Οταν πρόκειται για συνήθεις ποινικές υποθέσεις, κατά την προδικασία εξαντλούνται συνήθως τα όρια της δικαστικής αυστηρότητας. Ιδιαίτερα από πλευράς μπάτσων (που συνήθως κάνουν τις προανακρίσεις) και εισαγγελικών αρχών (που απαγγέλλουν τις κατηγορίες). Η λογική είναι κυνική: εμείς θα εξαντλήσουμε τα όρια της αυστηρότητας, ώστε το δικαστήριο που θα δικάσει την υπόθεση να φτάσει -στην καλύτερη περίπτωση- σε μια λίγο πιο ήπια αντιμετώπιση του κατηγορούμενου, η οποία θα ανταποκρίνεται στο πραγματικό ποινικό φορτίο της υπόθεσης. Ιδιαίτερα οι μπάτσοι, που κάνουν τις προανακρίσεις, ξεπερνούν κάθε όριο αυθαιρεσίας, με αποτέλεσμα ο κατηγορούμενος να κουβαλάει αυτό το φορτίο, το εν πολλοίς κατασκευασμένο, και συχνά να προσπαθεί να αποδείξει ότι δεν είναι ελέφαντας.
Οταν πρόκειται για δικούς τους ανθρώπους, όμως, οι όροι αντιστρέφονται. Τότε, όλοι οι πόλοι του διωκτικού μηχανισμού φροντίζουν ώστε από την προδικασία ακόμα να γίνουν οι πιο ελαφρείς ποινικοί χαρακτηρισμοί (όταν δεν μπορούν να απαλλάξουν εντελώς τους δράστες), ώστε όταν η υπόθεσή τους φτάσει στα δικαστήρια του πρώτου και του δεύτερου βαθμού να προσδοκούν ότι θα πέσουν στα όσο γίνεται πιο μαλακά.
Τα αίσχη των μπάτσων που έκαναν την προανάκριση μετά τη δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου, που τον λιντσάρισαν εν μέση οδώ πρώτα οι «νοικοκυραίοι» και μετά οι μπάτσοι, τα θυμόμαστε όλοι. Αν ο νεκρός δεν είχε ισχυρή κοινωνική υποστήριξη, αν δεν αναπτυσσόταν κίνημα υπέρ της καταδίκης των ενόχων, η υπόθεση θα είχε ήδη κουκουλωθεί. Και πάλι, όμως, ο διωκτικός μηχανισμός φροντίζει να απαλύνει όσο περισσότερο γίνεται τις κατηγορίες, προτού οι έξι κατηγορούμενοι (ο κοσμηματοπώλης, ο μεσίτης και τέσσερις μπάτσοι) φτάσουν στο δικαστήριο.
Ο εισαγγελέας πρότεινε και το Δικαστικό Συμβούλιο έκανε δεκτό, η κατηγορία να είναι πρόκληση θανατηφόρας σωματικής βλάβης και όχι ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο, όπως ζήτησε η πολιτική αγωγή της οικογένειας του νεκρού. Για όσους δε γνωρίζουν τα νομικά, σημειώνουμε ότι ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο σημαίνει ότι τον χτυπούσαν εν γνώσει τους ότι από τα χτυπήματα θα μπορούσαν να τον σκοτώσουν. Είναι δηλαδή αυτό που είδαμε από τα τόσα βίντεο που είδαν τη δημοσιότητα και ακούσαμε από τα στόματα τόσων αυτοπτών μαρτύρων.