Συναδέλφισσα, συνάδελφε
Ηρθε λοιπόν η ώρα να ενταχθείς στο φοιτητικό σώμα. Μετά από μια κουραστική τελευταία χρονιά στο Λύκειο, που πάντα πάει πακέτο με το άγχος και την πίεση των εξετάσεων, και την απαραίτητη ξεκούραση για διακοπές, είσαι εδώ, για να εγγραφείς στη σχολή που θα σπουδάσεις τα επόμενα χρόνια.
Στην ηλικία σου θα έπρεπε να μπορείς να κάνεις σχέδια για το μέλλον και να σου προ σφέρονται ευνοϊκές συνθήκες για να χτίσεις τον κόσμο σου. Ομως, η σαπίλα που επικρατεί γύρω σου δεν σε αφήνει να αισιοδοξείς. Μια μαυρίλα κυριαρχεί σήμερα στην κοινωνία, της οποίας η σχολή αυτή αποτελεί μέρος… Μια μαυρίλα που δεν αφήνει να αναδειχτούν τα πρωτοπόρα στοιχεία της κοινωνίας.
Χωρίς σταμάτημα ανακοινώνονται νέα μέτρα, που παραγγέλνονται στην πάντα πρόθυμη κυβέρνηση από το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η ανεργία καλπάζει, αφού οι περισσότερες επιχειρήσεις (ιδίως οι μικρές) είτε κλείνουν είτε μειώνουν τον κύκλο εργασιών τους και έτσι οι μαζικές απολύσεις είναι καθημερινό φαινόμενο, μαζί με τα τριήμερα και τα διήμερα και κάθε άλλη μορφή «ελαστικής απασχόλησης». Ασύδοτοι οι καπιταλιστές, αντιμετωπίζουν τους εργαζόμενους σαν εργαλεία και όχι ως ανθρώπους. Οι μισθοί πέφτουν, η κοινωνική ασφάλιση διαλύεται, οι φόροι αυξάνονται συνεχώς και η παιδεία γίνεται όλο και περισσότερο εμπόρευμα, ενώ η χρηματοδότησή της από το κράτος μειώνεται.
Οπως φαίνεται, τα χειρότερα δεν ήρθαν ακόμα. Προκειμένου η ελληνική οικονομία να γίνει πιο «ανταγωνιστική», δηλαδή το κεφάλαιο να εξακολουθήσει να αποκομίζει το μέγιστο κέρδος και στις συνθήκες της κρίσης, θα χρειαστεί να παίρνονται όλο και περισσότερα μέτρα κατά του λαού και της νεολαίας.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, οι πολιτικοί και οι λοιποί θερμοί υποστηριχτές των μέτρων κοροϊδεύουν στα ίσια, ότι όλα αυτά γίνονται «για το καλό όλων», ότι τα μέτρα θα «αναγεννήσουν» τηνχώρα μας.
Η αλήθεια, όμως, είναι ότι από όλο αυτό τον μεσαίωνα κάποιοι βγαίνουν ευνοημένοι. Οι τραπεζικοί όμιλοι συνεχώς παίρνουν χρήμα και μεγάλες εγγυήσεις από την κυβέρνηση, ενώ οι μεγάλοι επιχειρηματίες όλου του κόσμου και τα υπόλοιπα διεθνή κοράκια έχουν ευκαιρία να επενδύσουν στην Ελλάδα τώρα πού όλα είναι προς πώληση, πληρώνοντας εκβιαστικά τους εργαζομένους με μισθούς πείνας, αφού πρώτα τους έχουν περάσει από αφαίμαξη στη δουλειά. Και βέβαια, οι πλούσιοι έλληνες παραμένουν πλούσιοι, όταν δεν γίνονται πλουσιότεροι. Στους νέους εργαζομένους οι μισθοί πείνας και η ελαστική εργασία έχουν γίνει ο κανόνας. Είναι φανερό ότι δεν περνάμε όλοι μαζί τα δύσκολα, όπως θέλουν να πιστέψουμε. Γιατί, όπως χαρακτηριστικά λένε, για το μεγάλο κεφάλαιο «η κρίση είναι ευκαιρία». Εννοούν ότι είναι ευκαιρία να καταργήσουν κάθε κατάκτηση δεκαετιών μέσα σε λίγους μήνες.
Η κατάσταση αυτή έχει περάσει και στηνεκπαίδευση. Ειδικά για την τριτοβάθμια, επιδιώκεται η πλήρης αμερικανοποίησή της. Ολο και περισσότερο οι επιχειρήσεις θα καθορίζουν τη λειτουργία της. Με τις διατάξεις που προωθούνται, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να εκπροσωπούνται στο «συμβούλιο διοίκησης» του πανεπιστημίου, ενώ τα πανεπιστήμια, εξαιτίας της τραγικής χρηματοδότησης, θα αναζητούν στις επιχειρήσεις πόρους για να καλύψουν τα λειτουργικά τους έξοδα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις, εκτός από την έρευνα, θα καθορί ζουν και τα προγράμματα σπουδών των τμημάτων. Στην ουσία, το πανεπιστήμιο θα αποτελεί για αυτές ένα πολύτιμο εργαλείο.
Ταυτόχρονα με όλα αυτά έρχεται και η «αξιολόγηση» των ιδρυμάτων, που θα «αξιολογεί» αν και κατά πόσο ένα ίδρυμα ήρθε σε «αποδοτικές» συμφωνίες με επιχειρήσεις για έρευνα και παροχή έμψυχου δυναμικού (στελέχη κ.λπ.). Η πρόσβαση σε συγγράμματα μειώθηκε προ διετίας μετο νόμο-πλαίσιο και ένας φοιτητής ο οποίος θέλει να επιλέξει κάποια μαθήματα παραπάνω ή να έχει μια ποικιλία στη βιβλιογραφία του απλά θα πρέπει να πληρώσει.
Επίσης, πλέον για μία σχολή ν χρόνων, απαιτείται να έχεις πάρει πτυχίο στα 2ν χρόνια, αλλιώς διαγράφεσαι. Π.χ. για μια σχολή 8 εξαμήνων (4 χρόνια) το όριο είναι τα 8 χρόνια. Μπορεί να σου φαίνονται πολλά, αλλά αν αφήσεις για 2-3 χρόνια πίσω τη σχολή από οικονομικήανάγκη να εργαστείς, δεν θα σου φαίνονται καθόλου πολλά πλέον. Οπως είναι σήμερα η κατάσταση των νοικοκυριών, μεγάλη μερίδα των φοιτητών αναγκάζεται να εργάζεται και να βάζει σε δεύτερη μοίρα τη σχολή.
Οπως βλέπεις, μόνο αποκομμένο δεν είναι το πανεπιστήμιο από τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις. Αυτή τη στιγμή οι εξελίξεις δημιουργούν ένα πανεπιστήμιο που το μόνο που κάνει είναι να προσφέρει αποσπασματικές γνώσεις. Μόνο αυτές που ζητά η καπιταλιστική αγορά εργασίας. Ετσι, πλέον η επιστήμη και η μόρφωση υποβιβάζονται σε άθροισμα επαγγελματικών προσόντων. Γιατί το μεγάλο κεφάλαιο δεν το νοιάζει η επιστήμη, αλλά μόνο ένα κομμάτι της
που μπορεί να του αποδώσει κέρδος.
Ολα αυτά δεν είναι παρά η εφαρμογή της πιο σκληρής ταξικής πολιτικής των τελευταίων δεκαετιών. Στη μία ευρωπαϊκή χώρα μετά την άλλη, οι κυβερνήσεις παίρνουν μέτρα ώστε να εισπράξουν χρήμα από την εργατική τάξη και τα μικροαστικά στρώματα και να βοηθήσουν τους κεφαλαιοκράτες να αποκομίσουν το μέγιστο κέρδος. Βαδίζουμε πλέον με γοργά βήματα προς την «κινεζοποίηση» των ελλήνων αλλά και των ευρωπαίων εργαζόμενων, και όταν όλο αυτό τελειώσει, όταν δεν θα παίρνονται πλέον νέα μέτρα, τίποτα δεν θα είναι όπως πριν.
Ισως βέβαια να θεωρείς πως αυτά δεν σε ενδιαφέρουν. Να μη θες τέτοιες σκοτούρες και να πιστεύεις πως αυτά δεν θα σε εμποδίσουν να πάρεις το πτυχίο σου. Αλλά αυτό είναι μάταιο. Γιατί έτσι κι αλλιώς η μαυρίλα ασχολείται μαζί σου και θα πρέπει να επιλέξεις πώς θα την αντιμετωπίσεις.
«Και τι να κάνω;» Αυτή η ερώτηση περνάει από το μυαλό όλων. Οι επιλογές που έχεις, αν θες να διατηρήσεις την αξιοπρέπειά σου, δεν είναι πολλές. Η μόνη διέξοδος από τη σαπίλα είναι η αντίσταση. Αλλά μόνος σου δεν θα τα καταφέρεις, γιατί θα αναγκάζεσαι να σκύβεις συνέχεια το κεφάλι. Μόνο με συλλογικούς αγώνες μπορεί να μπει ένα τέλος σε αυτή τη κατάσταση.
«Είδαμε –μπορεί να πεις– και τι πετυχαίνουν οι αγώνες, μια τρύπα στο νερό». Τα πράγματα δεν είναι καθόλου εύκολα, αλλά είναι ο μόνος δρόμος. Σε όλη αυτή τη σκληρή επίθεση πρέπει η απάντηση να είναι επίσης σκληρή, γιατί μόνο έτσι θα μπει ένα τέλος.
Σεπτέμβρης 2010