Πριν προλάβει να καταλαγιάσει η αναταραχή που προκάλεσε η απόφαση του βολιβιανού προέδρου Εβο Μοράλες να εθνικοποιήσει το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο, ήρθε η απόφαση του προέδρου του Εκουαδόρ, Αλφρέδο Παλάσιο, να ρίξει λάδι στη φωτιά και να προκαλέσει την οργή του Λευκού Οίκου.
Την περασμένη Δευτέρα, 15 Μαΐου, το υπουργείο ενέργειας του Εκουαδόρ, ύστερα από μακρόχρονη διαμάχη, ακύρωσε τη συμφωνία με την αμερικάνικη εταιρία Occide-ntal Petroleum Corp., η οποία παράγει 100.000 βαρέλια αργό πετρέλαιο την ημέρα, περίπου δηλαδή το 20% της συνολικής παραγωγής της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι οι εγκαταστάσεις της εταιρίας περνούν υπό κρατικό έλεγχο. Την επόμενη μέρα, με διάταγμα του προέδρου της χώρας, στρατιωτική δύναμη ανέλαβε την περιφρούρηση των εγκαταστάσεων. Ως αιτία της ακύρωσης της συμφωνίας προβάλλεται η παραβίαση των όρων της από την πλευρά της Occidental, η οποία το 2000 πούλησε ένα μέρος των κοιτασμάτων πετρελαίου του Εκουαδόρ στην καναδική εταιρία EnCana, χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης του Εκουαδόρ.
Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε την οργή του Λευκού Οίκου, που απάντησε με τη διακοπή των διαπραγματεύσεων με το Εκουαδόρ για τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, οι οποίες βρίσκονταν στο τελικό στάδιο. Ωστόσο προβλήματα στις διαπραγματεύσεις είχαν προκύψει από τον περασμένο μήνα, όταν το Κογκρέσο του Εκουαδόρ ψήφισε ένα νόμο για τους υδρογονάνθρακες που προβλέπει ότι το 50% των κερδών των πετρελαϊκών εταιριών θα δίνεται στο κράτος όταν η τιμή του αργού πετρελαίου στη διεθνή αγορά θα ξεπερνά τις τιμές που έχουν καθοριστεί στις υπάρχουσες συμφωνίες, οι περισσότερες από τις όποιες έχουν κλειστεί στη δεκαετία του ’90, όταν η τιμή του πετρελαίου ήταν πολύ χαμηλότερη των σημερινών.
Παρόλο που η κυβέρνηση του Εκουαδόρ ξεκαθάρισε ότι η ακύρωση της συμφωνίας με την Occidental Petroleum δε σημαίνει εθνικοποίηση της πετρελαιοβιομηχανίας της χώρας, είναι βέβαιο ότι η απόφασή της επηρεάστηκε τόσο από το πολιτικό κλίμα που επικρατεί στις περισσότερες χώρες της Λατινικής Αμερικής όσο και από το ισχυρό λαϊκό κίνημα μέσα στη χώρα, ένα από τα αιτήματα του οποίου ήταν η ακύρωση της συμφωνίας. Μεγάλο κομμάτι αυτού του κινήματος είναι οι ιθαγενείς, που αποτελούν το ένα τρίτο των 13 εκατομμυρίων του πληθυσμού και ζουν κατά 80% σε μεγάλη φτώχεια. Το κίνημα αυτό προκάλεσε την παραίτηση τριών προέδρων μέσα σε 7 χρόνια και 3 υπουργών Εσωτερικών σε λιγότερο από ένα χρόνο. Οι Ινδιάνοι ήταν ο βασικός κορμός του κινήματος που αναπτύχθηκε ενάντια στη συμμετοχή της χώρας στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου τον περασμένο Φλεβάρη και Μάρτη, προκαλώντας οικονομική ασφυξία στα αστικά κέντρα με τον αποκλεισμό των κεντρικών δρόμων της χώρας για ολόκληρες βδομάδες. Χρειάστηκε η επέμβαση του στρατού για να απελευθερωθούν οι δρόμοι από τα μπλόκα και η κήρυξη πέντε επαρχιών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για να περιοριστούν οι διαδηλώσεις.
