Διά της πλαγίας οδού επέλεξε η κυβέρνηση να εφαρμόσει την πρακτική των «κουπονιών» στην εκπαίδευση. Ως δούρειο ίππο επέλεξε τη «διά βίου μάθηση», για να περάσει στη συνέχεια στην εφαρμογή της στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, όπως, άλλωστε, έχει επανειλημμένα δηλώσει ο Παπανδρέου. Ετσι, πριν ακόμη θεσμοθετήσει νέο νόμο πλαίσιο για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ (υποτίθεται ότι συνεχίζεται ο «διάλογος» επί του «σχεδίου διαβούλευσης»), βάζει στην πράξη μια παράμετρο της «ανταποδοτικής» λειτουργίας των Ιδρυμάτων. Συγκεκριμένα, μιλώντας στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Διά Βίου Μάθησης και Σύνδεσης με την Απασχόληση, η αναπληρώτρια υπουργός Παιδείας Φώφη Γεννηματά δήλωσε τα εξής:
«Ξεκινάμε με συγκεκριμένες δράσεις:…Εκδοση επιταγών (vouchers) για σπουδές στην αρχική και συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση. Θα αφορά συγκεκριμένο ποσό το οποίο θα δίνεται με οικονομικά κριτήρια σε νέους και νέες για σπουδές της επιλογής τους». Το σύστημα των «κουπονιών», του οποίου είναι υπέρμαχος ο Γιώργος Παπανδρέου, εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στην Αμερική και είχε καταστροφικά αποτελέσματα για το δημόσιο σχολείο. Εκτός του ότι περιορίζει ασφυκτικά την κρατική χρηματοδότηση (το ποσό θα είναι «συγκεκριμένο» και θα χορηγείται κατά κεφαλήν), δημιουργεί σκληρό ανταγωνισμό ανάμεσα στις εκπαιδευτικές μονάδες, που θα διαγκωνίζονται για το ποια θα απορροφήσει τους περισσότερους μαθητές-φοιτητές. Αναπόφευκτη συνέπεια θα είναι η κατηγοριοποίηση των Ιδρυμάτων (και συνεπώς και των σπουδαστών τους και των εκπαιδευτικών που εργάζονται σ’ αυτά), με άλλα από αυτά να μαραζώνουν και να βάζουν λουκέτο και άλλα να ανθούν. Από την άλλη, το σύστημα αυτό σπρώχνει βίαια τους «χρήστες εκπαιδευτικών υπηρεσιών» να βάλλουν όλο και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, αφού το «συγκεκριμένο ποσό», με το οποίο θα «αγοράζουν υπηρεσίες εκπαίδευσης» θα είναι σίγουρα πολύ κατώτερο των απαιτήσεων των σπουδών. Το σύστημα των «κουπονιών» είναι ο προάγγελος της καθιέρωσης διδάκτρων στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα και αυτό το όχημα θα το σύρουν πρώτα τα Πανεπιστήμια.
«Ξεκινάμε με συγκεκριμένες δράσεις:…Εκδοση επιταγών (vouchers) για σπουδές στην αρχική και συνεχιζόμενη επαγγελματική κατάρτιση. Θα αφορά συγκεκριμένο ποσό το οποίο θα δίνεται με οικονομικά κριτήρια σε νέους και νέες για σπουδές της επιλογής τους». Το σύστημα των «κουπονιών», του οποίου είναι υπέρμαχος ο Γιώργος Παπανδρέου, εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στην Αμερική και είχε καταστροφικά αποτελέσματα για το δημόσιο σχολείο. Εκτός του ότι περιορίζει ασφυκτικά την κρατική χρηματοδότηση (το ποσό θα είναι «συγκεκριμένο» και θα χορηγείται κατά κεφαλήν), δημιουργεί σκληρό ανταγωνισμό ανάμεσα στις εκπαιδευτικές μονάδες, που θα διαγκωνίζονται για το ποια θα απορροφήσει τους περισσότερους μαθητές-φοιτητές. Αναπόφευκτη συνέπεια θα είναι η κατηγοριοποίηση των Ιδρυμάτων (και συνεπώς και των σπουδαστών τους και των εκπαιδευτικών που εργάζονται σ’ αυτά), με άλλα από αυτά να μαραζώνουν και να βάζουν λουκέτο και άλλα να ανθούν. Από την άλλη, το σύστημα αυτό σπρώχνει βίαια τους «χρήστες εκπαιδευτικών υπηρεσιών» να βάλλουν όλο και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, αφού το «συγκεκριμένο ποσό», με το οποίο θα «αγοράζουν υπηρεσίες εκπαίδευσης» θα είναι σίγουρα πολύ κατώτερο των απαιτήσεων των σπουδών. Το σύστημα των «κουπονιών» είναι ο προάγγελος της καθιέρωσης διδάκτρων στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα και αυτό το όχημα θα το σύρουν πρώτα τα Πανεπιστήμια.
Η Φώφη, όμως, μας έδωσε και μια άλλη είδηση: τα «ανοιχτά σχολεία» γίνονται πραγματικότητα! Θα λειτουργούν υπό την αιγίδα των Δήμων (πάντα ο Παπανδρέου είχε εμμονή με την ψευδεπίγραφη «αποκέντρωση», που φορτώνει νέους φόρους στους δημότες και απαλλάσσει το κράτος από την υποχρέωση της κρατικής χρηματοδότησης). Το πρωί θα γίνεται μάθημα στους μαθητές και το απόγευμα ο χώρος θα χρησιμοποιείται για να προσφέρονται καθρεφτάκια ψευδαίσθησης εύρεσης εργασίας στους καταρτιζόμενους απασχολήσιμους. Ετσι και οι Δήμοι θα γλιτώνουν έξοδα (θα έπρεπε να εξασφαλίσουν στέγη για τις μπίζνες των προγραμμάτων κατάρτισης που θα σκαρώνουν) και τα σχολεία θα «τσιμπάνε» το κατιτίς τους. Βέβαια, αυτή τη «λεπτομέρεια» η Φώφη δεν την ανέφερε, είναι σίγουρο, όμως, ότι προς τα εκεί βαδίζουν τα πράγματα. Οι θεωρίες των «ανοικτών σχολείων», που μπορεί το απόγευμα να λειτουργούν και ως πάρκινγκ (τα προαύλια) ή ως χώρος και για πάμπολλες άλλες δραστηριότητες (που θα τις ακριβοπληρώνουν οι χρήστες) είναι ο φερετζές για να μεταφερθούμε σιγά-σιγά από τη δημόσια χρηματοδότηση, στη χρηματοδότηση «από τρίτους» (τουλάχιστον ένα σημαντικό κομμάτι της).
Γιούλα Γκεσούλη