Η Αθλητική Ελπίδα Προσφύγων ή Hope Refugees Football Club, όπως είναι η διεθνής ονομασία της, είναι μια ομάδα στην οποία αγωνίζονται πρόσφυγες που ζουν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Ελαιώνα, του Ελληνικού, του Σκαραμαγκά και του Σχιστού. Δημιουργήθηκε από τη συνεργασία της ΜΚΟ «Γη», του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Πειραιά, του Συμβουλίου Μεταναστών Πειραιά και του συνδέσμου Προπονητών Ποδοσφαίρου Πειραιά, υπό την αιγίδα της ΟΥΕΦΑ. Η «ίδρυση» της ομάδας έγινε πριν δυο μήνες, αγωνίζεται στο πρωτάθλημα εταιριών και την επόμενη σεζόν ίσως να αγωνιστεί στο πρωτάθλημα της ΕΠΣ Πειραιά. Αρχικά στην ομάδα αγωνίζονταν πρόσφυγες από το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Σκαραμαγκά και αργότερα εντάχθηκαν σε αυτή πρόσφυγες και από άλλα στρατόπεδα.
Στόχος της ομάδας είναι να δώσει στους πρόσφυγες «τη δυνατότητα να ξεφεύγουν για λίγες ώρες από τα προβλήματα που τους έφεραν εδώ και από τις σκέψεις για το μέλλον τους». Το όλο εγχείρημα έχει και την ανάλογη προβολή από τα ΜΜΕ, ενώ το ισπανικό πρακτορείο ειδήσεων (EFE) είχε αφιέρωμα στην ομάδα και φιλοξένησε δηλώσεις του Αντώνη Νικοπολίδη, που προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες του από τη θέση του τεχνικού Διευθυντή.
Η ιδέα για την ίδρυση της Ελπίδας δεν είναι ελληνικής κοπής. Αντίστοιχη ομάδα, η Liberi Nantes, στην οποία αγωνίζονται μόνο αιτούντες άσυλο, έχει δημιουργηθεί στη Ρώμη από το 2007 με στόχο να καταπολεμήσει το ρατσισμό και την ξενοφοβία. Από μια επίσκεψη στην ιστοσελίδα της στο facebook βγαίνει το συμπέρασμα ότι η ιταλική ομάδα (όπως και η Ελπίδα) έχει σχέση με διάφορες ΜΚΟ και οι δραστηριότητές της έχουν φιλοξενηθεί και στο επίσημο τηλεοπτικό κανάλι της ΟΥΕΦΑ.
Στην αντίπερα όχθη, υπάρχουν δυο ομάδες στις οποίες αγωνίζονται πρόσφυγες και μετανάστες, οι οποίες όμως έχουν διαφορετική στόχευση. Στη Γερμανία, η FC Lampedusa St. Pauli, που δημιουργήθηκε τον Απρίλη του 2014 με την βοήθεια των οπαδών της Ζανκτ Πάουλι, που φημίζεται για τον αντιφασιστικό και αντιρατσιστικό χαρακτήρα της ως σωματείο. Στην ομάδα αγωνίζονται πρόσφυγες από τις χώρες της Αφρικής, οι οποίοι πριν φτάσουν στο Αμβούργο έζησαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Λαμπεντούζα. Στη Σκωτία, η United Glasgow FC, που ξεκίνησε τη δράση της το 2011 με σκοπό την καταπολέμηση των διακρίσεων και την κοινωνική ένταξη των προσφύγων και των μεταναστών. Στις ιστοσελίδες των δυο ομάδων στο facebook, εκτός από τη διάσταση της αλληλεγγύης προς τους πρόσφυγες, είναι έντονος και ο αντιφασιστικός χαρακτήρας τους, που έρχεται σε αντίθεση με το δόγμα του Νο politica που προσπαθούν να επιβάλλουν στο χώρο του ποδοσφαίρου ΦΙΦΑ και ΟΥΕΦΑ.
Από τη μια πλευρά έχουμε την προσπάθεια του αστικού κράτους, υπό την αιγίδα των ΦΙΦΑ και ΟΥΕΦΑ και με την βοήθεια των ΜΚΟ, των εθελοντικών ομάδων, των κρατικών φορέων και των ΜΜΕ, να χρησιμοποιήσει το ποδόσφαιρο για να προβάλλει μόνο την ανθρωπιστική πλευρά του προσφυγικού και να δείξει ότι έχει ευαισθησίες και ενδιαφέρεται για το δράμα των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις χώρες τους και να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή στην Ευρώπη. Από την άλλη πλευρά, οι οργανωμένοι οπαδοί των ομάδων και διάφορες συλλογικότητες προσπαθούν να θέσουν το ζήτημα στην πραγματική του διάσταση και να καταδείξουν ότι η λύση στο προσφυγικό μπορεί να έρθει μόνο μέσα από τον αντιφασιστικό και αντικαπιταλιστικό αγώνα. Δυο διαφορετικοί κόσμοι συγκρούονται σε ένα ποδοσφαιρικό γήπεδο…
Κος Πάπιας
papias@eksegersi.gr
Δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση ανάμεσα στα δυο γήπεδα ποδοσφαίρου. Το πολυτελέστατο γήπεδο στην Μαρίνα Μπέι (Σιγκαπούρη), που το πιθανότερο χρησιμοποιείται για να αθλούνται κάποιοι με πολλά φράγκα, και το άλλο αυτοσχέδια κατασκευή με σανίδες στην Πανιέε (Ταϊλάνδη), που το χρησιμοποιούν οι πιτσιρικάδες της περιοχής για να παίζουν και να ονειρεύονται ότι μπορεί κάποια στιγμή να γίνουν μεγάλα αστέρια της μπάλας και να παίξουν σε κανονικό γήπεδο. Αυτό που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι ότι το πραγματικό νόημα του πιο λαϊκού αθλήματος, που λέγεται ποδόσφαιρο, μπόρει να βρει «δικαίωση» μόνο στο απίθανο γήπεδο της Πανιέε.