Αγρια καταστολή από τις δυνάμεις των ΜΑΤ δέχθηκαν οι κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών τόσο την Παρασκευή 11/1 όσο και τη Δευτέρα 14/1, διαψεύδοντας τα κροκοδείλια δάκρυα της υπουργού Μπάτσων και Καταστολής Ολγας Γεροβασίλη και τις υποκριτικές δηλώσεις του υπουργείου Παιδείας. Σπασμωδικές ενέργειες μετάθεσης των ευθυνών από τους συριζαίους, λες και δεν είναι αυτοί που κυβερνούν, λες και δεν είναι αυτοί που ανέλαβαν ασμένως να υπερασπίσουν τα συμφέροντα του κεφαλαίου και να προωθήσουν την απάνθρωπη μνημονιακή πολιτική.
Μέσα στην καρδιά του παγωμένου μνημονιακού χειμώνα, οι μαζικές μαχητικές κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών -αναπληρωτών, αδιόριστων, μόνιμων- έμοιασαν με ανοιξιάτικες μέρες. Αιφνιδιασμένη η κυβέρνηση (και εν όψει των τρεχουσών πολιτικών εξελίξεων), μετέθεσε την ψήφιση του νομοσχέδιου για το νέο σύστημα διορισμών-προσλήψεων για την Πέμπτη 17/1.
Το εκπαιδευτικό κίνημα έχει παράδοση αγώνων. Από τις μεγάλες απεργίες διαρκείας, τις συγκρούσεις στα εξεταστικά του 1998, τις φοιτητικές κινητοποιήσεις, τις μαθητικές πορείες και καταλήψεις.
Το ιστορικά αυτό διαμορφωμένο DNA το τροφοδότησε τώρα η απελπισία, το πάθος και το όνειρο. Απελπισία για τα χαμένα χρόνια αδιορισίας, για τις μίζερες ζωές, την αγωνία της επιβίωσης που καθησύχαζε (τρόπος του λέγειν) προσώρας η ετήσια δεκάμηνη (το πολύ) υπηρεσία στα δημόσια σχολεία απ’ άκρου εις άκρον της Ελλάδας, για τις διαλυμένες οικογένειες, για τη συνεχιζόμενη ομηρία. Πάθος για μια καλύτερη επιτέλους ζωή με αξιοπρεπή, μόνιμη και σταθερή εργασία. Πάθος και όνειρο, που ο νέος ειδικά κόσμος της εκπαίδευσης, είδε τώρα να χάνεται στα βαλτόνερα του νομοσχέδιου για το νέο σύστημα διορισμών-προσλήψεων.
Το σχέδιο νόμου
♦ Πετάει στα σκουπίδια χρόνια επίπονης δουλειάς μη αναγνωρίζοντας το σύνολο της προϋπηρεσίας. Βάζει «ταβάνι» τα 10 χρόνια (120 μόρια, 1 μόριο για κάθε μήνα με πλαφόν τους 120 μήνες), όταν υπάρχουν αναπληρωτές που εργάζονται και 15 χρόνια, αναπληρώνοντας κάθε χρόνο τον εαυτό τους, κρατώντας όρθιο το δημόσιο σχολείο. Στα κεφάλια πολλών εξ αυτών επικρέμεται τώρα η δαμόκλειος σπάθη της απόλυσης.
♦ Κουρελιάζει τα πτυχία, ωθώντας τους αγωνιούντες για μια θέση στο δημόσιο σχολείο στο ατέλειωτο κυνήγι «ακαδημαϊκών προσόντων», που η απόκτησή τους απαιτεί χρόνο και χρήμα, αποδεικνύοντας για πολλοστή φορά ότι η Παιδεία έχει ταξικό πρόσημο. Δεν αρκεί, λέει, το πανεπιστημιακό πτυχίο, θέλει και Πιστοποιητικό Παιδαγωγικής και Διδακτικής Επάρκειας, που μπορεί να χορηγείται και εκτός πλαισίου προγράμματος σπουδών πρώτου κύκλου, μεταπτυχιακά, διδακτορικά, επιμορφώσεις, πιστοποιήσεις και δε συμμαζεύεται. Και μοριοδοτεί το σύνολο αυτών των «προσόντων» με 120 μόρια, δίνοντας ακόμη μια κλωτσιά στην προϋπηρεσία, αφού στο διορισμό συμμετέχει και ο πυλώνας των «κοινωνικών κριτηρίων».
♦ Φοράει βαθιά το «καπέλο» της αξιολόγησης στους εκπαιδευτικούς. Δικαίως το νομοσχέδιο ονομάστηκε προσοντολόγιο από το εκπαιδευτικό κίνημα. Η αρχή και της ατομικής (τιμωρητικής) αξιολόγησης έγινε τώρα με τους αιτούντες διορισμό ή πρόσληψη ως αναπληρωτές. Δεν θα αργήσει ο καιρός που τα κριτήρια διορισμού-πρόσληψης θα γίνουν και κριτήρια αξιολόγησης και για τους ήδη υπηρετούντες μόνιμους εκπαιδευτικούς. Και για να μην υπάρξει καμιά αμφιβολία για τις προθέσεις του υπουργείου και γενικά του συστήματος, μπαίνει σε εφαρμογή και ο θεσμός του «δόκιμου» εκπαιδευτικού, που εμπνεύστηκε η Διαμαντοπούλου. «Δόκιμος» για δυο χρόνια, συνεχώς επιτηρούμενος και αξιολογούμενος, που στο τέλος μπορεί και να μην μονιμοποιηθεί, αλλά να απολυθεί.
♦ Αναδεικνύει ως υπέρτατη αξία το «διαίρει και βασίλευε». Το αγαπημένο σύνθημα όλου του αστισμού διαχρονικά, που στόχο έχει να διαλύσει κάθε βάση για συλλογική διεκδίκηση, γίνεται πράξη με το προσοντολόγιο, με τις διάφορες κατηγορίες των αιτούντων διορισμό-πρόσληψη.
Το «πνεύμα» το έθεσαν οι ιμπεριαλιστές της ΕΕ και του ΟΟΣΑ, το κεφάλαιο ξένο και ντόπιο, το «γράμμα» το υλοποιούν κυβέρνηση και υπουργείο Παιδείας. Βασική επιδίωξη οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις, η επισφαλής εργασία, η εργασιακή ομηρία και στο δημόσιο.
Οι εξαγγελθέντες διορισμοί (2.500 το 2020 και 2.500 το 2021. Εξαιρούνται οι 4.500 για την Ειδική Αγωγή, που εγγράφονται στον προϋπολογισμό, αν και τίποτε δεν είναι σίγουρο, αφού πολλές φορές δαπάνες του προϋπολογισμού δεν υλοποιήθηκαν, μιας και τα πάντα εξαρτώνται από την πορεία των «οικονομικών μεγεθών»), εάν και όταν γίνουν και εφόσον το επιτρέψουν οι «δανειστές», σε βάθος τριετίας, και υπό άλλη κυβέρνηση, είναι προπαγανδιστικό κόλπο (ήδη ο Μητσοτάκης έβαλε φρένο ακόμη και σε αυτούς τους άθλιους αριθμούς). Σε κάθε περίπτωση αποτελούν σταγόνα στον ωκεανό σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες της δημόσιας εκπαίδευσης και μήλον της έριδος για την απόκτηση του οποίου θα σφάζονται εκατοντάδες χιλιάδες (ο Γαβρόγλου δήλωσε ότι αναμένονται 150.000 αιτήσεις για τις 15.000 θέσεις).
Το μαρτύριο της σταγόνας και στους διορισμούς είναι ο πυρήνας του προβλήματος. Ηταν και παραμένει ίδιος, ιερός και ανέγγιχτος από το σύστημα. Επιβεβαιώνεται έτσι ότι η επετηρίδα, που καταργήθηκε το 1998 από τους «εκσυγχρονιστές» με τη φωτιά και το σίδερο, ήταν το μόνο δίκαιο σύστημα διορισμού στην εκπαίδευση (διορισμοί με βάση το χρόνο απόκτησης του πτυχίου και το βαθμό πτυχίου). Ούτε η χρόνια αδιοριστία εξέλειπε, ούτε η «αξιοκρατία» υπήρξε το αποτέλεσμα του «διαγωνισμού της ντροπής». Η κατάργηση της επετηρίδας υπήρξε το εναρκτήριο λάκτισμα για την έμμεση κατάργηση της μονιμότητας και στη δημόσια εκπαίδευση, την οποία ο αστισμός επεδίωκε, αλλά δε μπορούσε να υπερβεί τη συνταγματική επιταγή.
Το εκπαιδευτικό κίνημα δεν έχει επιλογές. Μαζικά, μαχητικά, με επιμονή και διάρκεια πρέπει να απαιτήσει την απόσυρση του νομοσχέδιου, να επιβάλει το διορισμό όλων των αναπληρωτών και μαζικούς μόνιμους διορισμούς στο δημόσιο σχολείο.
Γιούλα Γκεσούλη