«Το κράτος δεν πρέπει να ‘χει καμιά δουλειά με τη θρησκεία, οι θρησκευτικοί σύλλογοι δεν πρέπει να συνδέονται με την κρατική εξουσία. Ο καθένας πρέπει να είναι ολότελα ελεύθερος να πρεσβεύει όποια θρησκεία θέλει ή να μην παραδέχεται καμία θρησκεία, δηλαδή να είναι άθεος (…). Πρέπει να καταργηθεί απόλυτα ακόμα και κάθε υπόμνηση στα επίσημα έγγραφα σχετικά με το άλφα ή βήτα θρήσκευμα των πολιτών. Δεν πρέπει να δίνεται καμία επιχορήγηση στην επίσημη εκκλησία του κράτους, καμία επιχορήγηση από τα χρήματα του δημοσίου στις εκκλησιαστικές και θρησκευτικές ενώσεις, που πρέπει να γίνουν ενώσεις πολιτών – ομοϊδεατών ολότελα ελεύθερες, ανεξάρτητες από την κρατική εξουσία (…). Ολοκληρωτικός χωρισμός της εκκλησίας από το κράτος και το σχολείο. Πλήρης και χωρίς όρους ανακήρυξη της θρησκείας σε ατομική υπόθεση».
Θα μπορούσε να είναι ένα σημερινό κείμενο. Ομως, έχει γραφεί ακριβώς πριν από έναν αιώνα. Πρόκειται για κείμενο του Βλαδίμηρου Ιλίτς Λένιν και αφορά την τσαρική Ρωσία του 1905. Αιτήματα που αφορούσαν το καθεστώς του τσαρικού δεσποτισμού διατηρούν την επικαιρότητά τους ένα αιώνα μετά σε ό,τι αφορά το αστικό κοινοβουλευτικό καθεστώς της σημερινής Ελλάδας. Και είναι αυτά ακριβώς που δεν πρέπει να ξεχνάμε, ειδικά σήμερα, ή να τα βάζουμε σε δεύτερη μοίρα και να ασχολούμαστε μόνο με τις ροζ αποκαλύψεις και τη Βαβυλιάδα.
Αυτός είναι κατά τη γνώμη μας ο μεγάλος κίνδυνος μετά τις τελευταίες εξελίξεις. Ορισμένοι αστοί πολιτικοί μίλησαν για χωρισμό Εκκλησίας και κράτους και αυτό ήταν όλο. Τα κόμματα δεν επέμειναν σ’ αυτό το αίτημα, οι συγκεκριμένοι πολιτικοί έκαναν στη μπάντα και πλέον το όλο ζήτημα περιορίζεται στο αν η Εκκλησία μπορεί να κάνει αυτοκάθαρση ή πρέπει να παρέμβει το κράτος και στο αν πρέπει να φύγει ή να μείνει ο Χριστόδουλος ως επικεφαλής της ιεραρχίας.
Το ΚΚΕ εξέφρασε κάποια στιγμή φιλολογικά τη θέση του και από εκεί και πέρα αποτραβήχτηκε, ακολουθώντας μια γραμμή που αντιμετωπίζει το όλο ζήτημα ως… αποπροσανατολισμό. Ο ΣΥΝ μίλησε στην αρχή για διαχωρισμό και στη συνέχεια άλλαξε ρότα και προσχώρησε στο μέτωπο των αντιχριστοδουλικών. Οσο για το ΠΑΣΟΚ, ερίζει με τη ΝΔ για το ποιος έχει την ευθύνη της Βαβυλιάδας. Οι βουλευτές του το έχουν βουλώσει, επειδή υπολογίζουν πολύ στις ψήφους που φέρνει το φλερτ με το παπαδαριό, ενώ κορυφαία στελέχη του, όπως ο Τσοχατζόπουλος, δεν διστάζουν να καλέσουν τους δεσποτάδες στις πολιτικές τους εκδηλώσεις. Τί άλλο συμβολίζει η παρουσία του Ανθιμου στην εκδήλωση που οργάνωσε ο Ακης στη Θεσσαλονίκη, εκτός του ότι το ΠΑΣΟΚ αναγνωρίζει στην Εκκλησία πολιτικό ρόλο και τη θέλει όχι απλώς κοντά του αλλά δίπλα του;
Εμείς θέτουμε ένα απλό ερώτημα. Τί θα γίνει αν ο Χριστόδουλος εξαναγκαστεί σε παραίτηση και στη θέση του μπει κάποιος από τους δεσποτάδες που δεν θέλουν την τόσο ενεργή ανάμιξη της Εκκλησίας στην πολιτική; Θα πάψουν μήπως οι δεσποτάδες να αρμέγουν τους πιστούς και το κράτος και να σοδειάζουν πλούτη; Θα πάψουν τα θρησκευτικά και δη η διδασκαλία του ορθόδοξου δόγματος να δηλητηριάζει τα παιδιά μας από τη νηπιακή τους ηλικία; Θα πάψει το κράτος να ξοδεύει κάθε χρόνο τεράστια ποσά για μισθούς και συντάξεις παπάδων και δεσποτάδων; Θα καταργηθούν οι προκλητικές φοροαπαλλαγές στις εκκλησιαστικές μπίζνες;
Δείτε ποιοι είναι οι φερόμενοι ως διάδοχοι του Χριστόδουλου. Αλλος έχει μεγαλώσει στην αυλή του χουντικού αρχιεπίσκοπου Ιερώνυμου. Αλλος έχει κατηγορηθεί για καταχρήσεις. Αλλος θεωρείται πιο συντηρητικός και από τον Χριστόδουλο. Εδώ ο Ζακύνθου, ο βασικός αντίπαλος του Χριστόδουλου, είδε να δημοσιεύονται στοιχεία για το αγρόκτημα με τη βιλάρα που έχει στην Πάτμο και κατέφυγε σε κάτι νηπιακές δικαιολογίες για την κομπίνα με το ενοίκιο. Απ’ όπου και να τους πιάσεις όλοι βρομάνε. Γιατί όλοι τους είναι παιδιά του ίδιου συστήματος. Ενός συστήματος που εμπορεύεται την άγνοια την οποία μετατρέπει σε πίστη, θρησκοληψία, ανορθολογισμό και ιδεολογικοπολιτική παράνοια.
Από την πρώτη στιγμή που ξεκίνησε το ντόμινο των αποκαλύψεων γράψαμε πως το δυστύχημα είναι πως και αυτή η ευκαιρία θα πάει χαμένη. Γιατί δεν υπάρχει πολιτική βούληση. Γιατί ο ελληνικός αστισμός είναι ταυτισμένος με την ελληνορθόδοξη Εκκλησία, το δόγμα της οποίας αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο της νεοελληνικής εθνικής ιδεολογίας, ενώ οι δομές της διαπλέκονται οικονομικά και πολιτικά με όλους τους θεσμούς του συστήματος εξουσίας, με τον κόσμο του κεφάλαιου και της πολιτικής, τη δικαιοσύνη και τη διανόηση. Είναι η τρίτη μεγάλη ευκαιρία μετά την πτώση της χούντας και μάλλον η μεγαλύτερη.
Η πρώτη ευκαιρία ήταν ακριβώς μετά την πτώση της χούντας. Το ιερατείο τότε είχε λουφάξει, γιατί επί των ημερών της χούντας είχε κάνει σημεία και τέρατα. Αν οι πολιτικές δυνάμεις τότε προωθούσαν το αίτημα του διαχωρισμού, οι δεσποτάδες δεν θα είχαν δυνατότητες αντίδρασης, αφού ο προκαθήμενός τους ήταν διορισμένος από τη χούντα του Ιωαννίδη (το εσωτερικό πραξικόπημα στους κόλπους των χουνταίων συνοδεύτηκε με πραξικόπημα και στην Εκκλησία). Ομως, η μεταπολίτευση δεν ήταν μια ριζοσπαστική αλλαγή και ο Καραμανλής δεν είχε κανένα λόγο να στερηθεί την υποστήριξη του ιερατείου, που όπως είχε υποστηρίξει τη χούντα είχε αρχίσει να υποστηρίζει και την κοινοβουλευτική μεταπολίτευση.
Η δεύτερη ευκαιρία ήταν το 1981, μετά την πανηγυρική εκλογική νίκη του ΠΑΣΟΚ, οι άνθρωποι του οποίου κατέλαβαν τους κυβερνητικούς θώκους χειροκροτούμενοι από ένα μαζικό κοινωνικό κίνημα, που μπορεί να μην ήταν επαναστατικό, θα στήριζε όμως στοιχειώδεις αστικοδημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, όπως ο διαχωρισμός της Εκκλησίας από το κράτος, που υπήρχε και ως «δέσμευση» στο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ. Ο Α. Παπανδρέου, μολονότι είχε τη δύναμη, δεν άνοιξε το θέμα, για τους ίδιους λόγους που δεν το είχε ανοίξει ο Καραμανλής το 1974. Και όταν αργότερα ο Τρίτσης δοκίμασε να κάνει κάποιον στοιχειώδη εκσυγχρονισμό στο ζήτημα της εκκλησιαστικής περιουσίας, έχασε τη θέση του στην κυβέρνηση μετ’ επαίνων.
Η τρίτη ευκαιρία ήταν τώρα. Με το ιερατείο ξεπουπουλιασμένο, αναξιόπιστο, σπαρασσόμενο από εσωτερικές έριδες, με το λαό να παρακολουθεί εξοργισμένος τις αποκαλύψεις για τις βιλάρες και τις κοιλάρες, για τις «οφσόρ» εταιρίες και τους λογαριασμούς στο εξωτερικό, για την κραιπάλη και τη διαφθορά του δεσποταριάτου και των γιουσουφακίων του. Και πάλι δεν εκδηλώθηκε πολιτική βούληση. Για τους ίδιους και πάλι λόγους.
Πού βρισκόμαστε τώρα; Το παιχνίδι έχει οριοθετηθεί αυστηρά. Θα μείνει ή δεν θα μείνει ο Χριστόδουλος; Θα καθοδηγήσει αυτός την αυτοκάθαρση ή θα τον διαδεχτεί κάποιος άλλος;
Ο Χριστόδουλος προσπαθεί να περάσει στην αντεπίθεση. Εχοντας εξασφαλίσει στήριξη από την κυβέρνηση και έχοντας εξαγοράσει ένα μέρος των ΜΜΕ, όμηρος όμως των «αδελφών του» της Χρυσοπηγής, οι οποίοι τον υποχρέωσαν να ξεφορτωθεί όλους τους συνεργάτες του που δεν ήταν της δικής τους έγκρισης και με τους οποίους είχε προσπαθήσει να ασκήσει απόλυτη εξουσία και όχι συνεταιρικά με τον Καλλίνικο και τον Αμβρόσιο, βγήκε στο «γυαλί» και έγινε ρόμπα και στη συνέχεια εξαπέλυσε μύδρους από τον άμβωνα, από τον οποίο εσχάτως είχε εξαφανιστεί. Η αντεπίθεσή του γίνεται σε δύο ταμπλό. Το ένα είναι οι αγαπημένες του «θεωρίες συνωμοσίες», με το απαραίτητο εθνικό επίχρισμα και με μπηχτές κατά του οικουμενικού πατριαρχείου. Το άλλο είναι η εξουδετέρωση των ενδοσυνοδικών του αντιπάλων, με πρώτο τον Ζακύνθου ο οποίος δεν κλείνει με τίποτα το απύλωτο στόμα του.
Μέχρι στιγμής δεν έχει καταφέρει τίποτα σημαντικό. Ο Ειρηναίος των Ιεροσολύμων τον άδειασε εν ψυχρώ, επιβεβαιώνοντας ότι αυτός του έστειλε τη σπείρα Βαβύλη-Τριανταφυλλάκη-Φαρμάκη. Ο Χριστόδουλος (συνεπικουρούμενος από τον Κούγια που παραιτήθηκε από δικηγόρος του Ειρηναίου, ο οποίος τον έκανε κι αυτόν ρόμπα) προσπάθησε να ανακατέψει την ΚΥΠ και το υπουργείο Εξωτερικών, όμως η κυβέρνηση Καραμανλή, ύστερα από μια μικρή ταλάντευση, του έκοψε τη φόρα, κρατώντας το θέμα αυστηρά στο ενδοεκκλησιαστικό πλαίσιο. Από την άλλη, οι δυο πιο σοβαρές εφημερίδες της δεξιάς, «Καθημερινή» και «Απογευματινή», μαζί με τον Τράγκα, που αποτελεί τη «συνείδηση του αγνού δεξιού», συνεχίζουν τις επιθέσεις τους, ενώ ο Ζακύνθου άρχισε να μιλάει για λογαριασμούς του Χριστόδουλου και των συνεργατών του στο εξωτερικό. Ισως να δούμε και άλλες αποκαλύψεις τις επόμενες μέρες και τότε η θέση του Χριστόδουλου θα γίνει εξαιρετικά δύσκολη. Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι θα σώσει τελικά την παρτίδα. Το μόνο που διαφαίνεται αυτή τη στιγμή είναι μια παρασκηνιακή συμφωνία ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, για να μαζέψουν τη Βαβυλιάδα, πράγμα που βολεύει και τον Χριστόδουλο.