήσεις, όταν χρειάζεται.
Αυτή η πολιτική αντίληψη σφραγίζει το νομοσχέδιο για το νέο ασφαλιστικό σύστημα. Οι εκπρόσωποι της τρόικας έδειξαν την απαιτούμενη ευελιξία. Αντελήφθησαν τις προπαγανδιστικές ανάγκες της κυβέρνησης. Αντελήφθησαν για παράδειγμα ότι δεν πρέπει να φανεί ότι η σύνταξη θα μετατραπεί σε φιλανθρωπικό βοήθημα, γιατί έτσι θα ρισκάριζαν ένα εργατικό ξέσπασμα. Γι’ αυτό και επέτρεψαν στην κυβέρνηση να μη καθορίσει από τώρα τα εισοδηματικά κριτήρια για τη βασική σύνταξη. Γιατί να γίνει κάτι που θα ξεσήκωνε τον κόσμο, όταν αυτό δεν θα είχε άμεση οικονομική απόδοση; Από το 2015 θ’ αρχίσει να δίνεται βασική σύνταξη κι αυτή θα είναι πενταροδεκάρες. Μέχρι τότε, η κυβέρνηση μπορεί να δημαγωγεί και να μοιράζει παραδείγματα στα οποία η βασική σύνταξη προστίθεται σε όλες τις συντάξεις.
Στην εισηγητική έκθεση του νομοσχέδιου, βέβαια, απαιτήθηκε να παραμείνει η διατύπωση ότι η βασική σύνταξη θα δίνεται με εισοδηματικά κριτήρια και πως το ύψος της θα καθορίζεται με αυστηρά δημοσιονομικά κριτήρια, υπό τον έλεγχο των υπηρεσιών της Κομισιόν. Ετσι που να καθορίζεται το πλαίσιο αρχών και να δεσμεύεται η μελλοντική κυβέρνηση που θ’ αρχίσει να χορηγεί τη βασική σύνταξη.
Απαίτησαν και κάτι άλλο οι εκπρόσωποι της τρόικας. Να φύγει κάθε πρόβλεψη για χρηματοδότηση των ασφαλιστικών ταμείων και να παραμείνει μόνο η υποχρέωση του κράτους να χρηματοδοτεί τη βασική σύνταξη. Ετσι, ό,τι αφορά τους σημερινούς συνταξιούχους και ό,τι αφορά το τμήμα της σύνταξης που θα πάρουν οι συνταξιούχοι των επόμενων ετών για το διάστημα μέχρι 31.12.2010 μένει κυριολεκτικά στον αέρα.
Μόλις θεσπιστεί το νέο σύστημα και κατοχυρωθεί ό,τι θα ισχύει από την 1.1.2011 και μετά, θ’ αρχίσει μια νέα αντιασφαλιστική σκυταλοδρομία για ό,τι θα έχει απομείνει από το παλιό σύστημα. Για τα επόμενα χρόνια αυτό έχει την κρίσιμη σημασία. Διότι οι συνταξιούχοι που θα βγαίνουν θα έχουν μεγάλο χρονικό διάστημα ασφάλισης με το παλιό σύστημα. Επομένως, σημασία έχει να χτυπηθεί αυτό το κομμάτι της σύνταξής τους.
Αν τους το έλεγαν ευθέως από τώρα, θα προκαλού-νταν σάλος. Δε μπορούσαν όμως να το αφήσουν και στον αέρα. Δημιούργησαν όλες τις προϋποθέσεις: η χρηματοδότηση του παλιού συστήματος θα καθορίζεται κάθε χρόνο. Τα Ταμεία θα πρέπει να χωρίσουν «προνοιακές» και «ανταποδοτικές» παροχές. Αναλογιστικές μελέτες κατά παραγγελία θα κληθούν να στηρίξουν την ανάγκη για «νοικοκύρεμα». Και βέβαια, η τρόικα θα έχει τον τελικό λόγο. Η σημερινή κυβέρνηση και η επόμενη θα πρέπει να διαμορφώσουν ένα πλαίσιο για τις παλιές συντάξεις που θα πλησιάζει –αν όχι θα ταυτίζεται– με το πλαίσιο των νέων συντάξεων.
Το νομοσχέδιο βάζει τους όρους –και τους βάζει μαεστρικά– να μην υπάρχει καμιά παρέκκλιση απ’ αυτή την τακτική. Οι κυβερνήσεις –υπό την αυστηρή καθοδήγηση-υπαγόρευση της τρόικας– θα καθορίζουν το τάιμινγκ και τα συγκεκριμένα βήματα που κάθε φορά πρέπει να γίνονται. Αυτό κρύβεται επιμελώς, με την αμέριστη βοήθεια των αστικών ΜΜΕ και της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας. Κι αυτό είναι άσκηση πολιτικής από κυβέρνηση και τρόικα.
Π.Γ.