Με αφορμή το τραγικό περιστατικό στις σχολές του ΟΑΕΔ, όπου ένα νέο παιδί αυτοπυροβολήθηκε, αφού πρώτα προσπάθησε να αφαιρέσει τις ζωές ενός συμμαθητή του και δυο εργατών που τυχαία βρέθηκαν στο δρόμο του, ακούστηκαν και γράφηκαν πολλά. Με εξαίρεση τον «φιλοσοφημένο» υπουργό της Παιδείας, Αρη, που απέδωσε το συμβάν σε αδυναμία διαχείρισης μιας ερωτικής απογοήτευσης από την πλευρά του 19χρονου, τα σχόλια των «ειδικών» που παρέλασαν από τα τηλεπαράθυρα επικεντρώθηκαν κυρίως στα μέτρα «πρόληψης» ανάλογων φαινομένων, όπως κατ’ ευφημισμόν αποκαλούν τα μέτρα καταστολής.
Κανένας δε θέλησε ν’ αγγίξει την ουσία. Που ήταν η ίδια η χαμερπής ζωή που βίωνε ο νέος. Σάπια ζωή, που εκμηδενίζει την αξιοπρέπεια, την ανάπτυξη της προσωπικότητας και κατ’ επέκταση την προοπτική κάθε προσωπικής ή επαγγελματικής καταξίωσης, τις σχέσεις, τις φιλίες. Τέτοια ζωή του επιφύλασσε η κοινωνική του θέση. Μελλοντικός προλετάριος ήταν ο 19χρονος, σε σχολή του ΟΑΕΔ φοιτούσε. Να συμπεράνουμε ότι ήταν από τους «αποτυχημένους» του εκπαιδευτικού συστήματος. Ενός εκπαιδευτικού συστήματος σκληρού, αποξενωμένου από τους πόθους και τις ανάγκες της νεολαίας, δέσμιου μιας στεγνής παιδαγωγικής, που τιμωρεί με «αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος» κάθε παιδί που δε «χωράει» στο πλαίσιό του. Τι μέλλον πίστευε πως είχε αυτός ο νέος; Τι μπορεί να ένιωθε βλέποντας τους γονείς του, τους ενήλικες της κοινωνικής του τάξης να παραπαίουν στην ανασφάλεια; Πώς αφομοίωνε την κατάρρευση όλων των «προτύπων» αυτής της σάπιας κοινωνίας, που είχαν φροντίσει να του την εμπεδώσουν το πολιτικό σύστημα και οι ταγοί του, το σχολείο και η αδιαφορία ή η κατασταλτική συμπεριφορά των δασκάλων του, η ρατσιστική συμπεριφορά του κοινωνικού του περίγυρου, αλλά και της ίδιας της πολιτείας, όντας ο ίδιος παιδί μεταναστών; Τι άλλο από απογοήτευση, δυσπιστία και περιφρόνηση να ένιωθε, τι άλλο από ένα αβέβαιο και εχθρικό μέλλον να προσδοκούσε; Πώς να τον ψέξουμε που δεν κατόρθωσε μόνος του να βρει δημιουργικό πρότυπο για να πορευτεί, όταν η συλλογικότητα είναι χαμένη υπόθεση, ενώ βασιλεύει ο ωχαδερφισμός, ο ατομισμός και ο άγριος ανταγωνισμός;
Κάποιοι είπαν πως ο τραγικός νέος ήταν οπαδός του ναζισμού και πως στο θρανίο του ζωγράφιζε ναζιστικά σύμβολα. Το γεγονός, το πολιτικό πρόβλημα, δεν είναι η αιτία, είναι το αποτέλεσμα μιας χαμένης ζωής. Ο φασισμός βρήκε γόνιμο έδαφος στην απελπισία, τη φτώχεια της ελπιδοφόρας προοπτικής κι έριξε σπόρο. Οπως, άλλωστε, συμβαίνει πάντοτε στην ιστορία…
Αν είναι να τιμωρήσουμε κάποιον για το έγκλημα, ας τιμωρήσουμε τον καπιταλισμό. Μπορεί να μοιάζει «στερεότυπο», είναι όμως η μόνη αλήθεια. Τη φωνάζει δυνατά, με άγρια απελπισία η ίδια η κραυγή του 19χρονου, στο σημείωμα που άφησε, πριν αρπάξει το όπλο: «…Δεν έχω σεβασμό για την ανθρώπινη ζωή. Φτύνω κατάμουτρα στην “αξιοπρέπεια” και την “τιμή” σας και σε ότι έχετε ιερό… Για μένα είστε όλοι σκουπίδια… Για τους περισσότερους από εσάς μπορεί να ακούγομαι παρανοϊκός, εγκληματίας ή δολοφόνος. Κάνετε λάθος, εσείς είστε τα νοητικώς στερημένα θρασύδειλα εγκληματικά καθάρματα που βρίζουν υπό την κάλυψη της ανωνυμίας, της ιδιότητας του καθηγητή ή των πολυάριθμων παρέων. Μέχρι στιγμής δεν έχω εισπράξει τίποτα άλλο παρά την απόρριψη και την ύβρη των γύρω μου. Σας τα επιστρέφω με την υπόσχεση να περάσετε τις τελευταίες στιγμές σας παρακαλώντας για την ελεεινή και τρισάθλια ζωή σας».
Γιούλα Γκεσούλη