Στην περίοδο των δύο προηγούμενων Μνημονίων γνωρίσαμε την task force του Χορστ Ράιχενμπαχ, η οποία –μολονότι ο επικεφαλής της επέλεξε ένα διακριτικό στιλ δημόσιας παρουσίας- ασκούσε εποπτεία και διαμόρφωνε το πλαίσιο των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων σε συγκεκριμένους τομείς (Υγεία, Δημόσια Διοίκηση). Στην περίοδο του τρίτου Μνημονίου, θα έχουμε αναβάθμιση του μηχανισμού εποπτείας, έτσι που αυτή να είναι μόνιμη και ν’ αγκαλιάζει όλους τους τομείς.
Την ώρα που ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν και δεξί χέρι του Γιούνκερ Β. Ντομπρόβσκις έφτανε στην Αθήνα, δημοσιευόταν μια «συμφωνία για τεχνική συνεργασία με σκοπό την υποστήριξη των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα», που υπέγραψαν η ελληνική κυβέρνηση και η Κομισιόν. Οπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, «η Επιτροπή θα παράσχει στοχευμένη τεχνική υποστήριξη και τεχνογνωσία, μέσω της Υπηρεσίας Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων, σε τομείς όπως η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της διαφθοράς, ο εκσυγχρονισμός του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας και η δημιουργία ενός καλύτερου περιβάλλοντος για τις επιχειρήσεις» (σημειώνουμε πως στο «σύστημα κοινωνικής πρόνοιας» περιλαμβάνεται πλέον και η Κοινωνική Ασφάλιση, όπως ρητά προβλέπεται στο Μνημόνιο-3).
«Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει πολιτική βούληση και εθνική ανάληψη ευθύνης για τις μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα» δήλωσε ο Ντομπρόβσκις στην Αθήνα. Η φράση του δεν ήταν τυχαία. Ούτε είναι τυχαίο το ότι από το σύνολο των όσων είπε στην Αθήνα επιλέχτηκε αυτή η φράση για να μπει στο Δελτίο Τύπου με το οποίο η Κομισιόν ανακοίνωσε τη δημοσιοποίηση της συμφωνίας για την ίδρυση της Υπηρεσίας Υποστήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων. Επειδή την περίοδο που υπογραφόταν το Μνημόνιο-3 και κατά την προεκλογική περίοδο, Τσίπρας και λοιποί συριζαίοι έπαιζαν την κασέτα με το παραμύθι «δεν το πιστεύουμε, αλλά αναγκαστήκαμε να το υπογράψουμε», κασέτα που βάζουν καμιά φορά και τώρα κάποιοι συριζαίοι (όταν τους στριμώχνουν οι πολιτικοί τους αντίπαλοι, θυμίζοντας τι έλεγαν παλιά), η Κομισιόν υπενθυμίζει πως η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου έχει «ενστερνιστεί» το «πρόγραμμα», όπως ρητά αναφέρεται στο Μνημόνιο, και συμπλήρωμα αυτού του «ενστερνισμού» είναι και η υπογραφή αυτής της συμφωνίας, με την οποία δημιουργείται ένα ακόμη όργανο σκληρού αποικιακού ελέγχου, πέρα από το κουαρτέτο και τα τεχνικά του κλιμάκια.
Και βέβαια, δεν είναι τυχαίο ότι από ελληνικής πλευράς δεν έγινε η παραμικρή νύξη για τη δημιουργία αυτής της νέας υπηρεσίας αποικιακού ελέγχου. Ούτε κυβερνητική ανακοίνωση υπήρξε ούτε δηλώσεις των αρμόδιων υπουργών (Δραγασάκη, Τσακαλώτου, Σταθάκη). Μόνο μια κουβέντα πέταξε ο Τσακαλώτος παρουσία του Ντομπρόβσκις, ευχαριστώντας τον «για όλη τη βοήθεια που έχει δώσει στην ελληνική κυβέρνηση, αυτός και ο πρόεδρος Γιούνγκερ και άλλα στελέχη της Commission, που πολλές φορές έχουν συνδράμει την ελληνική κυβέρνηση σε αυτούς τους δύσκολους μήνες που έχουμε περάσει και να προσθέσω ότι ευελπιστούμε στην ακόμη καλύτερη συνεργασία στο μέλλον».
Οπως μπορεί να πληροφορηθεί κάποιος από την επίσημη ιστοσελίδα της Κομισιόν στα ελληνικά (https://ec.europa.eu/greece/news/2015/ 20150617_omada_ypostirixis_diarthrotikes_metarythmiseis_el.htm), «η νέα Υπηρεσία θα είναι μόνιμη αλλά πολύ ευέλικτη και θα επικεντρώνεται σε προτεραιότητες που έχουν εντοπιστεί στο πλαίσιο της διαδικασίας συντονισμού της οικονομικής πολιτικής γνωστής ως “Ευρωπαϊκό Εξάμηνο'' (…) θα αρχίσει να λειτουργεί την 1η Ιουλίου και θα αξιοποιήσει την εμπειρία, την τεχνογνωσία και τις μεθόδους εργασίας που αναπτύχθηκαν τόσο από την Ομάδα Δράσης για την Ελλάδα, της οποίας η αποστολή λήγει στις 30 Ιουνίου, όσο και από την Ομάδα Υποστήριξης της Κύπρου».
Η παρουσία του Ντομπρόβσκις στην Αθήνα τη βδομάδα που διανύουμε μας έδωσε μια μικρή γεύση για το πώς θα εφαρμοστεί ο σκληρός αποικιακός έλεγχος στο πλαίσιο του Μνημονίου-3. Την προηγούμενη εβδομάδα ήρθε για τρεις μέρες η τρόικα, συνεργάστηκε με τους Τσακαλώτο, Σταθάκη, Χουλιαράκη, Κατρούγκαλο στο «Χίλτον» και έφυγε αφήνοντας εκκρεμότητες, με κυριότερη αυτή των «κόκκινων» δανείων. Η κυβέρνηση ανέβασε τους τόνους. «Η Ελλάδα υπέγραψε συμφωνία την οποία και θα τηρήσει, δεν υπέγραψε σύμφωνο παράδοσης της κυριαρχίας της» δήλωσε ο Τσίπρας. «Πάμε για πολιτική διαπραγμάτευση» άρχισαν να τιτιβίζουν τα παπαγαλάκια, παίρνοντας γραμμή από non paper του Μαξίμου.
Ποια ήταν η πολιτική διαπραγμάτευση; Οχι, βέβαια, οι κουβέντες του αέρα με τον Ολάντ, που δεν είχε κανένα πρόβλημα να εκφράσει τη… συμπάθειά του προς τις θέσεις της ελληνικής κυβέρνησης για τα «κόκκινα δάνεια». Από τη στιγμή που υπογράφτηκε το Μνημόνιο-3, υπάρχουν όργανα με τα οποία γίνεται η όποια διαπραγμάτευση. Υπάρχει καταρχάς η τρόικα (ή το κουαρτέτο), υπάρχει… ο Ντομπρόβσκις. Μ' αυτόν έγινε η περιβόητη πολιτική διαπραγμάτευση.
Τρεις μόλις μέρες μετά την αναχώρηση της τρόικας, ο Τσακαλώτος ανακοίνωσε σε κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ντομπρόβσκις και τον Σταθάκη: «Επίσης μιλήσαμε και για το θέμα για το οποίο έχουμε διαφορετικές απόψεις, για το νόμο Κατσέλη και την προστασία της πρώτης κατοικίας. Και οι δυο πλευρές εξέφρασαν την άποψη ότι πρέπει να βρεθεί ένας έντιμος συμβιβασμός σε αυτό το θέμα».
Ο Ντομπρόβσκις απαξίωσε να αναφερθεί στο θέμα όταν πήρε το λόγο. Μόνο όταν ρωτήθηκε συγκεκριμένα, κάλυψε πλήρως την τρόικα, δηλώνοντας πως την ίδια άποψη έχει και η Κομισιόν. Αποψη που την έχει τεστάρει και σε περιπτώσεις άλλων κρατών και που είναι η ενδεδειγμένη για τη «στοχευμένη στήριξη για τα νοικοκυριά τα οποία περισσότερο βρίσκονται σε κίνδυνο». Και κατέληξε με νόημα: «Αλλά όπως είπε και ο κ. Τσακαλώτος, υπάρχει βούληση να βρούμε μια λύση συμβιβαστική η οποία θα ικανοποιεί όλα τα μέρη». Και βέβαια, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν δεν παρέλειψε να απευθύνει δημόσια προειδοποίηση, παρουσία των υπουργών: «Με τους υπουργούς σήμερα το πρωί συζητήσαμε ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων, το οποίο θα πρέπει να γίνει μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα με πάρα πολλή προσπάθεια. Δεν υπάρχει χρόνος για να χαθεί, χρειάζεται να αναλάβουμε δράση αμέσως, έτσι ώστε επιτέλους να εκσυγχρονισθεί το Ελληνικό Κράτος και η οικονομία».
Την επομένη, ο Δραγασάκης συγκάλεσε το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) και ανακοίνωσε ότι έχει υλοποιηθεί το 90% των προαπαιτούμενων έως τα μέσα Οκτώβρη. Η ύπαρξη εκκρεμοτήτων σε κάποια θέματα «οφείλεται στην πολυπολοκότητά τους καθώς και σε διαφωνίες πολιτικού χαρακτήρα με τους Θεσμούς. Για τα θέματα αυτά οι συζητήσεις συνεχίζονται». Οπως βλέπουμε, η μόνη «πολιτική διαπραγμάτευση» που υπάρχει είναι με τους «θεσμούς», δηλαδή με την τρόικα. Σ' αυτό το επίπεδο θα αντιμετωπιστούν οι πολιτικές εκκρεμότητες και σε κανένα άλλο. Το καθεστώς της νεοαποικιοκρατίας λειτουργεί ομαλά και η συγκυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων σέβεται απόλυτα τους κανόνες του. Θα το δούμε τις επόμενες μέρες και με το νομοθετικό έργο.