Δεν πέρασαν πολλές μέρες από τότε που η Αλέκα Παπαρήγα δήλωνε «με γεμάτο το στόμα» και χωρίς τσίπα στη Βουλή, ότι «η λαϊκή εξέγερση δεν θα σπάσει ούτε ένα τζάμι» (συνεδρίαση της 21ης Δεκέμβρη). Είναι γνωστό το μίσος που έβγαλε και η χολή που έχυσε η ηγεσία του Περισσού ενάντια στη νεολαιίστικη εξέγερση του Δεκέμβρη, εστιάζοντας στα στοιχεία της λαϊκής αντιβίας που αυτή είχε να επιδείξει. Απάντηση σε όλη αυτή τη βρόμικη φιλολογία δίνουν και τα αποσπάσματα που δημοσιεύουμε παρακάτω, που είναι παρμένα από το «Ριζοσπάστη» της 2ης Μάη του 1931 (διατηρήσαμε τη σύνταξη και την ορθογραφία του πρωτότυπου). Διαβάστε πως περιέγραφε τότε η εφημερίδα (όχι του Περισσού, αλλά του ΚΚΕ) τις πρωτομαγιάτικες εκδηλώσεις των εργατών, που είχαν κηρυχτεί παράνομες από την κυβέρνηση Βενιζέλου.
«Δύο χιλιάδες εργάτες στην Αθήνα έτριψαν στα μούτρα του διχτάτορα την απαγόρευση, διαδήλωσαν ενάντια σ’ αυτή. Το πολυτελέστατο μέγαρό του δέχτηκε τους λιθοβολι- σμούς των διαδηλωτών. Ετσι, απαντούν δολοφόνε διχτάτορα, που τα χέρια σου στάζουν αίμα, το αίμα του Χαραλαμπίδη και του Σοφιανίδη, οι εργάτες στο φασισμό σου»…
«ΠΑΡΑ ΤΗΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΚΑ ΜΕΤΡΑ ΤΟΥ ΔΙΧΤΑΤΟΡΑ ΤΟ ΠΡΟΛΕΤΑΡΙΑΤΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΘΗΚΕ ΚΑΙ ΔΙΕΔΗΛΩΣΕ ΧΘΕΣ ΜΑΧΗΤΙΚΑ ΥΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΟΔΗΓΗΣΗ ΤΟΥ Κ.Κ. ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΑΞΙΚΩΝ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ. ΟΙ ΕΡΓΑΤΕΣ ΔΙΕΔΗΛΩΣΑΝ ΕΞΩ ΑΠ’ ΤΟ ΠΤΙ – ΠΑΛΑΙ, ΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ, ΚΑΙ ΤΟ ΛΙΘΟΒΟΛΗΣΑΝ… ΑΙΜΑΤΗΡΕΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ. 3 ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΤΗΚΑΝ ΒΑΡΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΙΝΑΝ 166 ΣΥΛΛΗΨΕΙΣ».
«Η ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ
Η πρώτη εκδήλωση έγινε μπροστά στο καφενείο «Παράδεισος», γωνία Αιόλου και Πανεπιστημίου. Ένας εργάτης ανεβασμένος σε μια καρέκλα φωνάζει: «Ζήτω το Κομμουνιστικό Κόμμα!» «Ζήτω η Κόκκινη Πρωτομαγιά!» «Κάτω ο φασισμός!».
ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ
Ολόκληρη η συγκεντρωμένη μάζα επιδοκιμάζει με χειροκροτήματα και ζητωκραυγές υπέρ του Κ.Κ. τον σύντροφο. Τη στιγμή εκείνη, οι αστυφύλακες επιτίθενται δολοφονικά ενάντια στους εργάτες με τα γκλομπ, χτυπάν όπου βρουν. Οι εργάτες όμως δεν χάνουν την ψυχραιμία τους. Αρπάζουν ό,τι βρίσκουν μπροστά τους: τραπέζια καρέκλες κι αντεπιτίθενται. Επακολούθησε σύγκρουση η οποία κράτησε επί πολύ. Σ’ αυτήν, συνελήφθησαν πολλοί, και τραυματίσθηκαν αρκετοί. Οι χαφιέδες επιτάξανε διάφορα ταξί και μετέφεραν τους συλλαμβανόμενους στα Τμήματα. Τελικά οι αστυφύλακες αναγκάσθηκαν να υποχωρήσουν και η σύγκρουση έπαψε προς στιγμή…
Την ώρα εκείνη οι αστυνομικές δυνάμεις ανασυντάχθηκαν κι αντεπιτίθενται ενάντια στους εργάτες για να τους διαλύσουν. Οι εργάτες αντεπιτέθηκαν κι επηκολούθησε σύγκρουση, κατά την οποία τραυματίστηκαν και ορισμένοι. Οι χαφιέδες κατώρθωσαν να συλλάβουν έναν εργάτη που κρατούσε την κόκκινη σημαία, τον απομόνωσαν και τον έσπασαν στο ξύλο, του άνοιξαν δε το κεφάλι. Δύο γυναίκες που ήταν εκεί κοντά, δεν μπόρεσαν να βαστάξουν και λιποθύμησαν.
Οι εργάτες δεν διαλύονται. Συνεχίζουν την επίθεσή τους ενάντια στους χαφιέδες πετώντας τους πέτρες και ό,τι άλλο έβρισκαν μπροστά τους. Κατέφθασαν όμως σε λίγο ενισχύσεις στους αστυνομικούς, οι οποίοι κατώρθωσαν να διασκορπίσουν τους εργάτες στα γύρω στενά, αλλά δεν τολμούσαν να επιχειρήσουν να τους διώξουν απ’ εκεί.
ΣΤΟ ΜΕΓΑΡΟ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Οι εργάτες ανασυγκροτήθηκαν σε λίγο και τράβηξαν καθ’ ομάδας στο “Πτι-Παλαί” όπου κάθεται ο διχτάτορας Βενιζέλος. Εκεί έφθασαν πάνω από 300. Προς αυτούς, μίλησε ένας σύντροφος από μέρους του Κομμουνιστικού Κόμματος, ο οποίος είπε ποια είνε η σημασία της Πρωτομαγιάς, ποια είνε η κατάσταση της εργατικής τάξης και τόνισε τα τρομοκρατικά μέτρα που παίρνει η κυβέρνηση.
Οι εργάτες ζητωκραύγαζαν υπέρ του Κ.Κ. Υψώθηκαν και κόκκινες σημαίες, κατόπι δε οι συγεντρωμένοι άρχισαν να ρίχνουν βροχή από πέτρες ενάντια στο “Πτι-Παλαί”. Ασφαλώς όλα τα τζάμια θα έσπαγαν, αν η υπηρεσία δε πρόφθαινε να κλείσει τις γρίλιες. Ωρισμένων λακέδων που έτρεξαν να κλείσουν την εξώπορτα σπάσθηκαν τα κεφάλια απ’ τις πέτρες. Στο μεταξύ, κατέφθασαν πολλοί αστυφύλακες με μοτοσυκλέτες, οι οποίοι επιτίθενται ενάντια στους εργάτες για να τους διαλύσουν.
ΣΤΗ ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΠΡΕΣΒΕΙΑ “ΖΗΤΩ Η ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ!”
Οι εργάτες δεν κάθονται με τα χέρια σταυρωμένα. Συνεχίζουν τον λιθοβολισμό ενάντια στους χαφιέδες, τους αναγκάζουν να υποχωρήσουν και τραβάν, μ’ επικεφαλής τις κόκκινες σημαίες, εν διαδηλώσει προς τη Σοβιετική πρεσβεία. Μόλις έφθασαν εκεί απ’ έξω οι εργάτες φώναζαν: “Ζήτω η Σοβιετική Ενωση!” “Ζήτω η προλεταριακή μας πατρίδα!” “Κάτω ο φασισμός!” “Ζήτω το Κ.Κ.!”
Οι αστυφύλακες ενισχυθέντες κατέφθασαν κι έξω απ’ την Πρεσβεία. Επεχείρησαν να συλλάβουν έναν εργάτη. Οι συγκεντρωμένοι, βρισκόμενοι σε μεγάλη απόσταση, άρχισαν να πετούν πέτρες ενάντια σ’ αυτούς για να τον απελευθερώσουν…
Επίσης, στη διαδήλωση που έγινε έξω απ’ το “Πτι-Παλαί” πήραν μέρος 10 φαντάροι και ναύτες οι οποίοι μαζύ με τους εργάτες έρριχαν πέτρες ενάντια σ’ αυτό και ενάντια στους αστυφύλακες…
Επικολούθησε συμπλοκή μεταξύ εργατών και αστυνομικών η οποία κράτησε 20 λεπτά και εντέλει αναγκάστηκε η αστυνομία να υποχωρήσει. Τον σ. Γρηγοράτο όταν τον συνέλαβαν οι χαφιέδες, απελευθερώθη απ’ τους εργάτες…
Το πρωί, απήργησαν οι καπνεργάτες της Αυστροελληνικής και κατευθύνθηκαν εν διαδηλώσει προς την πλατεία Αγίας Σοφίας. Στην οδό Αριστοτέλους, τους επετέθη ισχυρή δύναμη από χωροφύλακες για να τους διαλύσει. Οι εργάτες αντεπετέθησαν με πέτρες κι’ επηκολούθησε σύγκρουση κατά την οποία τραυματίσθηκε ο υπομοίραρχος Βαρδουλάκης και οι χωροφύλακες Παπαδάκης και Σκριβανάκης.
Ο Βαρδουλάκης, κατόπι επιχείρησε να κτυπήσει έναν εργάτη, αυτός όμως τον επυροβόλησε, αλλά καμμιά σφαίρα δεν τον βρήκε.
Στο μεταξύ κατέφθασε δύναμη από έφιππους χωροφύλακες και η συμπλοκή έλαβε οξύτερη μορφή. Οι εργάτες πετούσαν ενάντια σ’ αυτούς, πέτρες, ό,τι έβρισκαν μπροστά τους. Δημιουργήθηκε πανικός. Ολα τα γύρω καταστήματα έκλεισαν. Στο τέλος οι χωροφύλακες κατώρθωσαν και μ’ άλλες ενισχύσεις που ήρθαν να διαλύσουν τους διαδηλωτες…
Το βράδυ έγινε μια συγκέντρωση 500 περίπου εργατών στο Βαρδάρι, οι οποίοι τράβηξαν εν διαδηλώσει προς το κέντρο της πόλης, ζητωκραυγάζοντας υπέρ του Κομμουνιστικού Κόμματος και της Σοβιετικής Ένωσης. Στην οδό Εγνατίας, τμήματα ιππικού και στρατού επετέθηκαν με πυροβολισμούς ενάντια στους εργάτες. Οι εργάτες αντεπετέθηκαν κι’ επηκολούθησε συμπλοκή, κατά την οποία επέλασε και το ιππικό κι’ έτσι κατωρθώθηκε να διαλυθούν οι εργάτες…
Η κυβέρνηση διαπιστώνοντας, ιδιαίτερα ύστερα από τις χτεσινές κινητοποιήσεις, πως η εργατική τάξη ξεκουρέλιασε το ιδιώνυμο, παράλληλα με τα φασιστικά νομοσχέδια, εισάγει στη Βουλή προς ψήφιση ωρισμένες βασικές τροποποιήσεις, για να κατορθώσει να πνίξει τις εξεγέρσεις των μαζών.
Μια απ’ τις σπουδαιότερες είνε εκείνη με την οποία δίνεται το δικαίωμα στις διοικητικές αρχές όπως εκτοπίζουν όποτε θέλουν τους επαναστάτες εργάτες. Ετσι επανιδρύονται οι Επιτροπές Ασφαλείας.
Οι τροποποιήσεις αυτές εισάγονται επειγόντως προς ψήφιση στην πρώτη συνεδρίαση της Βουλής, που επαναλαμβάνει τις εργασίες της Δευτέρα».