Οσοι υποστήριζαν την προηγούμενη βδομάδα ότι το ποδοσφαιρικό ντέρμπι ανάμεσα σε Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό δεν θα τελείωνε ούτε το κληρονομικό χάρισμα διέθεταν ούτε είχαν μαντικές ικανότητες. Η εξέλιξη του πρωταθλήματος, σε συνδυασμό με τις γενικότερες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και τη βεντέτα που έχει ανοίξει ανάμεσα στους οργανωμένους οπαδούς του Παναθηναϊκού και τους μπάτσους, οδηγούσαν με μαθηματική ακρίβεια στο τυφλό ξέσπασμα των πράσινων οπαδών, ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα εντός του αγωνιστικού χώρου. Πριν καταθέσουμε την άποψη της στήλης για τα γεγονότα στο ΟΑΚΑ και τις συνέπειές τους στο ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο, θα πρέπει να σχολιάσουμε κάποιους παράγοντες, που δίνουν στα συγκεκριμένα γεγονότα μια άλλη «δυναμική» σε σχέση με το παρελθόν.
Οσοι είμαστε μεγαλύτερης ηλικίας θυμόμαστε ότι στο παρελθόν, όταν η ατμόσφαιρα πριν το ντέρμπι ήταν «φορτωμένη» και υπήρχε κίνδυνος για επεισόδια, στην πράξη δεν γινόταν τίποτα και όλα τέλειωναν ομαλά, αφού επιβεβαιωνόταν η λαϊκή ρήση «φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό το Γιάννη». Από την περασμένη Κυριακή έχουμε νέα δεδομένα που θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη μας, αφού οι προβλέψεις για επεισόδια επαληθεύτηκαν και η διακοπή του ντέρμπι ενδέχεται να οριοθετήσει μια νέα περίοδο για το ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Οι βασικοί παράγοντες στους οποίους οφείλεται η επαλήθευση των απαισιόδοξων προβλέψεων είναι τέσσερις. Κυριότερος η οικονομική κρίση που έχει συσσωρεύσει μεγάλη ποσότητα «εύφλεκτης ύλης» στην κοινωνία και ιδιαίτερα στους νέους. Ακολουθούν η αβεβαιότητα στα διοικητικά του Παναθηναϊκού, η απρόσμενα καλή πορεία των πράσινων μέχρι την κατάρρευση στα ντέρμπι, που τους είχε επιτρέψει να διεκδικούν το πρωτάθλημα, και η ύπαρξη στην ηγεσία της ερυθρόλευκης ΠΑΕ του Μαρινάκη, ο οποίος λειτουργεί περισσότερο σαν χούλιγκαν της Θύρας 7 και λιγότερο ως υπεύ-θυνη διοίκηση. Ας δούμε λοιπόν τη «συνεισφορά» του κάθε παράγοντα στην έκρηξη των πράσινων οπαδών, αφήνοντας την οικονομική κρίση τελευταία.
Η κατάσταση στα διοικητικά του Παναθηναϊκού έχει ως αποτέλεσμα το δυναμικό κομμάτι των οργανωμένων οπαδών, που ήταν τα προηγούμενα χρόνια η «σωματοφυλακή» του προέδρου, να έχει μείνει χωρίς «καθοδήγηση» και το κυριότερο χωρίς χρηματοδότηση και χαρτζιλίκι. Αυτός ο «στρατός», που ήταν έτοιμος να τα βάλει με όλους και με όλα για το όνομα, την ιστορία και το μεγαλείο της ομάδας (επί της ουσίας προστάτευε τα επιχειρηματικά σχέδια του εκάστοτε προέδρου), από τη στιγμή που δεν υπάρχει «καθοδηγητικό» κέντρο είναι ανεξέλεγκτος. Οι οργανωμένοι οπαδοί του Παναθηναϊκού θεωρούν τον εαυτό τους ως την μοναδική δύναμη που μπορεί να αντιπαρατεθεί με επιτυχία στον Μαρινάκη και την «παράγκα» του στο παρασκήνιο του ελληνικού πρωταθλήματος. Λειτουργώντας με βάση το ένστικτο, επιλέγουν ν’ αντιπαρατεθούν στους χώρους που αισθάνονται δυνατοί, στους δρόμους και τις εξέδρες, και νοιώθουν ότι εκφράζουν την πλειοψηφία των φιλάθλων της ομάδας.
Η σωστή διαχείριση του έμψυχου υλικού της ομάδας από τον Φερέιρα, που είχε ως αποτέλεσμα οι πράσινοι να κάνουν μια απρόσμενα καλή πορεία (σε συνδυασμό με το καθυστερημένο ρολάρισμα των ερυθρόλευκων) και να διεκδικούν στα ίσα τον τίτλο του πρωταθλητή, έδωσε ενδιαφέρον σε ένα πρωτάθλημα που στην έναρξή του είχε ως σίγουρο πρωταθλητή τον Ολυμπιακό. Με δεδομένο ότι η κατάκτηση του τίτλου συνεπάγεται χοντρά φράγκα από την απευθείας συμμετοχή στους ομίλους του Champions League, ο Μαρινάκης αναγκάστηκε να χρησιμοποιήσει την κυριαρχία του στο παρασκήνιο του πρωταθλήματος για ν’ ανακόψει την πράσινη πορεία προς τον τίτλο. Ο πρόεδρος του Ολυμπιακού δεν ρισκάρισε να περιμένει την αγωνιστική καθίζηση των πράσινων, αλλά μέσω αποφάσεων της Λίγκας και της ΕΠΟ για αλλαγή αγώνων και αναβολή αγωνιστικών έβαλε αγωνιστικές τρικλοποδιές στους πράσινους και έφερε γρηγορότερα την αναμενόμενη αγωνιστική τους κατάρρευση. Οι οργανωμένοι οπαδοί του τριφυλλιού, με δεδομένη την έλλειψη ισχυρής διοίκησης, ένοιωθαν ότι μόνο αυτοί μπορούν να υπερασπιστούν την ομάδα τους από τις επιδιώξεις των ερυθρόλευκων και αποφάσισαν να αναλάβουν την ευθύνη με οποιοδήποτε κόστος.
Η χουλιγκανική συμπεριφορά του προέδρου του Ολυμπιακού έριξε και άλλο λάδι στη φωτιά. Ο Μαρινάκης, έχοντας σιγουρέψει την κατάκτηση του πρωταθλήματος, αντί να ρίξει τους τόνους της αντιπαράθεσης ανάμεσα στις δυο ομάδες, επέλεξε να οδηγήσει τα πράγματα στα άκρα και να προσπαθήσει να ξεφτιλίσει τους πράσινους, προκειμένου ν’ απογειώσει τη δημοτικότητά του στις τάξεις των ερυθρόλευκων οπαδών. Εκτός από την ενεργοποίηση του παρασκήνιου, οι «κύκλοι» του προέδρου και ο ερυθρόλευκος οπαδικός Τύπος, που μεταφέρει την άποψη της ΠΑΕ στις μάζες, επέλεξαν μια απαξιωτική στάση απέναντι στον Παναθηναϊκό, γεγονός που ενεργοποίησε τα «αμυντικά» αντανακλαστικά των οργανωμένων οπαδών του τριφυλλιού, που πλέον θα έπρεπε να κάνουν κάτι πολύ δυναμικό, προκειμένου να ικανοποιηθεί το γόητρό τους. Επρεπε να δείξουν στον Μαρινάκη και στους κολαούζους του, ότι ο λαός του Παναθηναϊκού είναι παρών και έτοιμος να προστατεύσει την ομάδα του, υποκαθιστώντας τη διοίκηση, και αυτό έπραξαν την περασμένη Κυριακή στο ΟΑΚΑ.
Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι ανάλογες συνθήκες υπήρχαν και τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς όμως να φτάσουμε σε τόσο ακραίες αντιδράσεις. Το επιχείρημα αυτό έχει βάση, όμως σήμερα υπάρχει και ένας ακόμη παράγοντας που αν και δεν έχει άμεση σχέση με τα ποδοσφαιρικά δρώμενα έχει παίξει καταλυτικό ρόλο στα όσα διαδραματίστηκαν στο ΟΑΚΑ. Η οικονομική κρίση, που έχει οδηγήσει ένα μεγάλο μέρος της νεολαίας να βιώνει καθημερινά την καπιταλιστική βαρβαρότητα και ένα αβέβαιο μέλλον, είναι ο παράγοντας που διαφοροποιεί το σήμερα με το χθες και διαμορφώνει ένα νέο σκηνικό, το οποίο διαφοροποιεί και τις αντιδράσεις των οργανωμένων οπαδών. Το τελευταίο χρονικό διάστημα, εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, στις εξέδρες των γηπέδων έχουμε εκδηλώσεις που αναδεικνύουν τα ταξικά χαρακτηριστικά των οργανωμένων οπαδών, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα το συμφέρον και το μεγαλείο της ομάδας. Το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα να οξύνεται η κόντρα των οπαδών με οτιδήποτε συμβολίζει στα μάτια τους την εξουσία –μπάτσους, ΕΠΟ, Λίγκα– και να υπάρχουν «δυναμικές» ενέργειες και αντιδράσεις που βγαίνουν έξω από τα όρια της οπαδικής κουλτούρας και του απολιτίκ της εξέδρας, που επικρατούσαν τα προηγούμενα χρόνια.
Ολα τα παραπάνω πρέπει να τα λάβουμε υπόψη μας, προκειμένου να πούμε την άποψη για τα όσα έγιναν εντός και εκτός ΟΑΚΑ την περασμένη Κυριακή. Πηγαίνοντας κόντρα στο ρεύμα, δε θα συμφωνήσουμε με τους κρατικούς αξιωματούχους, τους παράγοντες, τους δημοσιογράφους και τον λοιπό εσμό των ποδοσφαιρολαμόγιων, ότι οι πράσινοι οπαδοί «σκότωσαν» το ποδόσφαιρο. Αυτό που ίσως «σκοτώθηκε» στο ΟΑΚΑ ήταν το πρωτάθλημα που ξεκίνησε ενώ το σκάνδαλο των στημένων αγώνων ήταν σε εξέλιξη και πολλοί από τους πρωταγωνιστές του, όπως ο πρόεδρος του Ολυμπιακού, είναι εμπλεκόμενοι σ’ αυτό, σύμφωνα με τη δικογραφία, για να μη χάσουν οι ομάδες τα φράγκα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα. Ηταν το πρωτάθλημα που ξεκίνησε με λιγότερες ομάδες, γιατί δεν είχαν καταφέρει να έρθουν σε συμφωνία τα κέντρα εξουσίας που δρουν στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Ηταν το πρωτάθλημα στο οποίο η πλειοψηφία των ομάδων χρωστάει και αν είχε εφαρμοστεί η νομοθεσία δε θα μπορούσε να πάρει πιστοποιητικό συμμετοχής. Ηταν το πρωτάθλημα με τις άδειες εξέδρες, στο οποίο χρειάζεσαι κολλύριο για να αντέξεις το άθλιο θέαμα που προσφέρει. Απ’ αυτή την άποψη, ίσως οι οργανωμένοι οπαδοί του Παναθηναϊκού να πρόσφεραν υπηρεσία στο άθλημα που λέγεται ποδόσφαιρο, αν τελικά, με αφορμή τα γεγονότα του ΟΑΚΑ, ξεμπερδέψουμε με τη σαπίλα και το κωλομπαριλίκι του ελληνικού επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Αλλωστε, η ιστορία διδάσκει ότι οι ανατροπές δε γίνονται με τα λόγια και τις υποσχέσεις των πάνω, αλλά με τις βίαιες και τις δυναμικές ενέργειες των κάτω.
Κος Πάπιας
papias@eksegersi.gr
ΥΓ: Αν κάτι πρέπει να ευχηθούμε για τη συνέχεια του πρωταθλήματος, δεν είναι να συνεχιστεί ομαλά, κάτι που άλλωστε δεν εξαρτάται από τις δικές μας ευχές, αλλά να μη θρηνήσουμε θύματα. Οπως όλα δείχνουν, από την πλευρά του κράτους η επιλογή για την αντιμετώπιση των οργανωμένων οπαδών είναι η ολοένα και σκληρότερη καταστολή, γεγονός που στις συνθήκες της οικονομικής κρίσης δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα.