Εκθεση για την πρόοδο στην υλοποίηση του ευρωπαϊκού προγράμματος δράσης για τη μετανάστευση δημοσίευσε την Τετάρτη 10 Φλεβάρη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (βλ. https://ec.europa.eu/dgs/home-affairs/what-we-do/policies/european-agenda-migration/proposal-implementation-package/docs/managing_the_refugee_crisis_state_of_play_20160210_en.pdf). Στην έκθεση διαπιστώνεται ότι έχει σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά το ποσοστό λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων, που θεωρείται «ουσιαστική συνιστώσα της ορθής διαχείρισης του συστήματος ασύλου». Το ποσοστό των μεταναστών των οποίων τα δακτυλικά αποτυπώματα περιέχονται στη βάση δεδομένων Eurodac αυξήθηκε στην Ελλάδα από 8% τον Σεπτέμβρη του 2015 σε 78% τον Γενάρη του 2016, και στην Ιταλία από 36% σε 87% κατά την ίδια χρονική περίοδο.
Στην Ελλάδα εξακολουθεί να λειτουργεί πλήρως μόνο το κέντρο πρώτης υποδοχής (hotspot) της Λέσβου με τα υπόλοιπα σε Σάμο, Χίο, Κω και Λέρο να καθυστερούν ακόμα με τις εργασίες να συνεχίζονται. Η Frontex όμως έχει ξεκινήσει περιπολίες σε Λέσβο, Χίο και Σάμο, οι οποίες -σύμφωνα με την Κομισιόν- έχουν αρχίσει να φέρουν αποτελέσματα.
Στην Ιταλία, από τα έξι hotspots (σε Λαμπεντούζα, Ποτσάλο, Πόρτο Εμπέντοκλε/Βίλα Σικάνια, Τραπάνι, Αουγκούστα και Τάραντο), μόνο τα δύο πρώτα (σε Λαμπεντούζα και Ποτσάλο) είναι πλήρως λειτουργικά και δακτυλοσκοπούν το 100% των προσφύγων και μεταναστών που καταφθάνουν σε αυτά, ενώ τα υπόλοιπα καθυστερούν.
Εκεί όμως που τα πράγματα καθυστερούν τρομακτικά είναι στο θέμα της περιβόητης μετεγκατάστασης, που αποφασίστηκε τον περσινό Σεπτέμβρη. Συνολικά προβλεπόταν να μετεγκατασταθούν 160 χιλιάδες άτομα μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Από αυτά, τα 120 χιλιάδες θα μεταφέρονταν από την Ελλάδα και την Ιταλία (66.400 από την πρώτη και 39.600 από την δεύτερη). Μέχρι σήμερα, μόνο 218 έχουν μετεγκατασταθεί από την Ελλάδα και 279 από την Ιταλία! Οι αριθμοί μιλούν. Την ίδια στιγμή, η Κομισιόν προτείνει την προσωρινή αναστολή του καθεστώτος μετεγκατάστασης για το 30% των αιτούντων άσυλο που επρόκειτο να μετεγκατασταθούν στην Αυστρία κατά το τρέχον έτος.
Μπορεί οι υποσχέσεις για μετεγκατάσταση να μένουν στα χαρτιά, όμως οι απελάσεις είναι περισσότερες. Και πάλι, όμως, κρίνονται «ανεπαρκείς» από την Κομισιόν, η οποία αναφέρει: «Από τις αρχές του 2015, η Ελλάδα έχει προβεί σε 16.131 αναγκαστικές επιστροφές και 3.460 υποστηριζόμενες οικειοθελείς επιστροφές οικονομικών μεταναστών που δεν είχαν δικαίωμα ασύλου στην Ευρώπη. Ο αριθμός αυτός παραμένει ανεπαρκής στο πλαίσιο των άνω των 800.000 αφίξεων το 2015. Το 2015, η Ιταλία προέβη σε περισσότερες από 14.000 αναγκαστικές επιστροφές ατόμων που δεν είχαν δικαίωμα ασύλου και συμμετείχε σε 11 κοινές πτήσεις του Frontex για την επιστροφή ατόμων των οποίων οι αιτήσεις για άσυλο απορρίφθηκαν από άλλα κράτη μέλη. Ο αριθμός αυτός παραμένει ανεπαρκής στο πλαίσιο των άνω των 160.000 αφίξεων το 2015».
Τί σημαίνουν όλα αυτά; Απλά, ότι η Ευρώπη-φρούριο πασχίζει να θωρακιστεί έναντι των προσφύγων και μεταναστών που συρρέουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες. Η επιτυχία αυτού του στόχου παραμένει ακόμα ζητούμενο, όμως ο στόχος είναι ένας. Να υψωθεί ένα τεράστιο τείχος μπροστά στους πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίοι θα πρέπει να φακελωθούν μέχρι τον τελευταίο για να δοθεί η δυνατότητα άμεσης απέλασής τους όποτε η «δημοκρατική» Ευρώπη το κρίνει αναγκαίο.