Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο, η θέση του «λίμπερο», στην οποία διέπρεψαν παιχταράδες επιπέδου Μπεκενμπάουερ, Μπαρέζι κ.ά., έχει καταργηθεί. Οι Αμερικανοί, βέβαια, το μόνο football που γνωρίζουν είναι αυτό που κάποια γομάρια με στολές «Ρόμποκοπ» παίρνουν φόρα και κοπανιούνται ανελέητα με σκοπό ποιος θα σπάσει τα κόκαλα του άλλου. Δεν ξέρουμε αν ο αντιπρόεδρος Μάικ Πενς ξέρει από ποδόσφαιρο, όμως κατά την πρώτη επίσκεψή του στην Ευρώπη λειτούργησε σαν «λίμπερο» που «σκουπίζει» τις γκάφες του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Κι έτσι όπως στήθηκε η επίσκεψή του, φάνηκε καθαρά πως δε θα πει όχι στο περιβραχιόνιο του αρχηγού, αν οι «κόουτς» του αμερικάνικου μονοπωλιακού κεφαλαίου αποφασίσουν να αποσύρουν από το «γήπεδο» τον γκαφατζή αρχηγό.
Προσέξτε τη φωτογραφία (μία από ένα ολόκληρο πακέτο που διανεμήθηκε). Είναι τόσο αμερικάνικη, τόσο… ομπαμική και τόσο… προεδρική. Ο Πενς πετάχτηκε μέχρι το Μόναχο, για να επισκεφτεί το μουσείο του Νταχάου, να περιηγηθεί τους χώρους του με τη θλίψη μόνιμα ζωγραφισμένη στο πρόσωπό του και να καταθέσει στεφάνι, συνοδευόμενος από τη σύζυγό του Κάρεν και την κόρη του Σάρλοτ, καταπώς το συνηθίζουν οι αμερικανοί πρόεδροι (και σπανίως οι αντιπρόεδροι). Ο συμβολισμός ήταν σαφής: εγώ δεν είμαι φασίστας!
Ομως δεν περιορίστηκε μόνο στη συμβολικού χαρακτήρα επίσκεψη στο Νταχάου ο Πενς. Στις επίσημες δηλώσεις του φρόντισε να παρουσιάσει μια εντελώς διαφορετική ρητορική απ' αυτή του Τραμπ. «Ο αμερικανός αντιπρόεδρος Μάικ Πενς ήρθε στην Ευρώπη κομίζοντας κλάδον ελαίας» έγραφε η γερμανική «Χάντελσμπλατ», που δεν απέφυγε να ρίξει και το καρφί της: «Η επόμενη επίσημη διατλαντική σύνοδος αναμένεται να γίνει στα τέλη Μάη, όταν ο ίδιος ο κ. Τραμπ θα πρέπει να είναι έτοιμος να συναντήσει αρκετούς ηγέτες της ΕΕ στη σύνοδο του G7 στην Ιταλία. Πολλοί στοιχηματίζουν για το αν ο νεοεκλεγείς πολιτικός μπορεί δικαίως να συγκριθεί με τον κ. Πενς, έναν πρώην κυβερνήτη πολιτείας, με μακρά εμπειρία πολιτικών διαπραγματεύσεων και διμερών συνομιλιών»!
Το πιάσατε το υπονοούμενο, προφανώς. Οι ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές (όπως και πολλοί Αμερικανοί, δημόσια πλέον) θα έβλεπαν με μεγάλη ευχαρίστηση την παραίτηση του Τραμπ και την αντικατάστασή του από τον Πενς, ο οποίος κάνει ό,τι μπορεί για να ενισχύσει αυτή τη φιλολογία. Εκτός αν ο Τραμπ καταφέρει να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις που έχει ο ρόλος του ηγέτη της ισχυρότερης ιμπεριαλιστικής δύναμης του πλανήτη και πάψει να συμπεριφέρεται «ως ταύρος εν υαλοπωλείω».
Ολες οι δηλώσεις του Πενς απέπνεαν προεδρικό αέρα, κάτι που δεν έχουμε συνηθίσει από τους αμερικανούς αντιπροέδρους, οι οποίοι συνήθως κινούνται στη σκιά των προέδρων, έχοντας εντελώς περιορισμένες αρμοδιότητες.
Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε μαζί με τον Ντόναλντ Τουσκ στις Βρυξέλλες, εγγυήθηκε ότι η διοίκηση Τραμπ «θα συνεχίσει τη συνεργασία και το συνεταιρισμό» με τις 28 χώρες-μέλη της ΕΕ. «Οποιες κι αν είναι οι διαφορές μας, οι δυο ήπειροί μας μοιράζονται την ίδια κληρονομιά, τις ίδιες αξίες και πάνω απ' όλα τον ίδιο σκοπό για την προώθηση της ειρήνης και της ευημερίας μέσω της ελευθερίας, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου», είπε με νόημα, χρησιμοποιώντας μια ρητορική εντελώς διαφορετική από αυτή του Τραμπ, ο οποίος και μετά την εκλογή του χαρακτήριζε την ΕΕ «γερμανικό όχημα» χαιρέτιζε το Brexit και προεξοφλούσε ότι και άλλες χώρες θα αποχωρήσουν από την ΕΕ.
Εκφράζοντας τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της ηπειρωτικής Ευρώπης και πρωτίστως τον γερμανογαλλικό άξονα, ο Τουσκ δε δίστασε να πετάξει το καρφί του: «Εγιναν πολλά πράγματα τον τελευταίο μήνα για να υποκριθούμε ότι όλα προχωρούν ως συνήθως» είπε, για να συμπληρώσει ότι έθεσε στον Πενς τρία ζητήματα-κλειδιά, τη διεθνή τάξη, την ασφάλεια και τη στάση της νέας αμερικανικής διοίκησης έναντι της ΕΕ. «Ως απάντηση σ' αυτά τα τρία ζητήματα, άκουσα σήμερα από τον αντιπρόεδρο Πενς τρεις φορές “ναι“. Μετά από μια τέτοια θετική διακήρυξη, Ευρωπαίοι και Αμερικανοί πρέπει απλά να κάνουν πράξη αυτά που κηρύσσουν», κατέληξε σχεδόν θριαμβευτικά ο Τουσκ. «Δεν υπάρχει περίπτωση να επιτρέψουμε τον κατακερματισμό της Ευρώπης. Αυτό το μήνυμα έστειλα και ελπίζω να ακουστεί» δήλωσε και ο πρωθυπουργός του Βελγίου Σαρλ Μισέλ, μετά το δείπνο που παρέθεσε στον Πενς.
Μια μέρα πριν από τις συναντήσεις του με ευρωπαίους ηγέτες στις Βρυξέλλες (συναντήθηκε και με τον Γιούνκερ και τη Μογκερίνι), ο Πενς είχε μιλήσει στη Σύνοδο Ασφαλείας του Μονάχου αποφεύγοντας να αναφέρει έστω και μια φορά στην ομιλία του το όνομα «Ευρωπαϊκή Ενωση». Μιλούσε μόνο για τους δεσμούς ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Στην ίδια ομιλία επανέλαβε αυτό που λέει ο Τραμπ για τις ευρωπαϊκές χώρες που δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους προς το ΝΑΤΟ (ο Τραμπ απαιτεί από Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία, μέχρι τα τέλη του χρόνου, να αυξήσουν τις δαπάνες του στρατιωτικού προϋπολογισμού τους στο 2% του ΑΕΠ τους).
Κατόπιν όλων αυτών, μπορούμε με βεβαιότητα να πούμε ότι ο Πενς χτύπησε μια στο καρφί και μια στο πέταλο. «Μάζεψε» τις ακρότητες του Τραμπ και «επανέφερε» το στάτους του διιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού εκεί που του αρμόζει: όξυνση ναι, όχι όμως ρήξη. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δήλωσαν στο «Ρόιτερς» ότι οι συναντήσεις με τον Πένς κύλησαν ομαλά. «Πήραμε ό,τι περιμέναμε» δήλωσε ένας απ' αυτούς. Τίποτα, όμως, δεν είναι πλέον όπως χθες.