Στην πρεμιέρα μετά την καλοκαιρινή διακοπή, η στήλη θα σχολιάσει το μεταγραφικό παζάρι που κυριαρχεί στην αθλητική επικαιρότητα του καλοκαιριού, εστιάζοντας όχι στο έμψυχο δυναμικό των ομάδων αλλά στα οικονομικά στοιχεία και στον μεταγραφικό τζίρο. Από τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ΦΙΦΑ, μέσω του Transfer Matching System (TMS), προκύπτει ότι σε ονομαστικές τιμές τα φράγκα που τζιράρονται για μεταγραφές αυξάνονται συνεχώς, όμως πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι η αύξηση είναι εικονική και δεν αντιστοιχεί απόλυτα στα φράγκα που ξοδεύουν οι ομάδες για να ενισχύσουν τα ρόστερ τους.
Με βάση τα στοιχεία του TMS, το κόστος των μεταγραφών τον Ιούλη του 2017 ξεπέρασε για πρώτη φορά το όριο των 2.000.000.000 δολαρίων (2.294.800.000 δολάρια), παρουσιάζοντας αύξηση πάνω από 30% σε σχέση με τον Ιούλη του 2015. Την τελευταία πενταετία (2013-2017), τα στοιχεία δείχνουν ότι τις τρεις πρώτες χρονιές οι διαφοροποιήσεις ήταν μικρές (1.559.200.000 δολάρια το 2013, 1.546.400.000 το 2014, 1.548.300.000$ το 2015), το 2016 υπήρξε αύξηση (1.785.900.000) και το 2017 εκτόξευση στα 2.294.800.000 δολάρια.
Η αύξηση του τζίρου συνοδεύεται και από αύξηση του αριθμού των μεταγραφών, χωρίς όμως από την αύξηση των μεταγραφών να μπορεί να δικαιολογηθεί και η αλματώδης αύξηση στα φράγκα που δαπανήθηκαν γι' αυτές. Ο αριθμός των μεταγραφών το 2013 ήταν 2.938, το 2014 ήταν 2.929, το 2015 έφτασαν στις 3.155 , το 2016 έγιναν 3.187 μεταγραφές και το έγιναν 3.321 μεταγραφές (περίπου 200 περισσότερες από το 2015). Αυτή η δυσαναλογία ανάμεσα στην αύξηση του αριθμού των μεταγραφών και την αύξηση του τζίρου για την πραγματοποίησή τους είναι που οδηγεί αρκετούς ειδικούς περί τα οικονομικά του επαγγελματικού ποδοσφαίρου να μιλούν για «φούσκα» και «εικονική πραγματικότητα», αφήνοντας αιχμές τόσο για την ηγεσία της ΦΙΦΑ όσο και για τις διοικήσεις των ομάδων.
Οι επικριτές της ΦΙΦΑ τονίζουν ότι ο τρόπος που υπολογίζει τα οικονομικά στοιχεία το TMS είναι λανθασμένος, γιατί δεν λαμβάνει υπόψη του την «ανακύκλωση» των χρημάτων που ξοδεύονται στις μεταγραφές, αλλά υπολογίζει τα φράγκα αθροιστικά. Παρουσιάζοντας με πλασματικό τρόπο τα οικονομικά στοιχεία, ο στόχος της ΦΙΦΑ είναι να κερδίσει τις εντυπώσεις και να αποδείξει ότι οι αποφάσεις της ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση και ενισχύουν τη θέση του ποδοσφαίρου στην αθλητική πυραμίδα.
Ας δούμε ένα παράδειγμα. Η ομάδα Α ξοδεύει 100.000 ευρώ για να αγοράσει έναν παίχτη από την ομάδα Β. Η ομάδα Β για να ενισχύσει το ρόστερ της και για να σταματήσει τις αντιδράσεις των οπαδών της προσθέτει επιπλέον 20.000 ευρώ για να αποκτήσει έναν ποδοσφαιριστή από την ομάδα Γ με 120.000. Η ομάδα Γ με τη σειρά της προσθέτει άλλες 30.000 από το ταμείο της και κάνει το κόλπο γκρόσο στο μεταγραφικό παζάρι αποκτώντας με 150.000 ευρώ έναν παίχτη παγκόσμιας κλάσης, από την ομάδα Δ. Σύμφωνα με το TMS το κόστος των τριών μεταγραφών ανέρχεται σε 370.000 ευρώ (100.000 + 120.000 + 150.000), ενώ τα πραγματικά χρήματα που βγήκαν από τα ταμεία των ομάδων ήταν 150.000 ευρώ (100.000 + 20.000 + 30.000). Οσον αφορά τις ομάδες, τις κατηγορούν ότι μέσα από τις αγοραπωλησίες παιχτών και τις υπερ- ή υπο-κοστολογήσεις στα συμβόλαιά τους «ξεπλένονται» και νομιμοποιούνται τεράστια πόσα, τα οποία «αξιοποιούνται» ποικιλοτρόπως από τις διοικήσεις των ομάδων.
Η στήλη δε διαθέτει όλα τα στοιχεία για τον τρόπο λειτουργίας του TΜS, ούτε έχει τις απαραίτητες οικονομικές γνώσεις για να πάρει θέση υπέρ ή κατά των επικριτών της ΦΙΦΑ, οι οποίοι στην πλειοψηφία τους δεν αμφισβητούν το «οικοδόμημα» αλλά τους διαχειριστές του και συνήθως οι «αποκαλύψεις» τους έχουν στόχο να δρομολογήσουν εξελίξεις και να αλλάξουν τους συσχετισμούς στα κέντρα εξουσίας και αποφάσεων. Υπάρχει όμως μια σειρά ενδείξεων που επιτρέπουν στη στήλη να ισχυριστεί ότι σε μια τόσο μεγάλη καπιταλιστική μπίζνα, όπως είναι το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, υπάρχουν σίγουρα λοβιτούρες και «μαύρο» χρήμα. Είναι νωπές ακόμη οι μνήμες από τη διαδικασία αλλαγής της ηγεσίας της ΦΙΦΑ μέσα από τις αποκαλύψεις για σκάνδαλα και οικονομικές ατασθαλίες. Επίσης δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα στην Ισπανία έχουν δει το φως της δημοσιότητας μια σειρά από δικαστικές υποθέσεις για περιπτώσεις φοροδιαφυγής σε βάρος πρωτοκλασάτων ποδοσφαιριστών (Μέσι, Ρονάλντο, Νεϊμάρ), οι οποίες έχουν καταλήξει σε καταδικαστικές αποφάσεις με φυλακίσεις και μεγάλα πρόστιμα.
Ενα ακόμα στοιχείο που ενισχύει την άποψη περί εικονικής πραγματικότητας είναι ότι τα 2.294.800.000 δολάρια που ξοδεύτηκαν αφορούν μόνο το 17% των μεταγραφών, δηλαδή 564 μετακινήσεις παιχτών από τις 3.321 που έγιναν συνολικά (το 53% αφορά μεταγραφές ελεύθερων ποδοσφαιριστών, το 17% δανεικούς παίχτες που επέστρεψαν στις ομάδες τους και το 13% δανεικούς παίχτες), οι οποίες σε ένα μεγάλο ποσοστό αφορούν μετακινήσεις παιχτών μεταξύ των μεγάλων ομάδων. Η πλήρης εικόνα για τις συνολικές μεταγραφές του 2017 αναμένεται με την ανακοίνωση του TMS προς το τέλος Σεπτέμβρη, όποτε θα έχουν «ενσωματωθεί» και οι μεταγραφές του Αυγούστου, στις οποίες περιλαμβάνεται και η μεταγραφή των 222 εκατ. ευρώ του Νεϊμάρ από τη Μπαρτσελόνα στην Παρί Σεν Ζερμέν, οπότε θα έχουμε περισσότερα στοιχεία και μια αναλυτικότερη εικόνα για τις μπίζνες στο παγκόσμιο επαγγελματικό ποδόσφαιρο.
Κος Πάπιας
papias@eksegersi.gr
Η εκλογή του Βαγγέλη Γραμμένου στην προεδρία της ΕΠΟ θεωρείται από πολλούς το τέλος της ερυθρόλευκης κυριαρχίας στο ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο, όμως πολύ δύσκολα θα βρεθεί κάποιος (εκτός ίσως από τους φανατικούς οπαδούς της ΑΕΚ)να στοιχηματίσει ότι οι ερυθρόλευκοι θα πάψουν να έχουν λόγο στις εξελίξεις και στα δρώμενα στο παρασκήνιο του ελληνικού ποδοσφαίρου.
Στις πρώτες του δηλώσεις, ο νέος πρόεδρος της ΕΠΟ κράτησε χαμηλούς τόνους και ανέφερε ότι στόχος του είναι «να εφαρμοστεί η ισότητα και η ισονομία στο ποδόσφαιρο», τονίζοντας ότι είναι αναγκαιότητα να γίνει μια μεγάλη συζήτηση «για να δούμε τι ποδόσφαιρο θέλουμε», στην οποία θα πρέπει να συμμετέχουν όλοι. Επίσης, τόνισε ότι το ελληνικό ποδόσφαιρο θα συνεχίσει να είναι υπό την εποπτεία και την επίβλεψη της ΟΥΕΦΑ και της ΦΙΦΑ μέχρι να ομαλοποιηθεί η κατάσταση και να πειστούν οι διεθνείς ομοσπονδίες ότι όλα γίνονται σύμφωνα με τις οδηγίες τους.
Η αλλαγή ηγεσίας στην ΕΠΟ αντιμετωπίστηκε μάλλον αδιάφορα από το σύνολο του αθλητικού Τύπου (εξαίρεση τα οπαδικά έντυπα που πρόσκεινται στον Μελισσανίδη), αφού όλοι προσπαθούν να μαντέψουν την επόμενη μέρα. Αν και η νίκη Γραμμένου ήταν άνετη, με 48 ψήφους έναντι 21 του αντιπάλου του (υπήρξαν και 2 λευκά, το ένα του Παναθηναϊκού), το γεγονός ότι δεν έχει τη στήριξη του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού δημιουργεί σασπένς για τις εξελίξεις. Οσοι ασχολούνται με το ελληνικό ποδόσφαιρο γνωρίζουν ότι κουμάντο στο παρασκήνιο κάνει αυτός που βάζει το χέρι στην τσέπη και εξασφαλίζει το μεροκάματο στους «ανιδιοτελείς εργάτες» που παλεύουν νυχθημερόν για το καλό του αθλήματος. Μέχρι στιγμής ο μοναδικός που έβαζε το χέρι στην τσέπη ήταν ο Μαρινάκης (ο χαμένος των εκλογών), που διατηρεί σημαντικά ερείσματα και «δεσμούς χρήματος» με αρκετούς από τους σημερινούς υποστηρικτές του Γραμμένου.
Μένει να δούμε αν κάποιος από τους δυο φερόμενους ως νικητές, Σαββίδη και Μελισσανίδη, θα κάνει το ίδιο. Το προηγούμενο διάστημα, ο Σαββίδης έδειξε ότι αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να εξασφαλίσει τα συμφέροντα του ΠΑΟΚ, αδιαφορώντας για τις κόντρες και τις συγκρούσεις μεταξύ των άλλων τριών μεγάλων του ελληνικού ποδοσφαίρου, και όλα δείχνουν ότι θα συνεχίσει στην ίδια κατεύθυνση. Συνεπώς, μένει να δούμε τι θα κάνει ο Μελισσανίδης και αν θα προσπαθήσει να έρθει σε ανοιχτή κόντρα με τον Μαρινάκη. Τα ΑΕΚτζίδικα οπαδικά έντυπα τον παρουσιάζουν σαν τον άνθρωπο που θα αλλάξει τα δεδομένα, όμως μέχρι σήμερα αυτό δεν επιβεβαιώνεται, αφού ο Γατούλης αξιοποιεί τις διασυνδέσεις του με την κυβέρνηση για να βρίσκεται στην επικαιρότητα, χωρίς να δείχνει διάθεση να βάλει το χέρι στην τσέπη.
Για να γίνει μια ομάδα μεγάλη απαιτούνται παίχτες με προσωπικότητα και αρ…. για να την πάρουν στις πλάτες τους.