Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας συνεχίζει το βιολί της προσφέροντας στήριξη στους δουλέμπορους εργολάβους καθαριότητας, σαν να μην άλλαξε τίποτα στην Ελλάδα μετά τη δολοφονική απόπειρα κατά της εργάτριας Κ. Κούνεβα. Στις 2 Μάρτη, εκπρόσωποι της ΠΕΚΟΠ (Παναττική Ενωση Καθαριστριών και Οικιακού Προσωπικού) και της Πρωτοβουλίας Πρωτοβάθμιων Σωματείων συναντήθηκαν με το γενικό γραμματέα του υπουργείου Εργασίας Δ. Κοντό, προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για το καθεστώς προστασίας των δουλεμπόρων εργολάβων καθαριότητας. Απαίτησαν να δώσει το υπουργείο εντολή στο ΔΣ του ΗΣΑΠ να βάλει μπροστά τη διαδικασία για την αποβολή της εταιρίας ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ.
Στις 13 Μάρτη, ο Δ. Κοντός απέστειλε έγγραφο στον διευθύνοντα σύμβουλο του ΗΣΑΠ, υποτίθεται για να ζητήσει τη λήψη μέτρων κατά της ΟΙΚΟΜΕΤ. Το έγγραφο κοινοποίησε και στην ΠΕΚΟΠ. Το δημοσιεύ-ουμε ολόκληρο, γιατί είναι αποκαλυπτικό της νοοτροπίας και της πρακτικής της κυβέρνησης:
«Κύριε Σύμβουλε
Στην Υπηρεσία μας την 2α Μαρτίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση με εκπροσώπους εργαζομένων με αντικείμενο συζήτησης τη βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας των καθαριστριών που απασχο- λούνται στην εταιρεία ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ. Κατά τη συνάντηση αυτή, η πλευρά των εργαζομένων δήλωσε ότι παραβιάζονται οι όροι εργασίας τους, δηλαδή ότι έχουν τροποποιηθεί επί το δυσμενέστερο, με αποτέλεσμα τη μισθολογική και ασφαλιστική υποβάθμιση. Επίσης κατήγγειλαν παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας που αφορούσαν στο ωράριο κ.λ.π.
Μετά από επιτόπιο έλεγχο της αρμόδιας Κοινωνικής Επιθεώρησης Εργασίας στην εταιρεία, παρουσία των εκπροσώπων των εργαζομένων, διαπιστώθηκαν παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας.
Αναφερόμενος στο από 20 Φεβρουαρίου έγγραφο σας, το οποίο μου υπέβαλαν εκπρόσωποι των εργαζομένων σε πρόσφατη επίσκεψη, διαμαρτυρόμενοι και πάλι για τις παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας από την εταιρεία ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ, παρακαλώ να επιμείνετε στην εφαρμογή της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας, όπως ορθά αναφέρετε στο έγγραφό σας, διότι θεωρώ ότι η κοινή απαίτησή μας αυτή συνδέεται άμεσα με την τήρηση των συμβατικών όρων σύμφωνα και με την υπ’ αριθ. 30440/8-5-2006 εγκύκλιο του υπουργείου μας.
Τονίζω ότι η παραβίαση των όρων της εργατικής νομοθεσίας συνιστά λόγο καταγγελίας της σύμβασης σύμφωνα με την πιο πάνω εγκύκλιο».
Το πρώτο που πρέπει να παρατηρήσουμε είναι ότι ο γενικός γραμματέας Δ. Κοντός προσπαθεί να εμφανιστεί ως ουδέτερος απέναντι στις δύο «αντιμαχόμενες πλευρές». Γι’ αυτό μιλά σε τρίτο πρόσωπο αναφέροντας ότι η «πλευρά των εργαζόμενων δήλωσε ότι παραβιάζονται οι όροι εργασίας κ.λ.π.». Στην προσπάθειά του όμως να εμφανιστεί ως ουδέτερος, που δήθεν κρατάει ίσες αποστάσεις από την ΠΕΚΟΠ και την ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ, «ξέχασε» ότι τον Απρίλη του 2006 επιθεωρητές του ΣΕΠΕ είχαν κάνει ελέγχους στην ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ και είχαν διαπιστώσει πολλές παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας, γι’ αυτό και δεν χρειαζόταν να γίνουν και άλλοι έλεγχοι στην ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ για να διαπιστωθούν οι παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Ετσι, «ξέχασε» και να εισηγηθεί στον διευθύνοντα σύμβουλο του ΗΣΑΠ την αποβολή της ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ από τον καθαρισμό των γραμμών και των κτιριακών εγκαταστάσεων του ΗΣΑΠ.
Είναι τόσο προκλητική η στάση του Δ. Κοντού, που αντί να εισηγηθεί την αποπομπή της ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ, παρακαλεί τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΗΣΑΠ να επιμείνει στην εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας από την εταιρία-δουλέμπορο, κάνοντας έτσι πολλά βήματα πίσω, τόσο σε σχέση με το πρακτικό συνεργασίας της 25ης Φλεβάρη του 2009 μεταξύ ΗΣΑΠ, ΠΕΚΟΠ και σωματείου εργαζομένων ΗΣΑΠ όσο και με τις δύο εγκυκλίους του υφυπουργού Γιακουμάτου του 2006 και την πρόσφατη εγκύκλιο της υφυπουργού Καλατζάκου.
Στις 8 Μάη του 2006 ο τότε υφυπουργός Εργασίας Γερ. Γιακουμάτος, μετά από καταγγελίες, αναγκάστηκε να εκδώσει μια εγκύκλιο, την 30440, με την οποία επαναλαμβάνει την αυτονόητη υποχρέωση των καπιταλιστών να εφαρμόζουν την εργατική νομοθεσία και τις κλαδικές συμβάσεις εργασίας. Μετά από μερικούς μήνες ο Γιακουμάτος επανήλθε με «συμπληρωματική» εγκύκλιο, την 31262/11.11.2006. Ας θυμηθούμε το βασικό τους σημείο: «Στο κείμενο των συμβάσεων που συνάπτουν οι υπηρεσίες του Δημοσίου… για παροχή υπηρεσιών… καθαριότητας… όπως περιληφθεί ως βασικός όρος “η υποχρέωση της αναδόχου εταιρείας για απαρέγκλιτη τήρηση των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας…
Σε περίπτωση δε, που διαπιστωθεί παράβαση του ανωτέρω όρου θα καταγγέλλεται η σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία”».
Με το πρακτικό της συμφωνίας της 25ης Φλεβάρη του 2009, που αναγκάστηκε να υπογράψει υπό την πίεση της κατάληψης των γραφείων του ΗΣΑΠ, ο Ν. Παπαθανάσης δεσμεύτηκε να εισηγηθεί στο ΔΣ της εταιρίας να πάρει απόφαση για την πρόσληψη μόνιμου προσωπικού και να προχωρήσει άμεσα μαζί με την ΠΕΚΟΠ και το Σωματείο Εργαζομένων στον ΗΣΑΠ στην προκήρυξη νέου διαγωνισμού.
Γιατί, λοιπόν, ο Δ. Κοντός «ξεχνά» τόσο εύκολα και τόσο γρήγορα την υποχρέωση του διευθύνοντα σύμβουλου του ΗΣΑΠ να διώξει την ΟΙΚΟΜΕΤ του Οικονομάκη, υποχρέωση που απορρέει τόσο από το Πρακτικό Συνεργασίας που ο ίδιος υπέγραψε όσο και από τις εγκυκλίους Γιακουμάτου και Καλαντζάκου; Η παράκλησή του προς τον διευθύνοντα σύμβουλο του ΗΣΑΠ να επιμείνει στην εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας και των κλαδικών συμβάσεων, όχι μόνο αποτελεί υπαναχώρηση, αλλά αποτελεί ευθεία στήριξη στη διαιώνιση του καθεστώτος των εργολάβων-δουλέμπορων.
Το 2006, οι επιθεωρητές του ΣΕΠΕ, μετά από καταγγελίες της ΠΕΚΟΠ, διαπίστωσαν, ύστερα από έλεγχο σε τέσσερις σταθμούς του ΗΣΑΠ, σημαντικές παραβιάσεις της εργατικής νομοθεσίας και των κλαδικών συμβάσεων. Σε τι ενέργειες προέβη τότε ο Ν. Παπαθανάσης; Οχι μόνο δεν έκανε καμία ενέργεια προς την ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ, αλλά πολύ αργότερα, όταν τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν πάνω στη συγκεκριμένη εταιρία, ύστερα από τη δολοφονική απόπειρα κατά της Κ. Κούνεβα, έσπευσε να διαβεβαιώσει ψευδώς ερωτώντες βουλευτές, ότι όλα πάνε καλά στον καθαρισμό των χώρων του ηλεκτρικού σιδηρόδρομου και ότι δεν παραβιάζεται η εργατική νομοθεσία από την ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ. Δεν έγινε τίποτα, ενώ σύμφωνα με τις εγκυκλίους Γιακουμάτου έπρεπε να παρέμβει το υπουργείο Εργασίας και να υποχρεώσει το ΔΣ του ΗΣΑΠ να κηρύξει έκπτωτη την ΟΙΚΟΜΕΤ ΑΕ. Το ίδιο επαναλαμβάνεται τώρα.
Σύμφωνα με τις εγκύκλιους, οι Διοικήσεις των ενδιαφερόμενων φορέων πρέπει να κινούν τη διαδικασία κήρυξης εκπτώτων των εργολάβων. Ομως, η διαδικασία έκπτωσης δεν κινήθηκε όχι μόνο στον ΗΣΑΠ αλλά σε κανένα από τους φορείς και τα υπουργεία, στα οποία αλωνίζουν οι δουλέμποροι της καθαριότητας. Επιβεβαιώνεται έτσι για πολλοστή φορά ότι οι εγκύκλιοι του Γιακουμάτου και η πρόσφατη (2.2.2009) της Καλατζάκου δεν έχουν καμία πρακτική αξία.
Αυτή δεν είναι μόνο δική μας άποψη. Αυτή τη βδομάδα κάναμε έρευνα για να διαπιστώσουμε εάν στις συμβάσεις που υπογράφονται συμπεριλαμβάνεται ως βασικός όρος η υποχρέωση των εργολάβων να εφαρμόζουν την εργατική νομοθεσία και τις κλαδικές συμβάσεις. Επικοινωνήσαμε με πολλούς υπηρεσιακούς παράγοντες φορέων του Δημοσίου που έχουν προκηρύξει διαγωνισμούς για τον καθαρισμό των κτιρίων τους και έχουν δημοσιεύσει στο ΦΕΚ περίληψη του διαγωνισμού. Επειδή σε καμία περίληψη δεν είχε συμπεριληφθεί αυτός ο όρος, ζητήσαμε να μας δώσουν μια εξήγηση γι’ αυτή την παράλειψη. Η συντριπτική πλειοψηφία των υπηρεσιακών παραγόντων με τους οποίους επικοινωνήσαμε αγνοούσαν τόσο αυτόν τον βασικό όρο όσο και τις εγκυκλίους Γιακουμάτου! Μάλιστα, μερικοί μας παρακάλεσαν να τους στείλουμε εμείς με fax τις εγκυκλίους Γιακουμάτου, πράγμα που κάναμε! Κάποιοι μας είπαν, ότι υπάρχει μεν το πνεύ-μα της εγκυκλίου Γιακουμάτου, αλλά ως ειδικός όρος και όχι ως βασικός όρος της σύμβασης. Πράγμα που σημαίνει ότι η παραβίασή του δε σημαίνει την αυτόματη μονομερή καταγγελία της σύμβασης από την πλευρά του ΔΣ του Φορέα που την υπέγραψε.
Η παντελής απουσία από τις συμβάσεις καθαριότητας ως βασικού όρου της τήρησης της εργατικής νομοθεσίας και των κλαδικών συμβάσεων μας προβλημάτισε, γι’ αυτό και ψάξαμε λίγο πιο προσεκτικά την ισχύουσα νομοθεσία για τις προμήθειες και την παροχή υπηρεσιών στο Δημόσιο. Διαπιστώσαμε, λοιπόν, ότι στα ΠΔ 118 και 60 του 2007 η τήρηση της εργατικής νομοθεσίας και των κλαδικών συμβάσεων δεν είναι από τους βασικούς όρους των συμβάσεων. Βασικοί όροι είναι είτε η χαμηλή τιμή είτε η πιο συμφέρουσα οικονομική προσφορά. Αυτή τη διαπίστωση είχαν κάνει και μερικοί από τους υπηρεσιακούς παράγοντες με τους οποίους είχαμε επικοινωνήσει. Μας είπαν ότι καλά θα κάνει η κυβέρνηση να εισάγει στη νομοθεσία για τους διαγωνισμούς ως βασικό όρο των συμβάσεων την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας και των κλαδικών συμβάσεων εργασίας και όχι να βγάζουν οι υφυπουργοί Εργασίας καθησυχαστικές εγκυκλίους που δεν έχουν καμιά πρακτική αξία.
Για μας το εργατικό αίτημα δεν είναι να παραμείνει το καθεστώς των εργολάβων–δουλεμπόρων και απλά να μπει στις συμβάσεις ως βασικός όρος η τήρηση της εργατικής νομοθεσίας και των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Το μόνο αποδεκτό από την εργατική πλευρά αίτημα είναι να προσλαμβάνουν οι ενδιαφερόμενοι φορείς τους εργάτες και τις εργάτριες καθαριότητας με συμβάσεις αορίστου χρόνου. Θυμίζουμε ότι στα δημόσια σχολεία (νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια) απαγορεύεται μέχρι σήμερα, με την ισχύουσα νομοθεσία, η παρουσία των εργολάβων–δουλεμπόρων. Σ’ αυτό το θέμα θα αναφερθούμε αναλυτικά την επόμενη βδομάδα.