Για δεύτερη βδομάδα συνεχίστηκε στις εξέδρες των γηπέδων η αντιπαράθεση των οπαδών με την κυβέρνηση και την πολιτική της. Σε όλα τα γήπεδα σηκώθηκαν πανό με σαφές πολιτικό περιεχόμενο και τηρουμένων των αναλογιών θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι οι αντιδράσεις από τις πλατείες έχουν μεταφερθεί στις εξέδρες. Στο προηγούμενο φύλλο της «Κ» είχαμε σχολιάσει τον ξαφνικό έρωτα της καθεστωτικής κοινοβουλευτικής και εξωκοινοβουλευτικής «αριστεράς» για τους νεολαίους των γηπέδων και τους οργανωμένους οπαδούς. Είχαμε τονίσει και θα συνεχίσουμε να το λέμε, ότι τα πράγματα στις εξέδρες δεν είναι τόσο ρόδινα και τόσο εύκολα όσο θέλουν να τα παρουσιάζουν κάποιοι.
Οι νεολαίοι που δραστηριοποιούνται στις Θύρες των οργανωμένων οπαδών ανήκουν στην πλειοψηφία τους στην εργατική τάξη και αντιδρούν στην καθημερινή βαρβαρότητα που ζουν, με τον χαρακτηριστικό και προκλητικό τρόπο της εξέδρας. Την ίδια στιγμή, όμως, εξαιτίας της έλλειψης κάποιας συλλογικότητας από την εργατική τάξη, στρατεύονται κάτω από τη σημαία της ομάδας-επιχείρησης και παλεύουν για τα επιχειρηματικά συμφέροντα του καπιταλιστή πρόεδρου της. Κατά συνέπεια, όσοι πραγματικά θέλουμε να βγει κάτι θετικό από την αυθόρμητη αντίδραση των οργανωμένων οπαδών δεν πρέπει να τους χαϊδεύουμε τα αυτιά και να φαντασιωνόμαστε ότι η επανάσταση θα ξεκινήσει από τις εξέδρες των γηπέδων, αφού πλέον έχουν αδειάσει οι πλατείες, αλλά να κατανοήσουμε τις ιδιαιτερότητές τους και να προσπαθήσουμε να τους πείσουμε να πάψουν να συγκρούονται με τους νεολαίους της αντίπαλης ομάδας, κάτι που στην πράξη βοηθάει καπιταλιστικά επιχειρηματικά συμφέροντα, και να διοχετεύσουν την ενεργητικότητά τους στην προσπάθεια για το γκρέμισμα της σημερινής ζοφερής πραγματικότητας. Αλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εκτός από τους νεολαίους που έχουν αντικαπιταλιστικές αναφορές (αναρχικοί, αυτόνομοι, ακροαριστεροί κτλ.), στις εξέδρες των γηπέδων δραστηριοποιούνται και φασιστικές συμμορίες, οι οποίες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την κατάσταση και να ενισχύσουν τα φασιστικά μαγαζιά τους.
Οσοι έχουμε ασχοληθεί λίγο περισσότερο με τις εξέδρες και τους οργανωμένους οπαδούς γνωρίζουμε τη σκληρή ιδεολογική αντιπαράθεση ανάμεσα στους οργανωμένους οπαδούς της ίδιας ομάδας, όμως σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η μεγάλη πλειοψηφία των οργανωμένων οπαδών είναι απολίτικη και θεωρεί ότι πάνω απ’ όλα πρέπει να είναι η ομάδα και το μεγαλείο της, γεγονός που επί της ουσίας ευνοεί τα σχέδια των φασιστών. Αρκεί μια ματιά στο περιεχόμενο των πανό που σηκώθηκαν στις εξέδρες των γηπέδων για να γίνει αντιληπτό ότι ο αντικαπιταλιστικός χώρος δεν παίζει μόνος του. Αναφέρουμε κάποια από τα συνθήματα (αν ξεχάσαμε κάποιους, ας μας συγχωρέσουν και ας στείλουν στη στήλη φωτογραφία ή περιεχόμενο για να μπουν σε επόμενο φύλλο): «160 ώρες για 592 ευρώ, μπουνίδια και κλωτσίδια σε κάθε πολιτικό», «Μετά το κούρεμα έρχεται η φάπα», «Η φλόγα καίει εδώ και καιρό σε γήπεδα και δρόμους. Τώρα όμως φούντωσε και θα σας κάψει όλους» (ΟΑΚΑ, ΑΕΚ-Αρης). «Αλήτες-προδότες-πολιτικοί, θα κάψουμε εσάς και τη Βουλή», «Κανένας “βολευτής” ξανά στο Καραϊσκάκη, είστε ανεπιθύμητοι», «50% κούρεμα κάντε σε κάνα γίδι, από εμάς θα πάρετε μονάχα 1 αρχίδι» (Καραϊσκάκη, Ολυμπιακός-ΟΦΗ). «Το δίκιο το έχει ο λαός και οι εξεγερμένοι και όχι οι πολιτικοί και οι βολεμένοι», «Μπάτσοι παντού, δικαιοσύνη πουθενά» (Αγρίνιο, Παναιτωλικός – Ξάνθη). Εύκολα οι αναγνώστες της στήλης μπορούν να ξεχωρίσουν πού και με ποια συνθήματα δραστηριοποιούνται οι φασίστες.
Σαν τρένο πέρασε ο Παναθηναϊκός από την Τούμπα και στο πράσινο στρατόπεδο άρχισαν δειλά-δειλά να γίνονται αναφορές για κατάκτηση του πρωταθλήματος. Η αγωνιστική εικόνα των πράσινων είναι ανέλπιστα καλή, αφού η ομάδα, εκτός από την ικανότητά της να παίρνει το επιθυμητό αποτέλεσμα, παίζει και μπάλα, προσφέροντας θέαμα. Αν προσπαθήσουμε να βρούμε τους λόγους για την αγωνιστική διαφοροποίηση των πράσινων από τον καλοκαιρινό ευρωπαϊκό αποκλεισμό μέχρι σήμερα, θα καταλήξουμε σε τέσσερα συμπεράσματα. Καταρχήν, ο ευρωπαϊκός αποκλεισμός έδωσε τη δυνατότητα στον Φερέιρα να προετοιμάσει την ομάδα του αποκλειστικά και μόνο για το πρωτάθλημα. Ταυτόχρονα, οι πράσινοι είναι πιο ξεκούραστοι από τους αντιπάλους τους, που έχουν μεσοβδόμαδα ευρωπαϊκά παιχνίδια, γεγονός που φαίνεται ξεκάθαρα στους αγώνες του πρωταθλήματος, όπου οι πράσινοι δείχνουν πιο φρέσκοι και με μεγαλύτερη διάθεση. Το δεύτερο σημείο, είναι ότι η διοικητική κρίση και η επί της ουσίας αδιαφορία των μετόχων της πράσινης ΠΑΕ για αλλαγές στην ομάδα έδωσαν την απαραίτητη πίστωση χρόνου στον προπονητή και στους παίχτες να δουλέψουν χωρίς πίεση και με συγκεκριμένο σχέδιο, προσαρμοσμένο αποκλειστικά στις ιδιαιτερότητες του ελληνικού πρωταθλήματος.
Το τρίτο σημείο που έχει επιδράσει καταλυτικά στην ψυχολογία των ποδοσφαιριστών του Παναθηναϊκού είναι ότι δεν υπήρξε πίεση από τους οργανωμένους οπαδούς για τίτλους. Οι πράσινοι οπαδοί (όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των φιλάθλων) είχαν αποδεχτεί την κυριαρχία του Μαρινάκη και είχαν επικεντρωθεί στην κόντρα με τον Βαρδινογιάννη. Οποιοδήποτε αποτέλεσμα και αν έφερνε η ομάδα, οι παίχτες δεν θα είχαν πρόβλημα, αφού για όλα τα δεινά υπαίτιος θεωρούνταν ο Τζίγγερ. Από τη στιγμή που η ομάδα τσουλάει και φέρνει αποτελέσματα, η ψυχολογία βρίσκεται στα ύψη και όσοι έχουν παίξει μπάλα γνωρίζουν πολύ καλά τι μπορεί να κάνει μια ομάδα που μπαίνει στο γήπεδο με αυτοπεποίθηση και καλή ψυχολογία. Το τέταρτο σημείο, για το οποίο κάποιοι ίσως και να μας θεωρήσουν εμπαθείς, είναι η απομάκρυνση από την ομάδα του Τζόρβα. Ο πρώην «τερματοφύλακας» των πράσινων ήταν πηγή κινδύνων και δυναμίτιζε με τα λάθη του τη συνοχή και την ηρεμία της ομάδας. Η αμυντική γραμμή του Παναθηναϊκού ήταν ανύπαρκτη και ανυπόληπτη και το γεγονός αυτό επηρέαζε σημαντικά ολόκληρη την ομάδα, αφού αν και έπαιζε σχετικά καλά δεν μπορούσε να πάρει αποτέλεσμα. Για να καταλάβουμε το μέγεθος της «προσφοράς» από την απομάκρυνση του Τζόρβα, αρκεί να δούμε τις επιπτώσεις που έχουν στην ομάδα του Ολυμπιακού τα λάθη του Κονστάντσο. Ο ερυθρόλευκος τερματοφύλακας έχει στερήσει πολύτιμους βαθμούς σε Ελλάδα και Ευρώπη και έχει ενισχύσει τις μουρμούρες στο ερυθρόλευκο στρατόπεδο, στο οποίο βλέπουν ότι αντί για περίπατο θα πρέπει να δώσουν σκληρή μάχη για να φτάσουν στην κατάκτηση του τίτλου.
Κλείνοντας το σχολιασμό μας για τους πράσινους, θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι η μέχρι τώρα αγωνιστική παρουσία του Παναθηναϊκού έχει δώσει ενδιαφέρον στο πρωτάθλημα, όμως πολύ δύσκολα θα μπορέσουν οι πράσινοι να συνεχίσουν σε αυτούς τους ρυθμούς, αφού δεν υπάρχουν αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις στον πάγκο και θα είναι μάλλον απίθανο να καταφέρει ο Φερέιρα να διαχειριστεί με τόσο μαεστρικό τρόπο το ελλιπές έμψυχο δυναμικό της ομάδας του, καθ’ όλη τη διάρκεια της αγωνιστικής περιόδου.
Κος Πάπιας
papias@eksegersi.gr