Το πρότυπο του καλού χριστιανού (μέρες που ‘ναι): Λες ψέματα και στέλνεις έναν άνθρωπο ισόβια. Επειδή αμφιβάλλεις όμως, πας και εξομολογείσαι, επικοινωνείς με το θεό και καθαρίζεις!
Νικόλαος Μπερετάνος, στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, γιάπης και προπαντός ψευδομάρτυρας, που δε θέλει να παραδεχτεί αυτή την τελευταία ιδιότητά του και το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι αυτό. Γι’ αυτό και καταφθάνει στο δικαστήριο συνοδευόμενος από το συνήγορό του, ο οποίος του δίνει τις τελευταίες οδηγίες πριν κληθεί στο βήμα. Ο Μπερετάνος είναι αυτός που υποτίθεται ότι είδε τους δράστες της εκτέλεσης Μπακογιάννη να απομακρύνονται από το χώρο και συναντήθηκε μαζί τους. Δεν έδωσε καμιά κατάθεση προανακριτικά, γιατί φοβήθηκε, μολονότι –όπως λέει- συγκλονίστηκε από το αποτρόπαιο έγκλημα και το θεώρησε πλήγμα στη δημοκρατία. Εμφανίστηκε 13 χρόνια μετά στον ανακριτή Ζερβομπεάκο και «αναγνώρισε» τον Σάββα Ξηρό. Ενα χρόνο αργότερα εμφανίστηκε στο δικαστήριο και «αναγνώρισε» και τον Κωστάρη. Τρία χρόνια μετά, αφού μεσολάβησαν οι αμφιβολίες και η… επικοινωνία με το θείο, εξέφρασε αμφιβολίες για τον Κωστάρη. Αλλωστε, αυτό τον «έτρωγε» τόσο καιρό και τον οδήγησε στην εξομολόγηση!
Δεν έχουμε δει άλλη φορά τον πρόεδρο Δ. Βερτέλλη να εξετάζει τόσο εξονυχιστικά μάρτυρα και να αμφισβητεί ευθέως τα λεγόμενά του. Δείγμα θετικό; Δε βιαζόμαστε να το πούμε, γιατί και ο Μ. Μαργαρίτης είχε αμφισβητήσει τον Μπερετάνο, όμως ο Κωστάρης έφυγε με μια ισόβια στην πλάτη. Η οικογένεια Μητσοτάκη είναι πανίσχυρη και η Ντόρα το είπε καθαρά: Κουφοντίνας και Κωτσάρης (sic!) να μείνουν ισόβια στη φυλακή. Στο τέλος θα δούμε, αν το συγκεκριμένο δικαστήριο έχει τα κότσια να αρθεί πάνω από την ασφυκτική πίεση μιας πανίσχυρης πολιτικά και οικονομικά φαμίλιας, ειδικά στο ζήτημα του Κωστάρη. Γιατί μπροστά του αποδείχτηκε περίτρανα ότι ο Μπερετάνος λέει ψέματα και αυτό το είδαμε στο πρόσωπο όλων σχεδόν των δικαστών. Αλλωστε, το γεγονός ότι η πολιτική αγωγή αρνήθηκε να του υποβάλει ερωτήσεις, είναι ένα ακόμη δείγμα ότι τον θεωρεί αναξιόπιστο, ένα είδος Μπακατσέλου στο πιο γιάπικο.
Ιδού ορισμένοι χαρακτηριστικοί διάλογοι:
Μπερετάνος: Αναγνωρίζω χωρίς καμιά επιφύλαξη τον Σάββα Ξηρό, από την τσιριχτή φωνή του που την άκουσα σε μια συνέντευξή του στον Τριανταφυλλόπουλο.
Πρόεδρος: Τι άλλο χαρακτηριστικό θυμάστε;
Μπερετάνος: Η απαξιωτική συμπεριφορά του προς την κυρία. Χαρακτηριστικά άλλα δε θυμάμαι! Και το μπλε σακάκι που φορούσε.
Πρόεδρος: Ε, καλά τώρα, ο κόσμος δε φοράει σακάκια και μπλέιζερ;
Μπερετάνος: Προσθέτω κατηγορηματικά, λόγω του ότι όλοι μπορεί να αμφιταλαντεύονται όταν κάνουν ένα λάθος, δεν το κρύβω και ας βομβαρδιστώ μετά, πήγα στο διάστημα αυτό να εξομολογηθώ. Εκφράζω την απόλυτη βεβαιότητα ότι δεν έκανα λάθος για τον κ. Ξηρό, μπορώ όμως να πω ότι μπορώ να εκφράσω μια πολύ μικρή αμφιβολία, αν ο δεύτερος που αναγνώρισα ήταν 100% ο κ. Κωστάρης. Βάζω μια πολύ μικρή πιθανότητα, 10% (σ.σ. αργότερα ανέβασε το 10% σε 20% και μετά σε 30%-40%)!
Πρόεδρος: Τι χαρακτηριστικά είχε;
Μπερετάνος: Στην αναγνώριση έδειξα τον κ. Κωστάρη. Ολα τα χαρακτηριστικά, η περπατησιά του (σ.σ. την περπατησιά αργότερα την ανακάλεσε, σκεφτόμενος προφανώς ότι δεν είδε τον Κωστάρη να περπατάει, για να μπορεί να κάνει σύγκριση). Δεν τον είχα δει στις εφημερίδες ή την τηλεόραση. Τον είδα στο δικαστήριο (σ.σ. αργότερα, όταν τον εξέταζε η Τ. Χριστοδουλοπούλου, είπε ότι είχε δει τον Κωστάρη στην τηλεόραση, αλλά δεν του έκανε καμιά εντύπωση!). Γι’ αυτό ένιωσα τη μεγάλη ανάγκη της θείας εξομολόγησης.
Πρόεδρος: Εντάξει, νιώσατε αυτή την ανάγκη, αλλά κάτι άλλο, κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό που να σας εντυπώθηκε;
Μπερετάνος: Ενα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό ήταν η ψυχραιμία και η ενδυμασία τους. Φορούσαν και οι δύο γκρίζα ρούχα!!!
Πρόεδρος: Αυτά είναι τα στοιχεία που σας έμειναν και σας έπεισαν ότι είναι ο Κωστάρης; Κι αν ήταν ένας που ανέβαινε το δρόμο, που από τη φύση του είναι ψύχραιμος;
Μπερετάνος: Μπήκαν και οι τρεις στο αυτοκίνητο.
Πρόεδρος: Ναι, αλλά τον Κωστάρη δεν τον έχετε δει άλλη φορά και να αναπλάσετε την εικόνα και να πείτε «μωρέ, αυτόν τον έχω ξαναδεί».
Μπερετάνος: Ηταν και η φυσιογνωμία του, που μπορεί να αλλοιώνετε αλλά δεν αλλάζει.
Πρόεδρος: Μπορεί ν’ αλλάζει, μπορεί όχι, αλλά δεν σας έμεινε κάποιο χαρακτηριστικό από τον κ. Κωστάρη. Τι επιπλέον είχε ο Κωστάρης από τον τρίτο που δεν αναγνωρίσατε; Αφού και οι δύο φορούσαν γκρι.
Μπερετάνος: Τον τρίτο δεν τον θυμάμαι.
Πρόεδρος: Πώς συγκρατήσατε τα χαρακτηριστικά του Κωστάρη και όχι του άλλου ατόμου;
Μπερετάνος: Εξέφρασα την εκτίμηση ότι ήταν ο κ. Κωστάρης. Είπα και πριν την εσωτερική ανάγκη για θεία εξομολόγηση.
Πρόεδρος: Εδώ δεν εξετάζονται μεταφυσικές ανησυχίες και ανάγκες.
Μπερετάνος: Στα πραγματικά περιστατικά τοποθετήθηκα πριν σαφώς.
Εισαγγελέας: Το πρώτον τον είδατε εδώ τον κ. Κωστάρη;
Μπερετάνος: Η φυσιογνωμία ήταν αυτή που με έκανε να εκτιμήσω (σ.σ. προηγούμενα έλεγε ότι ήταν η… ψυχραιμία και τα γκρι ρούχα!).
Πρόεδρος: Στον ανακριτή λέτε μόνο για τον Ξηρό, όχι για τον Κωστάρη.
Μπερετάνος: Δεν ρωτήθηκα!
Πρόεδρος: Δεν ρωτηθήκατε ποιοι ήταν εκεί; Δεν σας επιδείχθησαν φωτογραφίες; Στον Τύπο είχατε δει φωτογραφίες. Πώς δεν είπατε «είναι κι ο Κωστάρης»;
Μπερετάνος: Δεν είπα κ. πρόεδρε.
Πρόεδρος: Αυτό λέω, γιατί δεν είπατε; Αφού σας διαβάστηκε η κατάθεσή σας στο τέλος, γιατί δεν είπατε «συγνώμη, είναι κι ο Κωστάρης»;
Μπερετάνος: Δεν είπα.
Πρόεδρος: Για ποιο λόγο;
Μπερετάνος: Δεν είχα πει. Βασανιζόμουνα σ’ όλη αυτή τη διάερκεια και όταν είδα τον Κωστάρη εδώ. Γι’ αυτό, επειδή σκέφθηκα μήπως κάνω κάποιο λάθος, με γενναιότητα προσωπική οδηγήθηκα να πάω να εξομολογηθώ!
Εφέτης: Γιατί δεν είπατε τίποτα στον κ. Ζερβομπεάκο, αφού είχατε δει φωτογραφίες στις εφημερίδες και την τηλεόραση, αλλά ήρθατε ένα χρόνο μετά;
Μπερετάνος: Δεν είχε ωριμάσει!
Κουφοντίνας: Ησουν ανώριμος και έγινες ώριμος. Το επόμενο στάδιο της ωριμότητας είναι η σήψη!
Η εξομολόγηση επανήλθε αρκετές φορές (μετρήσαμε έξι) στην κατάθεση του Μπερετάνου. Σα να έλεγε στο δικαστήριο και τους συνηγόρους, ότι μπορεί να έκανε και λάθος και γι’ αυτό πήγε να του συχωρεθούν οι αμαρτίες! Η υποκρισία σ’ όλο της το μεγαλείο. Αν ήταν έντιμος άνθρωπος, θα έλεγε ευθέως: Μπορεί να έκανα λάθος, δε μπορώ να πάρω έναν άνθρωπο στο λαιμό μου. Μπορεί να παρασύρθηκα από το κλίμα εκείνης της περιόδου, ζητώ συγνώμη, ανακαλώ την αναγνώριση. Ετσι κάνουν οι έντιμοι άνθρωποι.
Από τις ερωτήσεις των συνηγόρων υπεράσπισης (ρώτησαν μόνο η Κ. Σταμούλη και η Τ. Χριστοδουλοπούλου και η κατάθεση Μπερετάνου θα συνεχιστεί την Τρίτη 17 Απρίλη) άρχισαν να εντοπίζονται το ένα μετά το άλλο όλα τα τερατώδη ψεύδη στα οποία ο Μπερετάνος στήριξε την κατάθεσή του. Από φωτογραφίες αλλά και από μια μεγάλη μακέτα υπό κλίμακα φάνηκε καθαρά, ότι από το σημείο που ήταν δε μπορούσε να δει το αυτοκίνητο διαφυγής. Τι έκανε ο ψευδομάρτυρας; Αμφισβήτησε τη μακέτα, προκαλώντας την αντίδραση του προέδρου. Πότε έλεγε ότι έμεινε ακίνητος, πότε ότι κινήθηκε και πότε ότι η μετακίνηση κατά 2-3 μέτρα σημαίνει ακινησία. Γενικά, εκείνο που συναποκόμισαν όλοι οι παράγοντες της δίκης (αρκετοί το σχολίασαν ανοιχτά σε συζητήσεις που είχαμε μαζί τους) ήταν ότι ο Μπερετάνος δεν ήταν εκεί. Ο πρόεδρος το είπε διαφορετικά, σε μια προσπάθεια να προστατεύσει κάπως τον… μετανοημένο ψευδομάρτυρα από τα πυρά της υπεράσπισης: «Αφού είπε ότι δε συγκράτησε χαρακτηριστικά». Σα να έλεγε ότι αναγνώριση από την ψυχραιμία και το γκρι κοστούμι δεν μπορεί να νοηθεί ως αναγνώριση.