Σφίγγεται η καρδιά σου. Σαν να την άρπαξε κάποιο ατσάλινο χέρι. Πάνω από 5.000 οι νεκροί μέχρι στιγμής, πάρα πολλές χιλιάδες οι εγκλωβισμένοι στα ερείπια, με την κλεψύδρα του χρόνου για πιθανή διάσωσή τους να αδειάζει, πάνω από 25.000 οι τραυματίες, εκατοντάδες χιλιάδες οι ξεσπιτωμένοι από τους δυο σεισμούς κοντά στα 8 Ρίχτερ (7,8 και 7,6), που χτύπησαν μέσα σε λίγη ώρα τη νοτιοανατολική Τουρκία και τη βορειοδυτική Συρία.
Τεράστια κτίρια κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα. Πολυκατοικίες με πολλούς ορόφους, ακόμη και νεόδμητες, ξενοδοχεία, δημόσια κτίρια που ευτυχώς ήταν άδεια, αλλά δεν ήταν άδειες οι πολυκατοικίες όπου ο κόσμος κοιμόταν. Στη Συρία, που έχουμε λιγότερες εικόνες λόγω της κατάστασης που επικρατεί, το Αλέπο (Χαλέπι) και άλλες μικρότερες πόλεις (Λατάκεια, Ιντλίμπ, Χάμα και Ταρτούς) ήταν ήδη μισοερειπωμένες από τις βόμβες πυροβολικού και αεροπορίας. Τα ετοιμόρροπα κτίρια έπεσαν σαν ξερά φύλλα που τα φύσηξε ο άνεμος.
Η περιοχή της Τουρκίας που έπληξαν οι σεισμοί έχει έναν πληθυσμό περισσότερο από 13 εκατομμύρια. Με αρκετές πόλεις με πληθυσμό πάνω από ένα εκατομμύριο. Γκαζίαντεπ, Ντιάρμπακιρ, Αδανα, Καχραμάνμαρας, Χατάι-Αντάκια, Μαλάτια, Οσμάνιγιε, Κιλίς υπέστησαν τεράστιες καταστροφές.
Ο σεισμός είναι ένα φυσικό φαινόμενο που δεν μπορείς να το αποτρέψεις. Η επιστήμη δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να βρει μηχανισμό πρόβλεψης, μολονότι έχει μελετήσει σε βάθος το σεισμικό φαινόμενο και γνωρίζει όλα τα ρήγματα μεταξύ των τεκτονικών πλακών της Γης. Η επιστήμη, όμως, έχει σχεδόν εξαντλήσει το πεδίο της αντισεισμικής θωράκισης και προστασίας, ώστε οι άνθρωποι να μπορούν να ζήσουν με ασφάλεια στις περιοχές όπου περιοδικά εκλείεται σεισμική ενέργεια.
Η επιστήμη λέει πως δεν μπορείς να σηκώνεις πολυόροφα κτίρια σε περιοχές που βρίσκονται πάνω σ’ ένα ρήγμα ή γειτνιάζουν μ’ αυτό, ειδικά όταν το ρήγμα δίνει μεγάλους σεισμούς, πάνω από 7,5 Ρίχτερ. Η δομοστατική έχει καταλήξει σε σύγχρονες προδιαγραφές για την κατασκευή του φέροντος οργανισμού ενός κτιρίου σε σεισμογενή περιοχή, καθώς και των υπόλοιπων στοιχεόων δόμησης. Αλλιώς χτίζεις στο Παρίσι και στο Βερολίνο, αλλιώς στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, αλλιώς στις περιοχές που βρίσκονται κατά μήκος των δυο ρηγμάτων της Ανατολίας, που εκλύουν πολύ περισσότερη σεισμική ενέργεια απ’ αυτή που εκλύουν τα ρήγματα του ελλαδικού χώρου.
Κι όμως, η ακόρεστη δίψα του κεφαλαίου για κέρδη οδήγησε στην κατασκευή ουρανοξυστών σε τουρκικές πόλεις στις πιο σεισμογενείς περιοχές. Και μάλιστα χωρίς καν τις σύγχρονες αντισεισμικές προδιαγραφές. Δεν είναι τυχαίο ότι τα παλιά κτίρια άντεξαν στο σεισμό, επειδή είναι μικρά και ελαφρά, ενώ κατέρρευσαν τεράστιες πολυκατοικίες χτισμένες την τελευταία πενταετία.
Μια χούφτα εργολάβοι, συνδεδεμένοι με το ΑΚΡ και την οικογένεια Ερντογάν, χτίζουν αβέρτα κτίρια-νεκροφόρες. Φτωχοί αγρότες καταστρέφονται και συρρέουν στις μεγαλουπόλεις αναζητώντας εργατική δουλειά και οι εργολάβοι τούς στοιβάζουν σ’ αυτά τα κτίρια-νεκροφόρες, αδιαφορώντας για το ότι κάποια στιγμή θα έρθει ο μεγάλος σεισμός και τα κτίρια δε θ’ αντέξουν.
Το πιο εφιαλτικό: Η περιοχή όπου η ρωσική «Rosatom», κατασκευάζει το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο της Τουρκίας (Πυρηνικός Σταθμός Ακούγιου) βρίσκεται σε ακτίνα μόλις 150 χλμ από το Καχραμάνμαρας όπου εντοπίστηκε το επίκεντρο του πρώτου σεισμού, των 7,8 Ρίχτερ! Δεδομένου ότι το ρήγμα της Ανατολικής Ανατολίας εκτείνεται σε ένα μήκος άνω των 1.000 χιλιομέτρων και φτάνει μέχρι τα Αδανα και τη Μερσίνα, μπορούμε να αναλογιστούμε με φρίκη τι μπορεί να συμβεί αν ένας τόσο μεγάλος και με τόσο μικρό εστιακό βάθος σεισμός εκδηλωθεί κάποια στιγμή στο μέλλον δυτικότερα από το επίκεντρο του σεισμού των 7,8 Ρίχτερ στο Καχραμάνμαρας.
Αυτό, όμως, αφήνει παγερά αδιάφορους τους τούρκους και ρώσους καπιταλιστές και την κυβέρνηση Ερντογάν. Το πυρηνικό εργοστάσιο βρίσκεται στην τελευταία φάση της κατασκευής του και καμιά συζήτηση δε γίνεται για τη ματαίωση αυτού του εγκληματικού σχεδίου. Η εκπρόσωπος Τύπου της «Rosatom», Αναστασία Ζοτέεβα, δήλωσε ότι «οι ειδικοί μας δεν έχουν αναφέρει οποιεσδήποτε ζημιές σε κατασκευαστικές δομές, γερανούς και εξοπλισμό»! Ολα καλά, δηλαδή, μέχρι την επόμενη φορά…
Σημειώστε ότι η περιοχή που χτυπήθηκε από το σεισμό περιλαμβάνει μεγάλο μέρος του τουρκικού Κουρδιστάν (με πρωτεύουσα το Ντιάρμπακιρ), ενώ το κουρδικό στοιχείο είναι κυρίαρχο και στις υπόλοιπες μεγάλες πόλεις. Στην ίδια περιοχή κατοικούν και άλλες μειονότητες, όπως Αραβες και Ασσύριοι, γι’ αυτό και είναι η φτωχότερη περιοχή της Τουρκίας (λόγω της κρατικής εγκατάλειψης και των διωγμών των Κούρδων). Οσοι γλίτωσαν από το σεισμό, είτε ξεσπιτώθηκαν είτε όχι, θα περάσουν μεγαλύτερη φτώχεια. Είναι η τιμωρία τους επειδή ανήκουν σε μειονότητες (ή και πλειονότητες, όπως οι Κούρδοι).
Οι λαοί της Τουρκίας έχουν ματώσει πολλές φορές από τους σεισμούς μέσα στον 20ό αιώνα. Το 1939, ο σεισμός των 7,8 Ρίχτερ στο Ερτζιντζάν άφησε πίσω του πάνω από 32.000 νεκρούς. Το 1999, ο σεισμός των 7,4 Ρίχτερ στην περιοχή του Μαρμαρά άφησε πίσω του πάνω από 17.000 νεκρούς. Σ’ αυτά τα επίπεδα θα κινηθεί, δυστυχώς, και ο απολογισμός των δίδυμων σεισμών του 2023, ενώ δύσκολα θα μάθουμε το δραματικό απολογισμό στη Συρία (εκεί άλλες περιοχές ελέγχονται από το καθεστώς Ασαντ και άλλες από τον τουρκικό στρατό σε συνεργασία με τα υπολείμματα των ισλαμικών πολιτοφυλακών).
Μετά από μερικές μέρες, τα φώτα της δημοσιότητας θα αποσυρθούν και οι λαοί θα θρηνούν τους νεκρούς τους και θα προσπαθούν να επιβιώσουν σε συνθήκες έσχατης ένδειας. Αντίθετα, στο Χρηματιστήριο της Ιστανμπούλ άνοιξαν ήδη σαμπάνιες, καθώς οι τιμές των μετοχών των εταιριών παραγωγής τσιμέντου και σίδερου και των κατασκευών εκτινάχτηκαν μεμιάς, προεξοφλώντας τα κέρδη που έρχονται και το πλιάτσικο που προετοιμάζεται εντατικά. Το επταήμερο εθνικό πένθος που κήρυξε ο εμφανώς πανικόβλητος Ερντογάν δεν μπορεί να σταματήσει τον καλπασμό των «αγορών».
Τα φώτα της δημοσιότητας επικεντρώνονται στις προσπάθειες των σωστικών συνεργείων και κάνουν «μελό» κάθε διάσωση. Ειδικά η ΕΡΤ ξεπέρασε κάθε όριο γκεμπελισμού, ασχολούμενη μόνο με την ομάδα της ΕΜΑΚ και την… τέλεια εκπαίδευσή της (λες και τα άλλα σωστικά συνεργεία, ιδιαίτερα τα τουρκικά, αποτελούνται από ανεκπαίδευτους). Οι άνθρωποι των σωστικών συνεργείων δουλεύουν με αφοσίωση, υπερβαίνοντες τις αντοχές τους. Οταν ακούς τις φωνές των εγκλωβισμένων, πρέπει να είσαι ζώο ή φασίστας για να μην τα δώσεις όλα για να φτάσεις εκεί που ακούγονται οι φωνές και να σώσεις ανθρώπους. Κι ως γνωστόν, τα ζώα, οι φασίστες και τα λαμόγια δεν πάνε σε δουλειές βαριές και με κίνδυνο.
Ομως τα σωστικά συνεργεία θα σώσουν λίγους ανθρώπους. Εναν σώνουν, εκατό και περισσότεροι πεθαίνουν πιο βαθιά κάτω από τα ερείπια, χωρίς να φταίνε σε τίποτα οι διασώστες που επιχειρούν. Η σημαντική δουλειά αυτών των ανθρώπων γίνεται εργαλείο προπαγάνδας από τις κυβερνήσεις. Ποντάρουν στην απολύτως φυσιολογική συγκίνηση που προκαλεί η εικόνα ενός σωσμένου παιδιού και τα δακρυσμένα μάτια των διασωστών, για να κρύψουν το έγκλημα και τους χιλιάδες ανθρώπους, παιδιά, γυναίκες, άνδρες, ηλικιωμένους, που πεθαίνουν την ίδια στιγμή κάτω από τα ερείπια.
Το έχουμε ξαναδεί το έργο. Και στη χώρα μας. Χρειάστηκε να γίνουν φονικοί σεισμοί (σε πολύ μικρότερη ένταση και έκταση απ’ αυτούς της Τουρκίας) για ν’ αλλάξει ο αντισεισμικός κανονισμός στην Ελλάδα, που πράγματι ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της δομοστατικής. Γίνεται, όμως, κανένας έλεγχος στην εφαρμογή του; Ελέγχεται ο απατεώνας εργολάβος αν εφαρμόζει ακριβώς ό,τι περιλαμβάνει η μελέτη της οικοδομικής άδειας; Οχι βέβαια. Ούτε καν δειγματοληπτικά πλέον.
Υπάρχουν κτίρια που χτίστηκαν με παλαιότερους κανονισμούς. Ανάμεσά τους δημόσια κτίρια μεγάλης συγκέντρωσης ανθρώπων, όπως σχολεία, νοσοκομεία, γηροκομεία, πολυόροφα κτίρια γραφείων. Μετά το φονικό σεισμό της Πάρνηθας το 1999, που ήταν 5,9 Ρίχτερ αλλά προκάλεσε 143 θανάτους, είπαν πως θα ελέγξουν όλα τα δημόσια κτίρια από άποψη σεισμικής θωράκισης. Ελεγξαν κάποια κτίρια και σε κάνα εξάμηνο τα παράτησαν.
Η σκέψη μας βρίσκεται στον αδελφό τουρκικό, συριακό και κουρδικό λαό που δοκιμάζεται σκληρά. Η αλληλεγγύη μας είναι δεδομένη και θα τη δείξουμε όπως μπορούμε. Τώρα, όμως, είναι η στιγμή να υψώσουμε φωνή ενάντια στο έγκλημα της καπιταλιστικής κερδοσκοπίας. «Οπου φτωχός κι η μοίρα του» λέει μια δικιά μας παροιμία. Είμαστε σίγουροι πως κάτι αντίστοιχο θα υπάρχει στα τουρκικά, στα αραβικά, στα κουρδικά. Αυτό που παρουσιάζεται σαν «μοίρα» πρέπει ν’ αλλάξουμε. Γιατί δεν είναι «μοίρα». Είναι αποτέλεσμα της καπιταλιστικής κερδοσκοπίας. Οταν αυτή εξαφανιστεί, τότε οι λαοί θα μπορούν να διαφεντεύουν την τύχη τους και να μην είναι έρμαια καμιάς «μοίρας».