Σάλος ξέσπασε για τη ρύθμιση του νέου αντιασφαλιστικού νόμου, με την οποία περιορίζεται η επικουρική σύνταξη στο 20% των συντάξιμων αποδοχών. Από μεριάς ΠΟΠΟΚΠ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Προσωπικού Οργανισμών Κοινωνικής Πολιτικής) έγιναν μελέτες με παραδείγματα που δείχνουν σε πόσο μεγάλες μειώσεις συντάξεων οδηγεί αυτή η ρύθμιση σε όλα τα Ταμεία. Δικαιολογημένος, λοιπόν, ο σάλος, έμεινε όμως εκτός συζήτησης ένας ακόμα μεγαλύτερος κίνδυνος: ο κίνδυνος να οδηγηθούμε, σε όχι μεγάλο βάθος χρόνου, στην κατάργηση της επικουρικής σύνταξης και την ενσωμάτωσή της ως ένα ασήμαντο φιλοδώρημα στην κύρια σύνταξη. Κίνδυνος που είναι ήδη ορατός για το ΕΤΕΑΜ, το υπερ-Ταμείο του ιδιωτικού τομέα.
Η σημερινή κυβέρνηση έχει κάνει σαφέστατη τη στρατηγική της σε ανύποπτο χρόνο. Οταν αποφάσιζε τη διάλυση των επικουρικών ταμείων των τραπεζών. Τώρα, βέβαια, δεν άνοιξε τέτοιο θέμα, για να μη πυροδοτήσει κι άλλο την οργή και τις αντιδράσεις των εργαζόμενων. Στην εισηγητική έκθεση, λοιπόν, του νομοσχέδιου για τη δημιουργία του ΕΤΑΤ (Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων) ο Αλογοσκούφης έγραφε, αναφερόμενος στη στρατηγική της κυβέρνησης για την κοινωνική ασφάλιση συνολικά:
«Η προτεινόμενη αναδιάρθρωση της κοινωνικής ασφάλισης του προσωπικού των Πιστωτικών ιδρυμάτων αποτελεί τμήμα της γενικότερης αναμόρφωσης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης της χώρας μας… Ειδικότερα, το παρόν σχέδιο νόμου στηρίζεται στις ακόλουθες γενικές αρχές αναμόρφωσης του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης… Μετεξέλιξη του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και του ΕΤΕΑΜ σε ένα και μοναδικό ταμείο κύριας και επικουρικής ασφάλισης αντίστοιχα των απασχολούμενων με σχέση εξαρτημένης εργασίας στη χώρα μας».
Στόχος τους, λοιπόν, είναι η συγχώνευση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και του ΕΤΕΑΜ σε ένα Ταμείο. Δεν το έκαναν τώρα για ευνόητους λόγους. Τώρα ήθελαν να κάνουν όλες τις επόμενες συγχωνεύσεις, ώστε στη συνέχεια να προκύψει σαν ώριμο φρούτο η συγχώνευση ΙΚΑ και ΕΤΕΑΜ και στη συνέχεια η καθιέρωση μιας ενιαίας σύνταξης.
Στις παρατηρήσεις που έκανε η ΓΣΕΕ για το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης αναφέρονται τα εξής:
«Αρθρο 52 σε συνδυασμό με άρθρο 53 παρ. 6 του ν.σχ.: έλλειψη οικονομικής βιωσιμότητας του ΕΤΕΑΜ.
Προβλέπεται η ένταξη στο ΕΤΕΑΜ του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Ηλεκτροτεχνιτών (ΤΕΑΗΕ), του Ταμείου Πρόνοιας και Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Ιπποδρομιών (ΤΑΠΕΑΠΙ) και του Κλάδου Σύνταξης του Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Εταιρειών Τσιμέντων (ΤΕΑΠΕΤ), χωρίς προηγούμενη οικονομική εξυγίανση του ΕΤΕΑΜ.
Υπενθυμίζεται, ότι, σύμφωνα με την τελευταία αναλογιστική μελέτη, το ΕΤΕΑΜ εμφανίζει μακροχρόνιο αναλογιστικό έλλειμμα 48 δισ. ευρώ, με συνέπεια να κρίνεται ως μη βιώσιμο οικονομικά.
Εξάλλου, η προβλεπόμενη με την παρ. 6 του άρθρου 53 του ν.σχ. μακροχρόνια (15-ετής) διαδικασία εξόφλησης της οφειλής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προς το ΕΤΕΑΜ (2,5 δισ. ευρώ) είναι αυθαίρετη (η 15ετία δε στηρίζεται σε οποιαδήποτε σχετική αναλογιστική μελέτη) και πάντως, αδυνατεί να καλύψει την έλλειψη βιωσιμότητας του ΕΤΕΑΜ: το μακροχρόνιο αναλογιστικό έλλειμμα των 48 δισ. ευρώ θα βελτιωθεί ελάχιστα, ακόμη και αν η οφειλή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ εξοφληθεί στο σύνολό της αμέσως. Ετσι οδηγείται σε χρεοκοπία το ΕΤΕΑΜ».
Στην ομιλία του στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή (12.3.08) ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γ. Παναγόπουλος έθεσε το ίδιο ζήτημα: «Το άρθρο 52 αναφέρεται στο ΙΚΑ-ΕΤΕΑΜ στο επικουρικό ταμείο. Θα υποδεχθεί διάφορα Ταμεία, κατά κανόνα θνησιγενή. Δεν μας λέει πώς θα επιτευχθεί η οικονομική βιωσιμότητα αυτού του Ταμείου. Αυτό το Ταμείο λέει ότι θα του δώσει σε μια 15ετία, μέσω του διαχωρισμού της περιουσίας, που την υπολογίζει σε 2,5 δισ. ευρώ, τα οποία έχουν χρησιμοποιηθεί παρά το ότι οι νόμοι έλεγαν ότι δεν μπορούν να δαπανούνται για υγεία ή για κύρια σύνταξη. Παρόλα αυτά έχουν δαπανηθεί. Το Ταμείο αυτό έχει ένα έλλειμμα, σύμφωνα με την μελέτη που μας υπέδειξε ο κ. Μαγγίνα, 48 δισ. ευρώ. Θα του δώσει 2,5 δισ. σε 15 χρόνια. Θα ήθελα να μας πει ο οποιοσδήποτε οικονομικός εγκέφαλος πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό το μεγάλο πρόβλημα».
Απάντηση, φυσικά, δεν πήρε. Η Πετραλιά προσπέρασε το ερώτημα, γιατί «καίει». Ομως, πέρα από τις ευθύνες των κυβερνήσεων, τεράστιες είναι οι ευθύνες και της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, η οποία ανέχτηκε την επί σειρά ετών καταλήστευση των αποθεματικών του ΤΕΑΜ (πρόδρομος του ΕΤΕΑΜ). Ηξερε πολύ καλά ότι οι κυβερνήσεις, για να μην εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους ως προς τη χρηματοδότηση του ΙΚΑ, έπαιρναν τα αποθεματικά του ΤΕΑΜ και κάλυπταν μ’ αυτά τις «τρύπες» στον κλάδο κύριας σύνταξης του ΙΚΑ. Το ΤΕΑΜ ήταν ένα νέο Ταμείο (ιδρύθηκε μόλις το 1980) και την πρώτη δεκαπενταετία της ζωής του είχε σταθερά έσοδα μεγαλύτερα από τις δαπάνες, επειδή δεν είχε συνταξιούχους, ενώ διευρυνόταν σταθερά ο αριθμός των ασφαλισμένων του. Αυτά τα πλεονάσματα, λοιπόν, τα έπαιρνε το ΙΚΑ, με εντολή των κυβερνήσεων, και κάλυπτε τα ελλείμματα του κλάδου κύριας σύνταξης, που κανονικά έπρεπε να τα καλύπτει ο κρατικός προϋπολογισμός.
Αυτό το γνώριζε πολύ καλά η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, γιατί η ΓΣΕΕ συμμετέχει με δύο μέλη στο ΔΣ του Ταμείου. Εκανε, όμως, το παπί, διευκολύνοντας έτσι την καταλήστευση του Ταμείου και την εξαφάνιση των αποθεματικών του.
Πόσα ήταν τα καταληστευμένα αποθεματικά; Θα δώσουμε το λόγο σ’ έναν «υπεράνω υποψίας» οργανισμό, τον βρετανικό αναλογιστικό οίκο Government Actuary’s, στον οποίο η κυβέρνηση Σημίτη ανέθεσε το Γενάρη του 1998 να κάνει αναλογιστική ανασκόπηση του ΤΕΑΜ. Οι βρετανοί αναλογιστές, λοιπόν, βρήκαν ότι σύμφωνα με τους λογαριασμούς διαχείρισης του ΙΚΑ, το Δεκέμβρη του 1996 το αποθεματικό του Ταμείου ήταν 427 δισ. δραχμές. Εάν καταβαλλόταν τόκος κάθε χρόνο ίσος με το μέσο επιτόκιο της Τραπέζης της Ελλάδος για Εντοκα Γραμμάτια Ελληνικού Δημοσίου, το πλεόνασμα του Ταμείου θα ήταν 1254 δισ. δραχμές (σχεδόν τριπλάσιο δηλαδή). Και για να το κάνουμε σε ευρώ, μιλάμε για αποθεματικό 3,7 δισ. ευρώ στα τέλη του 1996. Ποσό που είχε κάνει φτερά.
Κάποια στιγμή, ήρθε η ώρα να δοθούν κάποια χρήματα από το ΙΚΑ στο ΤΕΑΜ, που στο μεταξύ μετονομάστηκε σε ΕΤΕΑΜ. Αυτό έγινε με το νόμο Ρέππα, στην εισηγητική έκθεση του οποίου διαβάζουμε: «9. Με τις διατάξεις της παρ. 12 ρυθμίζεται το θέμα της απόδοσης των οφειλομένων υποχρεώσεων του ΙΚΑ που ανέρχονται μέχρι σήμερα σε 1.737.344.000 ευρώ προς το καταργούμενο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ. Οι οφειλές θα αποδοθούν μέχρι 31-12-2003. Τα παραπάνω ποσά δανειζόταν ο κλάδος σύνταξης για την κάλυψη των ελλειμμάτων του».
Οφειλή, που στα τέλη του 1996 ήταν 3,7 δισ. ευρώ και που στο μεταξύ είχε φτάσει στα 5,5 δισ. ευρώ, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ την κατέβαζε στα 1,7 δισ. ευρώ! Η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, μάλιστα, δεν είχε κανένα πρόβλημα μ’ αυτό και καμάρωνε, ότι κλείνοντας συμφωνία με τους Ρέππα-Χριστοδουλάκη είχε λύσει όλα τα οικονομικά προβλήματα του ΙΚΑ και του ΕΤΕΑΜ μέχρι το 2032! Για τέτοια προστυχιά μιλάμε.
Στο χορό μπήκαν και οι «επιστήμονες» του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, που φτιάχνουν τις κατά παραγγελία «αναλογιστικές μελέτες» που κάθε φορά χρειάζεται η συνδικαλιστική γραφειοκρατία για να κάνει τα παιχνίδια της με τις κυβερνήσεις. Διαβάζουμε, λοιπόν, στην «αναλογιστική μελέτη» του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ του Απριλίου 2005 (σελίδα 8), ότι οι οφειλές του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προς το ΕΤΕΑΜ είναι 2 δισ. ευρώ. Η προστυχιά φαίνεται καλύτερα από ένα ακόμη «υπεράνω υποψίας» στοιχείο. Στον Ισολογισμό-Απολογισμό έτους 2004 της Διοίκησης του ΙΚΑ (σελίδα 15), στο τμήμα που αναφέρεται στις υποχρεώσεις προς τρίτους οργανισμούς, οι οφειλές προς το ΕΤΕΑΜ υπολογίζονται σε 2.602.689.366, 79 ευρώ. Ποσό που μάλλον είναι αληθινό, μόνο που δεν λογαριάζει κανένα επιτόκιο. Η ΓΣΕΕ και οι «επιστήμονές» της δε μπήκαν στον κόπο να πάρουν στοιχεία από τον ισολογισμό του ΙΚΑ, τα οποία στη συνέχεια να υπολογίσουν με βάση την εξέλιξη που θα είχαν τα αποθεματικά αν επενδύονταν με το ελάχιστο επιτόκιο της ΤτΕ. Αργότερα, συμφώνησαν με τη ρύθμιση που κάνει τώρα η Πετραλιά (2,5 δισ.) και διαμαρτύρονται μόνο για τη 15ετή εξώφληση, λες και δεν καταλαβαίνουν ότι πάμε για κατάργηση της επικουρικής.