«Χάσαμε με συντριπτική ήττα που έχει στρατηγικά χαρακτηριστικά, χωρίς να φταίει για αυτό ούτε το δεδηλωμένο επισήμως ιδεολογικό μας στίγμα ούτε το κείμενο του προγράμματός μας». Στην αποστροφή αυτή του Ε. Βενιζέλου (από συνέντευξή του στο «Βήμα» της προηγούμενης Κυριακής) συμπυκνώνεται όλη η ουσία της διαμάχης που διεξάγεται από το βράδυ της 16ης Σεπτέμβρη στο ΠΑΣΟΚ. Αφού δεν φταίει ούτε το ιδεολογικό στίγμα ούτε το πρόγραμμα, τι φταίει για την ήττα; Ο Γιωργάκης. Το πρόσωπο του αρχηγού, δηλαδή. Εκλέξτε εμένα, γιατί μπορώ να κερδίσω τον Καραμανλή, είναι το μήνυμα που στέλνει στους Πασόκους ο Βενιζέλος. Πόσο πιο καθαρά να το πει απ’ όσο το είπε σε μια άλλη αποστροφή της ίδιας συνέντευξης; «Δεν ιδρύω κόμμα. Διεκδικώ τη θέση του προέδρου του ΠαΣοΚ στο όνομα των ιδεών, των πεποιθήσεων, των αξιών και των προγραμματικών προτάσεων του ΠαΣοΚ όπως αυτές διαμορφώθηκαν και βεβαίως θα διαμορφώνονται ανάλογα με την εξέλιξη των πραγμάτων».
Και τι θα πει «μπορώ να κερδίσω τον Καραμανλή»; Εδώ πια φεύγουμε από το πεδίο της πολιτικής και πάμε στο πεδίο του θεάματος. «Τα λέω» (ενώ ο Γιωργάκης όχι), άρα μπορώ ν’ αλλάξω την εικόνα και σε συνδυασμό με την αναπόφευκτη φθορά που θα έχει η κυβέρνηση τη νέα τετραετία, μπορώ να κερδίσω για λογαριασμό όλων σας. Ενώ με τον Γιωργάκη ρισκάρουμε ο Καραμανλής να μας ξανακερδίσει. Τόσο απλά είναι τα πράγματα και σ’ αυτή τη σημειολογία παίζουν και τα ΜΜΕ που αβαντάρουν τον Βενιζέλο.
Τα σημειώνουμε αυτά, γιατί κάποιοι άλλοι Πασόκοι, είτε υποστηρικτές του Γιωργάκη είτε τριτοπολικοί, τεταρτοπολικοί, πεμπτοπολικοί και δε συμμαζεύεται, επιμένουν να προσπαθούν να μας παραμυθιάσουν πως τάχα θα επιδοθούν σε σοβαρή και βαθιά ιδεολογική και πολιτική συζήτηση, θα κατασταλάξουν κι ύστερα θα επιλέξουν το νέο αρχηγό. Από την άποψη αυτή, ο Βενιζέλος, με τη φούρια του και με το (κατά Λαζόπουλο) «μάτι του πούμα» να γυαλίζει, είναι πιο ειλικρινής απ’ όλους αυτούς που αραδιάζουν του κόσμου τις παπαριές, ενώ στην ουσία δεν κάνουν τίποτ’ άλλο από το να προσπαθούν να πλασάρουν τον εαυτό τους σε καλύτερη θέση στο νέο σύστημα εξουσίας που αναγκαστικά θα εγκαθιδρυθεί στο ΠΑΣΟΚ (όποιος κι αν κερδίσει).
Αν ψάχνετε για απτή απόδειξη όλων των παραπάνω, θυμηθείτε το επεισόδιο που έγινε το πρωί της προηγούμενης Τετάρτης. Ο Γιωργάκης, μες στην απελπισία του, προσπάθησε να οργανώσει ψηφοφορία για ένα ζήτημα που το είχαν ήδη συμφωνήσει στο Πολιτικό Συμβούλιο (ότι αυτός θα είναι ο πρόεδρος της ΚΟ μέχρι την εκλογή νέου αρχηγού). Πήγε να αιφνιδιάσει και στο τέλος αιφνιδίασε μόνο τον εαυτό του και τους τρεις τέσσερις «Ηρακλείς του στέμματος» που έχει γύρω του. Το αποτέλεσμα ήταν να προκαλέσει γενική αντίδραση και να αναγκαστεί να βάλει την ουρά στα σκέλια. Εκεί φάνηκαν και οι ήδη διαμορφωμένες τάσεις. Βενιζέλος, Σημίτης και Χρυσοχοΐδης συζητούσαν φανερά για το τι θα κάνουν! Αλλοι που το παίζουν ουδέτεροι έκραξαν φωναχτά τον Γιωργάκη. Αρα, τουλάχιστον σ’ αυτό το επίπεδο, το παιχνίδι γι’ αυτόν είναι χαμένο. Το στελεχικό δυναμικό θα δουλέψει στην πλειοψηφία του υπέρ του Βενιζέλου. Πώς θα αντιδράσει ο Γιωργάκης τώρα που έχει καλύτερη εικόνα; Αυτό είναι ένα από τα ερωτηματικά. Ο κίνδυνος διάσπασης του ΠΑΣΟΚ δεν εξέλιπε μετά τη συμβιβαστική απόφαση του Πολιτικού Συμβούλιου για τις διαδικασίες εκλογής αρχηγού. Σε συνθήκες κρίσης οι αποφάσεις παίρνονται για να κερδίζεται χρόνος και να παραβιαστούν την κατάλληλη στιγμή.
Αλλο ερώτημα που προβάλλεται εναγωνίως: θα υπάρξει άλλη ή άλλες υποψηφιότητες; Σιγά το δράμα. Μπορεί να υπάρξουν, μπορεί όχι. Σε κάθε περίπτωση, οι υποψήφιοι έχουν πλασάρει ήδη τα ονόματά τους ξέροντας ότι έχουν ελάχιστες ελπίδες σ’ αυτή τη φάση. Εχουν, όμως, ελπίδες για το μέλλον. Διότι το πέρασμα στη φάση των αναλώσιμων πρωθυπουργών είναι οριστικό. Οταν χάσει εκλογές ο Βενιζέλος θα πρέπει μόνος του να πάρει τον πούλο, όπως απαιτεί τώρα από τον Γιωργάκη. Αρα, κάποιοι πιάνουν σειρά από τώρα.
♦ Οταν ερωτάται ο Βενιζέλος ποιες είναι οι πολιτικές διαφορές του με τον Γιωργάκη φέρνει, με τη συνήθη πολιτική κουτοπονηριά, ως παράδειγμα το άρθρο 16. Ποια ήταν, όμως, η διαφωνία του Βενιζέλου στο άρθρο 16; Καμιά διαφωνία επί της ουσίας, αλλά μόνο στο χειρισμό. Πρότεινε και αυτός την κατάργηση του άρθρου 16, αλλά να μην ψηφίσει το ΠΑΣΟΚ μαζί με τη ΝΔ στην προ-αναθεωρητική Βουλή, για να μην έχει λυμένα τα χέρια της η ΝΔ έτσι και κερδίσει τις εκλογές. Ψηφίζουμε τώρα χωριστά –έλεγε η πρότασή του- έτσι ώστε στην επόμενη, αναθεωρητική Βουλή, να χρειάζονται οπωσδήποτε οι ψήφοι μας και η ΝΔ να συνδιαμορφώσει υποχρεωτικά μαζί μας το νέο άρθρο 16. Αλλωστε, η πρόταση του ΠΑΣΟΚ για την αναθεώρηση του Συντάγματος ψηφίστηκε ομόφωνα από όλα τα μέλη της κοινοβουλευτικής του ομάδας, πρόσφατα δε ο Βενιζέλος καμάρωνε: «Είμαι συμπτωματικά ο συντάκτης της ιδεολογικής διακήρυξης που εγκρίθηκε ομόφωνα από το συνέδριο του 2005 και ο εισηγητής των προωθημένων θέσεων του ΠαΣοΚ για το άρθρο 16» (συνέντευξη στο «Βήμα», 23.9.07).