«Παλαμοκροτάν μόνο αυτοί που πληρώνουν και όχι εσύ που θέλουμε τρεις κιμωλίες στο γράψε σβήσε την εβδομάδα». Την χαρακτηριστική αυτή ατάκα του Χατζηχρήστου, του μοναδικού «Ζήκου», στην ταινία «Της κακομοίρας», την οποία απηύθυνε σε «τζαμπατζή» πελάτη του μπακαλοκαφενείου που απαιτούσε να δώσει «παραγγελία», θυμηθήκαμε διαβάζοντας την εξωφρενική είδηση ότι οι φοιτητές και τρεις καθηγητές τους (Αλ. Μπένος, Ηλ. Κονδύλης, Εμμ. Σμυρνάκης) στα δύο μοναδικά δωρεάν Μεταπτυχιακά Προγράμματα της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ («Δημόσια Υγεία και Πολιτική Υγείας» και «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας»), βρήκαν τις πόρτες κλειστές και τις κλειδαριές αλλαγμένες σε τρεις αίθουσες που έκαναν έως τώρα μαθήματα!
Οι καθηγητές καταγέλλουν on camera ότι αυτό έγινε κατ’ εντολή του κοσμήτορα Θ. Δαρδαβέση, «ο οποίος εκτιμά ότι οι αίθουσες αυτές διδασκαλίας δεν μπορεί να παρέχονται, να δίνονται για τις τρέχουσες εκπαιδευτικές διαδικασίες. Θεωρεί δηλαδή ότι επειδή ανακαινίστηκαν με έσοδα των ιδιωτικών, των ΠΜΣ με τέλη φοίτησης, δεν μπορεί να δίνονται σε χρήση για δωρεάν Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών».
«Είναι η νέα κατεύθυνση, η οποία λέει εμπορευματοποιώ, ανακαινίζω, οικειοποιούμαι δημόσιους χώρους, δηλαδή στερώ αίθουσες διδασκαλίας και δημόσιους χώρους από το δημόσιο Πανεπιστήμιο στα δωρεάν ΠΜΣ», σημειώνει χαρακτηριστικά ο καθηγητής Ηλ. Κονδύλης.
Για να συμπληρώσουν αντίστοιχα οι Αλ. Μπένος και Εμμ. Σμυρνάκης τα εξής: «Είναι μια τρομακτική εξέλιξη, μια ιδιοποίηση του δημόσιου χώρου που αποτελεί συνέπεια του νέου νόμου για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Είναι άμεση η ανάγκη να ανατραπεί η απόφαση αυτή με οποιονδήποτε τρόπο». «Το πανεπιστήμιο οφείλει να έχει ανοιχτές τις πόρτες του στην παιδεία και την εκπαίδευση πόσο μάλλον όταν σε αυτές τις αίθουσες δεν γινόταν κανένα άλλο μάθημα. Το να μην μπορούν οι ακαδημαϊκοί να μπουν σε χώρους του ΑΠΘ πρέπει να απασχολήσει άμεσα την ακαδημαϊκή κοινότητα».
Το lockout στην Ιατρική του ΑΠΘ δεν ήταν μια «παραξενιά», μια «φαεινή ιδέα» του εν λόγω κοσμήτορα. Είναι απόρροια της πλήρους εμπορευματοποίησης του δημόσιου πανεπιστήμιου, της λειτουργίας του με όρους επιχείρησης ΑΕ, που προωθούν με εντατικούς ρυθμούς Μητσοτάκης και Κεραμέως.
Μάλιστα, με την εγκύκλιο 135557/Ζ1, 1-11-2022 «για την ενιαία και ορθή εφαρμογή των νέων διατάξεων» του εκτρωματικού νόμου-πλαίσιο για τα ΑΕΙ (ν. 4957/2022) που αφορούν τα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, το υπουργείο Παιδείας διευκρινίζει ότι προϋπόθεση για να αμείβονται οι καθηγητές που διδάσκουν στα ΠΜΣ είναι σε αυτά να υπάρχουν τέλη φοίτησης! Κοντολογίς γενικεύονται τα δίδακτρα και εφαρμόζονται ακόμη και σε εκείνα τα ελάχιστα δωρεάν ΠΜΣ που έχουν απομείνει.
Τη στρατηγική αυτή ασπάζεται και υλοποιεί ασμένως σημαντικό κομμάτι του πανεπιστημιακού κατεστημένου τα τελευταία χρόνια. Απλώς τώρα θεωρεί ότι είναι η «χρυσή ευκαιρία» να προχωρήσει με άλματα.
Την εμπορευματοποίηση και οικειοποίηση δημόσιων χώρων μέσα στο δημόσιο πανεπιστήμιο -η Παιδεία υποτίθεται ότι είναι δωρεάν και η μόρφωση δικαίωμα- καταγγέλλει με ψήφισμά της η Γενική Συνέλευση του ΕΣΔΕΠ ΑΠΘ, απαιτώντας την άμεση ακύρωση αυτής της απόφασης:
«Πρόκειται για ευθεία εφαρμογή της αντίληψης ιδιοποίησης των δημόσιων χώρων και υποδομών, σε συντονισμό με τις επιταγές του νέου νόμου για την παιδεία. Σύμφωνα με αυτόν, το πανεπιστήμιο της πλήρως εμπορευματοποιημένης παιδείας ανοίγει και κλείνει όποτε το επιλέγουν οι μάνατζερς».
Ανακοίνωση εξέδωσε και η Πρωτοβουλία Φοιτητών και Φοιτητριών των ΠΜΣ «Δημόσια Υγεία και Πολιτική Υγείας» και «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας» του ΑΠΘ.
Η Ανακοίνωση
Την Τρίτη 8/11/2022 οι φοιτητές/φοιτήτριες των δωρεάν ΠΜΣ “Δημόσια Υγεία και Πολιτική Υγείας” και “Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας”, κατά τη μετάβασή μας στις αίθουσες διδασκαλίας στο Κτήριο 16Α, 3ο όροφο του Τμήματος Ιατρικής, για την παρακολούθηση των προγραμματισμένων μαθημάτων μας, βρεθήκαμε στη δυσάρεστη θέση να μην έχουμε πρόσβαση εντός των αιθουσών, διότι, όπως διαπιστώθηκε, είχαν αλλαχτεί οι κλειδαριές. Στη συνέχεια, πληροφορηθήκαμε από το διδακτικό προσωπικό, ότι η σχετική εντολή δόθηκε με πρωτοβουλία του Κοσμήτορα της Σχολής Επιστημών Υγείας, Καθηγητή Θεόδωρου Δαρδαβέση, όπως επιβεβαίωσε και ο ίδιος σε πρόσφατες δηλώσεις του.
Επιχείρημα πίσω από αυτή την ενέργεια ήταν ότι τίθενται λόγοι βιοασφάλειας. Προκαλεί, ωστόσο, έκπληξη η εν λόγω επίκληση, μιας και α) δεν είχε τεθεί σχετικό ζήτημα τα τελευταία 4 έτη διεξαγωγής του ΠΜΣ, ούτε κατά τα τελευταία 30 χρόνια χρήσης των αιθουσών εν γένει από την ακαδημαϊκή κοινότητα, και β) συνεχίζει η βιοασφάλεια να μην αποτελεί πρόβλημα για τη συρροή προπτυχιακών φοιτητών/φοιτητριών στις συγκεκριμένες αίθουσες κατά τις πρωινές και μεσημβρινές ώρες διεξαγωγής μαθημάτων.
Ο επιλεκτικός αποκλεισμός φοιτητών/φοιτητριών των μοναδικών δωρεάν ΠΜΣ της Σχολής Επιστημών Υγείας του ΑΠΘ από τις αίθουσες ενός δημόσιου τριτοβάθμιου εκπαιδευτικού ιδρύματος, μας προκαλεί έντονο προβληματισμό, ιδίως δε σε συνδυασμό με τη νέα εγκύκλιο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, η οποία συσκοτίζει τα όρια ανάμεσα στο δημόσιο, δωρεάν και στον προωθούμενο ιδιωτικό, κερδοσκοπικό χαρακτήρα της. Καταδικάζουμε απερίφραστα την αντιδεοντολογική και αντιπαιδαγωγική πράξη επιβολής lockout σε σπουδαστές και διδακτικό προσωπικό των ΠΜΣ “Δημόσια Υγεία – Πολιτική Υγείας” και “Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας”.
Θεωρούμε ανεπίτρεπτο γεγονός να παρεμποδίζεται και να υποβαθμίζεται η ακαδημαϊκή εκπαιδευτική διαδικασία, όπως συμβαίνει από την αρχή του ακαδημαϊκού έτους, να βρισκόμαστε δηλαδή αντιμέτωποι με πρακτικές που ακροβατούν μεταξύ φάρσας και δολιοφθοράς, όπως η έλλειψη φωτισμού στους διαδρόμους, οι κλειστές εξώπορτες και ο συνακόλουθος εγκλεισμός εντός του ορόφου, με αποκορύφωμα το καταγγελλόμενο γεγονός – την αλλαγή κλειδαριών σε άδειες αίθουσες- όταν πρόσφατα είχαμε πτώση φοιτητή του ΑΠΘ από παράθυρο λόγω έλλειψης χώρου.
Θεωρούμε πως οι παραπάνω πράξεις δεν είναι τυχαίες, αλλά εσκεμμένη στοχοποίηση των συγκεκριμένων προγραμμάτων, και εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης, οικειοποίησης δημοσίων χώρων, υποβάθμισης του δημόσιου χαρακτήρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και κατ’ επέκταση, λόγω της φύσεως του αντικειμένου των σπουδών μας, επίθεση στο κοινωνικό αγαθό της δημόσιας υγείας.
Απαιτούμε άμεση ανάκληση της απόφασης, τη νομικά κατοχυρωμένη απρόσκοπτη πρόσβαση μας στις διδακτικές αίθουσες και την αποκλιμάκωση των ενεργειών που εμποδίζουν την ομαλή διεκπεραίωση της φοίτησης μας.
Καλούμε οποιονδήποτε υποστηρίζει το δημόσιο και κοινωνικό χαρακτήρα των χώρων της εκπαίδευσης και της υγείας σε ένδειξη αλληλεγγύης και συμπαράστασης.