Οπως έχουμε επανειλημμένα πει, οι πανεπιστημιακές διοικήσεις φύσει και θέσει αδυνατούν να αντισταθούν με συνέπεια και μέχρι τέλους στις πιέσεις που ασκεί η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παιδείας για την εφαρμογή του νέου νόμου-πλαίσιο που ξεπατώνει κυριολεκτικά το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Από τη μια προσπαθούν με νομικές προσφυγές να εμποδίσουν την εφαρμογή του νόμου, που σ’ αυτή τη φάση απαιτεί τη διενέργεια των εκλογών για τη συγκρότηση των Συμβουλίων Διοίκησης, και από την άλλη εκδίδουν αποφάσεις, που κατά το ένα μέρος τους μαρτυρούν ψυχολογία ήττας και διάθεση πιθανού συμβιβασμού με το υπουργείο Παιδείας.
Εχοντας απέναντί τους έναν αμείλικτο αντίπαλο (κυβέρνηση και υπουργείο Παιδείας), που με πράξεις έχει αποδείξει ότι είναι αποφασισμένος να λιώσει το δημόσιο Πανεπιστήμιο με τη σιδερένια φτέρνα του (ο νόμος ψηφίστηκε παρά την καθολική αντίδραση της πανεπιστημιακής κοινότητας από τις δυνάμεις του Μνημόνιου, ΠΑΣΟΚ-ΝΔ-ΛΑΟΣ, και η Διαμαντοπούλου, ακολουθώντας πολιτική «αποφασίζομεν και διατάσσομεν» κουρέλιασε το περίφημο «αυτοδιοίκητο» των ΑΕΙ υπογράφοντας τις διαπιστωτικές πράξεις και διορίζοντας τις εφορευτικές επιτροπές για τη διενέργεια των εκλογών των εσωτερικών μελών των Συμβουλίων), οι πανεπιστημιακές διοικήσεις κάνουν εκκλήσεις στο υπουργείο Παιδείας να «συμβάλλει στην εκτόνωση της έντασης στα Πανεπιστήμια»! Παράλληλα, υποχωρούν από την αρχική θέση τους, που εκφράστηκε με τη δημοσιοποίηση ακόμη του σχεδίου νόμου ότι το κείμενο αυτό δεν μπορεί ν’ αποτελέσει επ’ ουδενί βάση για συζήτηση, και θεωρώντας ότι υπάρχουν τετελεσμένα με την ψήφιση πια του νόμου, μιλούν για «λάθη, ανεπάρκειες και δυσλειτουργίες», ενώ ψελλίζουν και προτάσεις για «αλλαγές στο νέο νόμο».
Οι πανεπιστημιακές διοικήσεις πατούν σε δυο βάρκες κι αυτό φαίνεται καθαρά από τις αποφάσεις που εξέδωσαν δυο Πανεπιστήμια, της Θεσσαλονίκης και του Αιγαίου. Συγκεκριμένα, η Σύγκλητος του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης επικύρωσε την απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου να προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας ως προς την αντισυνταγματικότητα του νέου Νόμου 4009/2011. Ταυτόχρονα, όμως, αποφάσισε «ότι θα εξαντλήσει κάθε νόμιμο μέσο για να αναδείξει τα λάθη, τις ανεπάρκειες και τις δυσλειτουργίες του νέου Νόμου», γι’ αυτό και δηλώνει ότι «στηρίζει την πρόταση να δημιουργηθεί μία Επιτροπή που θα προτείνει αλλαγές στο νέο Νόμο», ενώ ζητά από το υπουργείο Παιδείας «να συμβάλει στην εκτόνωση της έντασης στα Πανεπιστήμια, ‘’παγώνοντας’’ τις διαδικασίες εκλογής των Συμβουλίων των Πανεπιστημίων».
Οι πρυτανικές αρχές του Πανεπιστήμιου Αιγαίου, με αφορμή την απόφαση της διορισμένης εφορευτικής επιτροπής, της οποίας πρόεδρος είναι καθηγητής που βρίσκεται σε εκπαιδευτική άδεια, για τη διενέργεια εκλογών στις 19 του Δεκέμβρη, χρησιμοποιώντας διαδικαστικά επιχειρήματα (ότι π.χ. η προκήρυξη των εκλογών πραγματοποιήθηκε βεβιασμένα, χωρίς προηγούμενη συνεννόηση του Προέδρου της με τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Αιγαίου, ότι δεν έγινε έγκριση των εκλογικών καταλόγων από το Πρυτανικό Συμβούλιο, κ.λπ.), αντιπροτείνουν στην κουστωδία των «προθύμων» «να ακολουθηθούν οι νόμιμες διαδικασίες και σε συνεργασία πλέον με την Πρυτανική Αρχή», να αναβληθούν οι προκηρυχθείσες εκλογές και να αναζητηθεί «μια νέα ημερομηνία τους, πιθανότατα στο νέο χρόνο»! Στο διάστημα αυτό, οι πρυτανικές αρχές ελπίζουν να αντιστρέψουν το κλίμα με «διαδικασίες διαλόγου» που θα οργανωθούν μέσα στην ακαδημαϊκή κοινότητα, της οποίας βεβαίως η αντίθεση στο νόμο είναι σχεδόν καθολική.
Δηλαδή, με παιδιάστικα καμώματα και με κρυφτούλι, απέναντι στο υπουργείο και στις διορισμένες εφορευτικές επιτροπές των «προθύμων», οι πανεπιστημιακές αρχές προσπαθούν να αποφύγουν το βιασμό! Και στο τέλος υπενθυμίζουν ότι προχωρούν «στην από κοινού και ενιαία προσφυγή Ελληνικών Πανεπιστημίων στα Συνταγματικά Δικαστήρια» κατά του νέου νόμου-πλαίσιο.
Σε αντίθεση με τη στάση παλάντζας των πρυτανικών αρχών, ο Σύλλογος ΔΕΠ του Πανεπιστήμιου Αιγαίου χρησιμοποιεί σκληρή γλώσσα. Στην απόφασή του τονίζει: «Η επιτροπή αυτή δεν έχει διοριστεί από το αυτοδιοίκητο Πανεπιστήμιο, αλλά από την κυβέρνηση. Τη διαδικασία αυτή η Σύνοδος των Πρυτάνεων την κατήγγειλε ως ‘’θεσμική εκτροπή’’. Στηριζόμενη μόνο στον αυθαίρετο διορισμό της από την πολιτική εξουσία, η 5μελής επιτροπή ‘’προκήρυξε’’ εκλογές, σε ευθεία σύγκρουση με τις αποφάσεις όχι μόνο της Συνόδου των Πρυτάνεων αλλά κυρίως με την ομόφωνη (συμπεριλαμβανομένης και της θετικής ψήφου νυν μέλους της ίδιας επιτροπής!) απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου μας, με σκοπό την εκλογή ενός Συμβουλίου που θα καταργήσει το αυτοδιοίκητο και τα δημοκρατικά εκλεγμένα όργανα διοίκησης». Στη συνέχεια, ο Σύλλογος ΔΕΠ αναφέρεται σε όλες τις αυθαιρεσίες που έγιναν στο στήσιμο των εκλογών και καταλήγει: «Κατά τη γνώμη μας το να μην προχωρήσει η εκλογική διαδικασία είναι η καλύτερη υπηρεσία που μπορεί να προσφερθεί αυτή τη στιγμή στο Ιδρυμα. Αν θέλει η Οργανωτική επιτροπή ας επικαλεστεί την καθολική αντίθεση της πανεπιστημιακής κοινότητας και το γεγονός ότι εξαιτίας της παρόδου της προθεσμίας η διαδικασία έχει ακυρωθεί ήδη πριν τη διενέργεια της ψηφοφορίας.
Καλούμε τις δημοκρατικά εκλεγμένες πρυτανικές αρχές να κάνουν ό,τι απαιτείται για τη διαφύλαξη της ακαδημαϊκής μας αυτοτέλειας. Ζητάμε την άμεση σύγκληση της Συγκλήτου ώστε συλλογικά η πανεπιστημιακή κοινότητα του Αιγαίου να αναλάβει πρωτοβουλίες για την υπεράσπιση του αυτοδιοίκητου των πανεπιστημίων».
Στην αντίπερα όχθη, η Διαμαντοπούλου έχει πιάσει το κλίμα παλάντζας των πρυτανικών αρχών και τώρα δηλώνει «ανοιχτή σε προτάσεις που θα διευκολύνουν τα Ιδρύματα στην εφαρμογή του νόμου». Δηλαδή, να μείνει ανέγγιχτη η ουσία του και ο «διάλογος» με τις πρυτανικές αρχές να περιοριστεί στα επουσιώδη, ώστε να δοθεί η εντύπωση του συμβιβασμού από την πλευρά του υπουργείου και να προχωρήσει η εφαρμογή του νόμου. Και την ίδια στιγμή που θα ανοίγει νέος κύκλος «διαλόγου» για ζητήματα «εφαρμογής του νόμου», που η Διαμαντοπούλου ευελπιστεί ότι θα καλλιεργήσει –αν πραγματοποιηθεί– κλίμα ανακωχής και αναμονής, οι διορισμένες εφορευτικές επιτροπές θα στήνουν τα νέα Συμβούλια διοίκησης.
Μαζί με το «καρότο», όμως, η υπουργός Παιδείας άρπαξε ταυτόχρονα και το «μαστίγιο». Και έστειλε τρομοκρατικό μήνυμα: Τα Πανεπιστήμια που δεν θα προχωρήσουν στις εκλογικές διαδικασίες δεν θα χρηματοδοτηθούν! Την απειλή αυτή η Διαμαντοπούλου την εκτόξευσε παρουσία της εξωνημένης ηγεσίας της ΠΟΣΔΕΠ (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ), που έκανε σαν να μην άκουσε. Η ΠΟΣΔΕΠ, μαζί με την ΟΣΕΠ-ΤΕΙ και τους ερευνητές, μέσα σ’ αυτό το κλίμα της μεγάλης αγωνίας για το μέλλον του δημόσιου Πανεπιστήμιου και της αντίδρασης των πανεπιστημιακών, επισκέφτηκε την υπουργό Παιδείας για να ενημερωθεί για τα «ακαδημαϊκά κριτήρια» με τα οποία θα πραγματοποιηθεί το επόμενο σαρωτικό τσουνάμι, ο πανεπιστημιακός Καλλικράτης!
Σε τούτη τη στιγμή, το φοιτητικό κίνημα μοιάζει σα να φόρτωσε τον αγώνα στις πλάτες του πανεπιστημιακού κατεστημένου, που έτσι κι αλλιώς δε μπορεί να τον σηκώσει. Απαιτείται και πάλι ν’ ανασκουμπωθεί και να προβάλλει δυνατά, μαζικά, αποφασιστικά και συγκρουσιακά στο προσκήνιο. Είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να παλέψει σθεναρά το νόμο-έκτρωμα και να τον ανατρέψει. Οι πρακτικές «ακύρωσης του νόμου στην πράξη», όπου γίνεται προσπάθεια αυτός να βρει εφαρμογή, είναι απλώς ασπιρίνες, είναι διάσπαρτες ξεχωριστές ενέργειες εκτόνωσης, που αφήνουν τρύπες εφαρμογής του νόμου και σε βάθος χρόνου εξασθενούν και κουράζουν το κίνημα.
Γιούλα Γκεσούλη